Η πακιστανή αγωνίστρια Malala Yousafzai, που μάχεται για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση, ανακηρύχθηκε νικήτρια του βραβείου Ζαχάρωφ για το 2013, με σημερινή απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων (Πρόεδρος του ΕΚ και αρχηγοί των πολιτικών ομάδων). Θα κληθεί να παραλάβει το βραβείο της σε τελετή που θα πραγματοποιηθεί στο Στρασβούργο στις 20 Νοεμβρίου.
”Με την απονομή του Βραβείου Ζαχάρωφ στη Malala Yousafzai, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνωρίζει την απίστευτη δύναμη αυτής της νεαρής γυναίκας. Η Malala υπερασπίζεται με γενναιότητα το δικαίωμα όλων των παιδιών να έχουν πρόσβαση σε μια δίκαιη εκπαίδευση. Αυτό το δικαίωμα πάρα πολύ συχνά αγνοείται όταν πρόκειται για κορίτσια, δήλωσε ο Πρόεδρος του ΕΚ Martin Schulz τη στιγμή της ανακοίνωσης του ονόματος του νικητή του βραβείου. “Καθώς η 11η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Κοριτσιού, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι περίπου 250 εκατομμύρια νεαρές γυναίκες σε όλο τον κόσμο δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο ελεύθερα. Το παράδειγμα της Malala μας θυμίζει ότι το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση είναι ευθύνη και καθήκον μας. Αυτή είναι η καλύτερη επένδυση για το μέλλον” πρόσθεσε ο Πρόεδρος.
Η Malala, 16 ετών, φοιτήτρια στην πόλη Mingora της περιοχής Swat, έγινε διάσημη για τον αγώνα της υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών στην Κοιλάδα του Swat όπου το καθεστώς των Ταλιμπάν έχει απαγορεύσει στα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο.
Η πρώτη δημόσια ομιλία της τον Σεπτέμβριο του 2008 είχε τον τίτλο: “Πώς τολμούν οι Ταλιμπάν να μου στερούν το θεμελιώδες δικαίωμά μου στην εκπαίδευση;”. Όταν όλα τα σχολεία θηλέων υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν έκλεισαν τον Ιανουάριο του 2009, η Malala δημιούργησε το δικό της ιστοχώρο για το BBCUrdu χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο μιας φολκλορικής ηρωίδας, της GulMakai. Ο ιστοχώρος της έκανε γνωστή την ίδια και τον αγώνα της. Μόλις αποκαλύφθηκε η ταυτότητά της ακολούθησαν απειλές κατά της οικογένειάς της που κορυφώθηκαν με την απόπειρα δολοφονίας της. Τον Οκτώβριο του 2012 ενώ επέστρεφε σπίτι της με το σχολικό λεωφορείο, ένοπλοι Ταλιμπάν την πυροβόλησαν στο κεφάλι και το λαιμό.
“Η Malala χαίρει διεθνούς αναγνώρισης ως αγωνίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα λόγω της μάχης της για το δικαίωμα των γυναικών στην εκπαίδευση, την ελευθερία και τον αυτοπροσδιορισμό”, τονίζουν οι ευρωβουλευτές που την πρότειναν ως υποψήφια.
Την MalalaYousafzai πρότειναν από κοινού τρεις πολιτικές ομάδες. Για την ομάδα του ΕΛΚ, προτάθηκε από τους José IgnacioSalafranca (Ισπανία), ElmarBrok (Γερμανία), MichaelGahler (Δανία), ArnaudDanjean (Γαλλία), JosephDaul (Γαλλία), GayMitchell (Ιρλανδία) και MaireadMcGuinness (Ιρλανδία). Για τους Σοσιαλιστές προτάθηκε από τους HannesSwoboda (Αυστρία) και την VéroniquedeKeyser (Βέλγιο) ενώ για τους Φιλελεύθερους από τους GuyVerhofstadt (Βέλγιο), SirGrahamWatson (ΗΒ) και την AnnemieNeyts–Uyttebroeck (Βέλγιο). Επίσης προτάθηκε από τον JeanLambert (Πράσινοι, ΗΒ); και από την ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών.
Το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης πήρε την ονομασία του από τον σοβιετικό επιστήμονα και αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάρωφ και θεσπίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Δεκέμβριο του 1988 για να τιμά πρόσωπα ή οργανώσεις που αγωνίζονται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών και ιδίως για το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση.
