«Συγχωροχάρτι» για τις φορολογικές παραβάσεις και ασυλία σε όσους διοικούσαν δημοτικές επιχειρήσεις που δημιούργησαν χρέη δίνει γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που έκανε αποδεκτή το υπουργείο Οικονομικών. Ερμηνεύοντας τους νόμους 4071/2012 και 4170/2013, το Νομικό Συμβούλιο καταλήγει στο συμπέρασμα πως η διαγραφή των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων με την ταυτόχρονη μεταφορά τους στους εκάστοτε δήμους σημαίνει ότι διοικούντες αυτών των δημοτικών επιχειρήσεων απαλλάσσονται από κάθε προσωπική ευθύνη για τη δημιουργία των συγκεκριμένων χρεών.
Παράλληλα, εκτός από τους επικεφαλής των δημοτικών επιχειρήσεων, απαλλάσσονται των ευθυνών για τη δημιουργία των οφειλών και όσοι ιδιώτες ήταν συνυπόχρεοι για τα χρέη. Η γνωμοδότηση αυτή ήρθε σε απάντηση σχετικού ερωτήματος του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο προσπαθεί να εντοπίσει τους υπεύθυνους για τις οφειλές των δημοτικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου «η διαγραφή των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων και η ταυτόχρονη βεβαίωση αυτών σε βάρος των οικείων ΟΤΑ, που θεσπίστηκε με τον ν. 4071/2012 (άρθρο 10), όπως συμπληρώθηκε με τον ν. 4170/2013 (άρθρο 77) συνεπάγεται και την απαλλαγή των διοικούντων τις δημοτικές επιχειρήσεις από την προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη τους».
Αυτό συμβαίνει διότι «αφού δεν υφίσταται η οφειλή στο όνομα του αρχικού υπόχρεου δεν μπορεί να υπάρχει στο όνομα του αλληλεγγύως υπόχρεου. Η διαγραφή των οφειλών που βεβαιώθηκαν ταμειακά αποτελεί διαγραφή του χρέους και επομένως δεν μπορεί να υφίσταται ευθύνη των διοικούντων τη δημοτική επιχείρηση, αφού ο αρχικός και κύριος υπόχρεος παύει να ευθύνεται. Ετσι η διαγραφή του χρέους των δημοτικών επιχειρήσεων και η επαναβεβαίωσή τους στους οικείους ΟΤΑ συνιστά λόγο απόσβεσης της φορολογικής ενοχής συνολικά και αντικειμενικά, υπό την έννοια ότι απαλλάσσονται αυτής και τα δύο φορολογικά υποκείμενα, ήτοι η δημοτική επιχείρηση και ο διοικών αυτήν».
Επίσης, σημειώνεται στη γνωμοδότηση ότι και «τα φυσικά πρόσωπα που ήταν συνυπόχρεα με τις δημοτικές επιχειρήσεις για την εξόφληση των οφειλών, μετά την ισχύ των διατάξεων του ν. 4071/2012 και 4170/2013 δεν ευθύνονται για το ποσό της κύριας οφειλής».
Διαβάστε αναλυτικά τη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών:
ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση της υπ” αριθμ. 49/2014 Γνωμοδότησης του ΝΣΚ σχετικά με τη συνυπευθυνότητα αναφορικά με τις οφειλές των δημοτικών επιχειρήσεων που εξοφλούνται από τους ΟΤΑ σύμφωνα με τον ν. 4071/2012».
Σας κοινοποιούμε την υπ” αριθμ. 49/2014 Γνωμοδότηση του ΝΣΚ (Τμήμα Α’), η οποία έγινε αποδεκτή από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, προς ενημέρωσή σας και ανάλογη εφαρμογή.
Με την ως άνω γνωμοδότηση έγιναν ομόφωνα δεκτά τα εξής:
Α. Η διαγραφή των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων και η ταυτόχρονη βεβαίωση αυτών σε βάρος των οικείων ΟΤΑ, που θεσπίστηκε με τον ν. 4071/2012 (άρθρο 10), όπως συμπληρώθηκε με τον ν. 4170/2013 (άρθρο 77) συνεπάγεται και την απαλλαγή των διοικούντων τις δημοτικές επιχειρήσεις από την προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη τους. Τούτο διότι, αφού δεν υφίσταται η οφειλή στο όνομα του αρχικού υπόχρεου δεν μπορεί να υπάρχει στο όνομα του αλληλεγγύως υπόχρεου.
Διαγραφή οφειλών
Η διαγραφή των οφειλών που βεβαιώθηκαν ταμειακά αποτελεί διαγραφή του χρέους και επομένως δεν μπορεί να υφίσταται ευθύνη των διοικούντων τη δημοτική επιχείρηση, αφού ο αρχικός και κύριος υπόχρεος παύει να ευθύνεται.
Ετσι η διαγραφή του χρέους των δημοτικών επιχειρήσεων και η επαναβεβαίωσή τους στους οικείους ΟΤΑ συνιστά λόγο απόσβεσης της φορολογικής ενοχής συνολικά και αντικειμενικά, υπό την έννοια ότι απαλλάσσονται αυτής και τα δύο φορολογικά υποκείμενα, ήτοι η δημοτική επιχείρηση και ο διοικών αυτήν.
Επισημαίνεται ότι οι φορολογικές εν γένει διατάξεις οι οποίες οριοθετούν το φορολογικό υποκείμενο είναι αυστηρού δικαίου και ως εκ τούτου στενά ερμηνευτέες, με αποτέλεσμα η διοίκηση να υποχρεούται κατά την εφαρμογή των νόμων να προβαίνει σε στενή γραμματική ερμηνεία των φορολογικών διατάξεων, αποκλειομένης της διασταλτικής ερμηνείας ή της ανάλογης εφαρμογής.
Επομένως, τα φυσικά πρόσωπα που ήταν συνυπόχρεα με τις δημοτικές επιχειρήσεις για την εξόφληση των οφειλών, μετά την ισχύ των διατάξεων του ν. 4071/2012 και 4170/2013 δεν ευθύνονται για το ποσό της κύριας οφειλής.
Β. Ως προς το ζήτημα της ευθύνης των Δημάρχων των ΟΤΑ που αναλαμβάνουν την εξόφληση των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων, δεν προκύπτει εκ του ν. 4071/2012 προσωπική και αλληλέγγυος ευθύνη αυτών.
Επίσης δεν προκύπτει ευθύνη των Δημάρχων από το άρθρο 50 του ν. 4174/2013, διότι δεν περιλαμβάνονται στα περιοριστικά αναφερόμενα στη διάταξη αυτή πρόσωπα.
Κυρώσεις για ληξιπρόθεσμα
Σύμφωνα με τον νόμο, οι ποινικές κυρώσεις για τα ληξιπρόθεσμα χρέη είναι οι εξής:
• Για χρέη από 5.000 – 10.000 ευρώ, φυλάκιση έως 1 έτος.
• Για χρέη πάνω από 10.000 – 50.000 ευρώ, φυλάκιση τουλάχιστον 6 μηνών.
• Για χρέη πάνω από 50.000 – 150.000 ευρώ, φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.
• Για χρέη πάνω από 150.000 ευρώ, φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών. Οταν το ποσό εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, σε οποιονδήποτε βαθμό, η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη. Η ποινική δίωξη ασκείται με αίτηση του προϊσταμένου της ΔΟΥ ή του τελωνείου με πίνακα χρεών προς τον εισαγγελέα πρωτοδικών της έδρας τους.
Κατασχέσεις
Το Δημόσιο μπορεί να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, να μη χορηγήσει αποδεικτικό ενημερότητας για τη διενέργεια ορισμένων πράξεων, να δώσει εντολή παρακράτησης μέρους ή του συνόλου της χρηματικής απαίτησης του οφειλέτη κατά τρίτων προσώπων, να προβεί σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των ληξιπρόθεσμων χρεών του.
