Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα νόσου Alzheimer που εορτάζεται στις 21 Σεπτεμβρίου κάθε έτους, το Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής της Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ανακοινώνει τα εξής:
«Η Παγκόσμια Ημέρα νόσου Alzheimer καθιερώθηκε να εορτάζεται στις 21 Σεπτεμβρίου κάθε έτους με στόχο την ευαισθητοποίηση και την αφύπνιση του κοινού για τη νόσο.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω των οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε πολλές χώρες του κόσμου, με την υποστήριξη της Διεθνούς Εταιρίας Νόσου Alzheimer (ADI).
Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται η Ελληνική Εταιρία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών.
H νόσος Alzheimer αποτελεί μία πραγματικότητα. Πολλοί άνθρωποι νοσούν και πολλοί περισσότεροι θα νοσήσουν στο μέλλον.
Τα τελευταία χρόνια, η διάγνωση της νόσου Alzheimer γίνεται με ολοένα αυξανόμενους ρυθμούς στη λεγόμενη «τρίτη ηλικία» και αυτό οφείλεται σε δύο λόγους:
1. Στην αύξηση του μέσου όρου ζωής , ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες.
2. Στην ευαισθητοποίηση του κοινού, των συγγενών των ασθενών και των ιατρών σχετικά με αυτό το ιατροκοινωνικό πρόβλημα.
Επιδημιολογικά δεδομένα:
• Παγκόσμια οι ασθενείς της νόσου Alzheimer είναι περίπου 44 εκατομμύρια και αναμένεται να φθάσουν τα 65,7 εκ. έως το 2030 και τα 115,4 εκ. το 2050.
• Παγκόσμια, το ποσό της δαπάνης για την άνοια αντιστοιχεί στο 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
• Στην Ευρώπη υπάρχουν περίπου 10 εκατομμύρια ανοϊκοί ασθενείς και δαπανώνται περίπου 17 δις ευρώ.
• Από τη νόσο προσβάλλεται το 5% περίπου των ατόμων άνω των 65 ετών και το 25% των ατόμων άνω των 85 ετών.
• Στην Ελλάδα οι ασθενείς με άνοια είναι 200.000.
Με τον όρο άνοια εννοούμε την έκπτωση των νοητικών ικανοτήτων του ατόμου, της μνήμης και της κρίσης, του λόγου και της προσωπικότητας με συνέπεια τη σταδιακή έκπτωση της καθημερινής λειτουργικότητάς του.
Η νόσος Alzheimer είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας. Είναι μία νευροεκφυλιστική ασθένεια του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, που χαρακτηρίζεται, στην ήπια μορφή της, από σταδιακή απώλεια της μνήμης και από περιορισμό των υπόλοιπων νοητικών λειτουργιών του εγκεφάλου και είναι προοδευτική και μη αναστρέψιμη προς το παρόν. Εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, σπάνια σε ηλικίες 50-65 ενώ είναι σπανιότερη σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών.
Στα αρχικά στάδια της νόσου, τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα ελαφρά, κυρίως εκδηλώνονται διαταραχές της μνήμης. Δηλαδή, ο ασθενής ξεχνά τα πρόσφατα γεγονότα ενώ συνήθως θυμάται με λεπτομέρειες τα παλιά. Πολλές φορές η κατάσταση θεωρείται ως φυσιολογική γήρανση και αυτό κάνει δύσκολη την πρώιμη διάγνωση. Καθώς η νόσος Alzheimer εξελίσσεται και οι νοητικές λειτουργίες εκπίπτουν σταδιακά, ο ανοϊκός ασθενής οδηγείται σε πλήρη αποδιοργάνωση της ζωής και της προσωπικότητάς του. Η επιθετικότητα, η καχυποψία, οι διαταραχές ύπνου είναι μερικές από τις διαταραχές της συμπεριφοράς που εμφανίζει. Τελικώς, γίνεται ανίκανος να φροντίσει τον εαυτό του και καταλήγει να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους συγγενείς του, για τους οποίους αποτελεί τεράστιο πρακτικό, σωματικό, οικονομικό και ψυχικό φορτίο.
Η πρόληψη της άνοιας με τροποποίηση ή εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου δεν μπορεί να γίνει προς το παρόν Η πρόληψη επικεντρώνεται σε στόχους που έχουν προκύψει από τα διαθέσιμα στοιχεία και περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου για άνοια από αγγειακή νόσο. Τέτοιοι παράγοντες είναι ο διαβήτης, η κατάθλιψη, η υπέρταση της μέσης ηλικίας, η παχυσαρκία μέσης ηλικίας, το κάπνισμα και η έλλειψη σωματικής άσκησης και κοινωνικής δραστηριότητας.
Ριζική θεραπεία της νόσου Alzheimer και των άλλων μορφών άνοιας δεν υπάρχει.
Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης αποτελούν μια νέα, μη φαρμακευτική θεραπευτική προσέγγιση που βοηθά τον ασθενή να παραμείνει λειτουργικός και να διατηρεί μια ικανοποιητική ποιότητα ζωής σε σχέση με την καθημερινότητά του .
Η θεραπεία αυτή δεν έρχεται να αντικαταστήσει τη φαρμακευτική θεραπεία της νόσου. Στόχος της είναι η συνδυαστική δράση, η οποία φαίνεται ότι μπορεί να ενισχύσει τη δράση των φαρμάκων, βελτιώνοντας θεαματικά το θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Επί πλέον απατούνται προγράμματα στήριξης των φροντιστών των ατόμων με άνοια που τις περισσότερες φορές είναι η οικογένεια και τα συγγενικά τους πρόσωπα.
Η άνοια είναι μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας και εξάρτησης μεταξύ των ατόμων μεγάλης ηλικίας. Ο ΠΟΥ την αναγνωρίζει ως προτεραιότητα στη δημόσια υγεία.
Το Υπουργείο Υγείας συγκρότησε τον Νοέμβριο του 2013 μια «ομάδα Εργασίας για την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την άνοια- Νόσο Alzheimer» η οποία μέχρι σήμερα έχει καταγράψει την υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα, ενώ το επόμενο βήμα είναι ο στρατηγικός σχεδιασμός και η υποβολή προτάσεις».
