Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας που εορτάζεται στις 10 Οκτωβρίου κάθε έτους, το Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ανακοινώνει τα εξής:
«Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, η 1οη Οκτωβρίου, παρέχει μια ευκαιρία σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, που ασχολούνται με θέματα ψυχικής υγείας, να μιλήσουν για το έργο τους και για ό,τι απαιτείται να γίνει, ώστε η φροντίδα της ψυχικής υγείας να είναι μια πραγματικότητα για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Η ψυχική υγεία περιλαμβάνεται στον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) για την υγεία. Υγεία είναι: «Η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία ασθένειας”.
Ο όρος «ψυχική υγεία» αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων που άμεσα ή έμμεσα σχετίζονται με την ψυχική ευεξία. Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, τη θεραπεία και την αποκατάσταση, με τελικό στόχο την προώθηση της ευημερίας των ατόμων που πάσχουν από ψυχικές διαταραχές.
Οι ειδικοί κάνουν λόγο για μία παγκόσμια «επιδημία» ψυχικών διαταραχών, επικαλούμενοι τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Για παράδειγμα, ο αριθμός των πασχόντων από κατάθλιψη ξεπερνά παγκοσμίως τα 154 εκατομμύρια ενώ έως το 2020 θα είναι η δεύτερη αιτία θανάτου .
Όσον αφορά στη χώρα μας και σύμφωνα με πανεπιστημιακές έρευνες, λιγότερο από το 50% όσων πάσχουν από κατάθλιψη αναζητούν βοήθεια και προσφεύγουν στη στήριξη ιατρού. Ένα ποσοστό 10 έως 12% του συνόλου του πληθυσμού όλων των ηλικιών πάσχει από ψυχικές ασθένειες.
Το θέμα για το 2014 είναι “Ζώντας με τη σχιζοφρένεια».
Η σχιζοφρένεια είναι μια σοβαρή μορφή της ψυχικής ασθένειας που επηρεάζει περίπου 7 τοις χιλίοις του πληθυσμού των ενηλίκων, κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 15-35 ετών. Αν και η συχνότητα εμφάνισης είναι χαμηλή, ο επιπολασμός είναι υψηλός λόγω της χρονιότητας. Είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από βαθιές διαταραχές στον τρόπο σκέψης, οι οποίες επηρεάζουν τη γλώσσα, την αντίληψη και την αίσθηση του εαυτού. Τα στοιχεία που δίνει ο Π.Ο.Υ. είναι τα εξής:
• Η σχιζοφρένεια επηρεάζει περίπου 24 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
• Είναι μια θεραπεύσιμη διαταραχή. Η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική στα αρχικά της στάδια.
• Περισσότερο από το 50% των ατόμων με σχιζοφρένεια δε λαμβάνουν την κατάλληλη φροντίδα.
• 90% των ατόμων με σχιζοφρένεια που μένουν χωρίς θεραπεία κατοικούν στις αναπτυσσόμενες χώρες.
• Η φροντίδα των ατόμων με σχιζοφρένεια σε κοινοτικό επίπεδο παρέχεται με την ενεργό συμμετοχή της οικογένειας και της κοινότητας.
Υπάρχουν διαθέσιμες αποτελεσματικές παρεμβάσεις (φαρμακολογικές και ψυχοκοινωνικές). Ωστόσο, η πλειοψηφία των ατόμων με χρόνια σχιζοφρένεια δε λαμβάνει θεραπεία και αυτό συμβάλλει στη χρονιότητα της νόσου.
Η παροχή φροντίδας, στα άτομα με σοβαρή ψυχική ασθένεια, είναι εφικτό να παρέχεται μέσα από τα συστήματα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με:
• Κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού
• Παροχή βασικών φαρμάκων
• Την ενίσχυση των οικογενειών για τη φροντίδα στο σπίτι
• Την παραπομπή υποστήριξης από επαγγελματίες ψυχικής υγείας και
• Δημόσια εκπαίδευση για τη μείωση του κοινωνικού στιγματισμού και των διακρίσεων.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις της σχιζοφρένειας είναι σοβαρές και εκπτύσσονται σε μεγάλο βάθος χρόνου. Η αντιμετώπισή της έχει οικονομικό κόστος, όμως ακόμη μεγαλύτερο κόστος έχει η μη αντιμετώπισή της. Το ίδιο ισχύει και για τις προληπτικές παρεμβάσεις που ασφαλώς στοιχίζουν λιγότερο από τη θεραπεία και την αποκατάσταση».
