Με την χθεσινή προκήρυξη για την πλήρωση θέσεων Γενικών Διευθυντών, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης προχώρησε το πρώτο βήμα για την υλοποίηση του πάγιου συστήματος επιλογής προϊσταμένων, όπως προβλέπεται από το νόμο 4275/2015.
Το ΥΔΜΗΔ κάνει λόγο για ένα αξιοκρατικό σύστημα, το οποίο καταργεί το προηγούμενο ιεραρχικό, της επετηρίδας, των μορίων και της πολιτικής παρέμβασης, όπως λέει. Η αντικειμενικότητά του εμφανίζεται να διασφαλίζεται με την ουσιαστική εμπλοκή του ΑΣΕΠ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στη συνέντευξη ως κύριο εργαλείο αξιολόγησης των υποψηφίων. Για τη διασφάλιση της αντικειμενικότητας αυτής, εισάγονται δύο δικλείδες ασφαλείας: α) η συνέντευξη θα είναι «δομημένη», δηλαδή θα αξιολογεί με ενιαίο τρόπο συγκεκριμένες δεξιότητες όπως προκύπτουν από τα βιογραφικά των υποψηφίων και από τις δηλώσεις ενδιαφέροντος και β) η συνέντευξη θα διεξάγεται από έμπειρα και πιστοποιημένα στελέχη, που θα προτείνονται από το ΑΣΕΠ.
Καινοτόμο στοιχείο του νέου συστήματος αποτελεί και το γεγονός ότι στις διαδικασίες αξιολόγησης πέραν των εκπροσώπων του ΑΣΕΠ και του Δημοσίου, θα συμμετέχουν και επιλεγμένα στελέχη του ιδιωτικού τομέα ως μέλη των συλλογικών οργάνων. Τα στελέχη αυτά θα προτείνονται από το ΑΣΕΠ και θα έχουν πιστοποιηθεί σχετικά από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ). Αυτή η καινοτομία εισάγεται κυρίως για να μεταφέρεται σχετική τεχνογνωσία στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Επιπλέον όμως συμβάλλει και στην περαιτέρω διασφάλιση της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας της διαδικασίας.
Το χρονοδιάγραμμα και οι μεταβατικές διατάξεις
Η εφαρμογή του νέου συστήματος, για το οποίο εκφράζεται η άποψη ότι ο σκελετός του θυμίζει το πλαίσιο του 3839/2010, μόνο που αφαιρεί τη μοριοδότηση των τυπικών προσόντων, ξεκίνησε με την πρόσφατη προκήρυξη, η οποία όμως αφορά ένα μικρό τμήμα θέσεων προς πλήρωση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η πλήρης εφαρμογή των διατάξεων (συγκρότηση ειδικών υπηρεσιακών συμβουλίων, γραπτές εξετάσεις, συνέντευξη κ.λπ.) μπορεί να απαιτήσει έως και δύο χρόνια. Μέχρι τότε, τις θέσεις ευθύνης θα κατέχουν όσοι προϊστάμενοι έχουν τοποθετηθεί με υπουργικές αποφάσεις. Εν ολίγοις, όπως υποστηρίζουν τεχνοκράτες της δημόσιας διοίκησης, όχι μόνο θα παραμείνουν στις συγκεκριμένες θέσεις οι «αρεστοί» αντί των «αρίστων», αλλά ενδεχόμενες περιπτώσεις που αποτελούν απόδοση ευθυνών βάσει του πελατειακού συστήματος και του κομματικού κράτους, θα έχουν, πλέον και κομματική εξουσιοδότηση.
Προς επιβεβαίωση της άποψης που θέλει το πάγιο σύστημα να ολοκληρώνεται πλήρως σε ένα μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα είναι η εκτίμηση ότι η εφαρμογή του προϋποθέτει την έκδοση δεκατριών δευτερογενών ρυθμίσεων και την σύσταση τριάντα επιτροπών.
Η αλλαγή κυβέρνησης
Όπως φαίνεται οι επικείμενες εκλογές τοποθετούνται χρονικά στην άνοιξη του 2015. Λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω εκτιμήσεις, θα παραμένουν μέχρι τότε οι κάτοχοι θέσεων ευθύνης που τοποθετήθηκαν με αποφάσεις των οικείων υπουργών.
Μία νέα κυβέρνηση θα κληθεί να συνεργαστεί με διευθυντές της προηγούμενης κυβέρνησης. Μία δύσκολη περίπτωση στο ενδεχόμενο που υπάρχει πολιτικό όσο και ιδεολογικό χάσμα ανάμεσά τους.
Επομένως θα βρεθεί αντιμέτωπη με δύο ενδεχόμενα. Το πρώτο αφορά την κωλυσιεργία στην εφαρμογή της πολιτικής της. Το δεύτερο να προχωρήσει σε μια νέα εκκαθάριση προϊσταμένων, με όποιο πρόσχημα. Και σε αυτήν την περίπτωση, το κομματικό κράτος θα διαιωνίζεται….