Οικονομικά θέματα των ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, αλλά και των νομικών τους προσώπων ρυθμίζει εγκύκλιος που εξέδωσε σήμερα το υπουργείο Εσωτερικών. Συγκεκριμένα, οι εν λόγω ρυθμίσεις αποτελούν την εφαρμογή του νόμου 4316/2014, κατόπιν δημοσίευσής του στο ΦΕΚ 270 Α΄/31.12.2014.
Πιο αναλυτικά:
- Με το άρθρο 75 ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν το Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης που συντάσσεται από τους ΟΤΑ και τα νομικά πρόσωπα αυτών. Περαιτέρω, περιγράφεται η διαδικασία και οι προϋποθέσεις υπαγωγής των ΟΤΑ ή νομικών τους προσώπων που εμφανίζουν αδυναμία κατάρτισης τουλάχιστον ισοσκελισμένου αρχικού προϋπολογισμού ή αδυναμία ισοσκέλισης κατόπιν αναμόρφωσής του, σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης με ή χωρίς την υποβολή σχετικού αιτήματος.
- Στο άρθρο 76 προβλέπονται συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν για τους ΟΤΑ από την ένταξή τους σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης και καθορίζονται ζητήματα σχετικά με τη σύσταση, λειτουργία και διαχείριση του απαραίτητου Λογαριασμού.για την υλοποίηση του Προγράμματος αυτού.
- Οι καταργούμενες διατάξεις του άρθρου 77 αφορούν το Λογαριασμό Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, του άρθρου 263 του ν. 3852/2010 και την παρ. 1 του άρθρου 161 του ν. 3463/2006, αναφορικά με τη μεταφορά πιστώσεων για την εκτέλεση έργου.
- Με το άρθρο 78 παρέχεται η δυνατότητα στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών με κοινή απόφαση τους, να προβλέπουν την εγγραφή πίστωσης ειδικού αποθεματικού κεφαλαίου το οποίο δεν μπορεί να μετατραπεί σε δαπάνες, στους προϋπολογισμούς των ΟΤΑ, ως ποσοστό επί του συνόλου των τακτικών εσόδων τους.
- Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 79 ρυθμίζεται το ζήτημα αποπληρωμής των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως τις 30 Νοεμβρίου 2014 οφειλών των δήμων των περιφερειών και των νομικών τους προσώπων προς το Ελληνικό Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Στην εν λόγω περίπτωση, η καταβολή των ανωτέρω οφειλών γίνεται εφάπαξ και εντός εξαμήνου από τη δημοσίευση του νόμου ήτοι έως τις 24/06/2015. Οι εν λόγω οφειλές απαλλάσσονται από πρόσθετους φόρους, τόκους, πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής, καθώς και κάθε μορφής προσαυξήσεις και επιβαρύνσεις, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προέκυψαν ή προκύπτουν από κάθε είδους φορολογικές παραβάσεις του πρώην Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και νυν Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών και από παραβάσεις των διατάξεων περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. Στις οφειλές συμπεριλαμβάνονται και όσες έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις ή διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής που είναι εν ισχύ, μετά των προβλεπόμενων ως άνω απαλλαγών, επί του εναπομείναντος ποσού.
- Στην παρ. 2 του ιδίου άρθρου ορίζεται ότι με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές των δήμων και των περιφερειών προς το Ελληνικό Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία δύνανται να συμψηφίζονται με ποσά που αναλογούν σε ποσοστό τουλάχιστον πέντε τοις εκατό (5%) επί των εσόδων τους από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) που προορίζονται για την κάλυψη των λειτουργικών και λοιπών δαπανών. Οι εν λόγω οφειλές στις οποίες περιλαμβάνονται και όσες έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις ή διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής που είναι εν ισχύ, επί του εναπομείναντος ποσού, καθώς και όσες τελούν σε αναστολή, απαλλάσσονται κατά ποσοστό από τους πρόσθετους φόρους, τόκους, πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής, καθώς και κάθε μορφής προσαυξήσεις και επιβαρύνσεις, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προέκυψαν ή προκύπτουν από κάθε είδους φορολογικές παραβάσεις του πρώην Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και νυν Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών και από παραβάσεις των διατάξεων περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, ως ακολούθως:
i) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται εντός ενός (1) έτους, από τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης, με απαλλαγή κατά ποσοστό ενενήντα τοις εκατό (90%).
ii) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται εντός δύο (2) ετών, από τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης, με απαλλαγή κατά ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%).
iii) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται εντός τριών (3) ετών, από τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης, με απαλλαγή κατά ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%).
iv) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται εντός τεσσάρων (4) ετών, από τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης, με απαλλαγή κατά ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%).
v) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται εντός πέντε (5) ετών, από τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης, με απαλλαγή κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%).
vi) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται εντός έξι (6) ετών, από τη δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης, με απαλλαγή κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%).
vii) Εάν ο συμψηφισμός ολοκληρώνεται μετά την πάροδο της εξαετίας δεν υπάρχουν απαλλαγές. Στους δήμους και τις περιφέρειες που υπάγονται στο συμψηφισμό, παρέχονται για τα ποσά που ρυθμίζονται τα ακόλουθα ευεργετήματα:
i) χορηγείται αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας,
ii) αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε κατά τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται. Αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
iii) αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης. Οι ήδη επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια τρίτων αίρονται μετά από αίτηση του δήμου ή της περιφέρειας,
iv) δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 2523/1997 (Α’ 179) και του άρθρου 20 του ν. 2648/1998 (Α’ 238) πλην της παραγράφου 2. Στην περίπτωση που δήμος ή περιφέρεια επιλέξει, σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, να εκχωρήσει προς παρακράτηση και συμψηφισμό τέτοιο ποσοστό επί των εσόδων των ΚΑΠ του, ώστε με το ποσό που προκύπτει να εξοφληθεί εφάπαξ με τη νέα κοινή υπουργική απόφαση το υπόλοιπο ποσό της κύριας οφειλής, τυγχάνει όλων των απαλλαγών επί του εναπομείναντος αυτού ποσού. Οι κοινές υπουργικές αποφάσεις εκδίδονται με μέριμνα της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών και Διοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών, κατόπιν αίτησης του δήμου ή της περιφέρειας η οποία συνοδεύεται από: α) σχετική απόφαση του οικείου δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του και στην οποία θα πρέπει να αναφέρεται το ύψος και του τυχόν επιπλέον του πέντε τοις εκατό (5%) ποσοστού επί των εσόδων των ΚΑΠ, που ο δήμος ή η περιφέρεια επιθυμεί να παρακρατείται καθώς και το ακριβές ποσό της οφειλής που τίθεται σε συμψηφισμό, β) βεβαίωση, ως προς το ύψος και το είδος των οφειλών, από το δικαιούχο φορέα, στην οποία θα εμφανίζονται με πλήρη ανάλυση συνολικά ποσά: κύριας οφειλής, βεβαιωμένων πρόσθετων φόρων, προστίμων, επιβαρύνσεων καθώς και προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής και γ) βεβαίωση του προϊσταμένου της οικονομικής υπηρεσίας του οικείου ΟΤΑ αναφορικά με τη μη εκχώρηση ή/και ενεχυρίαση των ποσών που αντιστοιχούν στο ποσοστό των ΚΑΠ που πρόκειται να παρακρατηθούν.
- Με την παρ. 1 του άρθρου 81 παρέχεται στους δήμους και τις περιφέρειες η δυνατότητα συνομολόγησης δανείων με σκοπό την αναχρηματοδότηση συναφθέντων δανείων τους. Τα εν λόγω δάνεια μπορούν να συνομολογούνται με αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Ελλάδας και του εξωτερικού. Η σχετική απόφαση του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών ενώ για τη συνομολόγηση δεν απαιτείται η συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010.
- Με την παρ. 2 παρέχεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.και Δανείων), δυνατότητα αναχρηματοδότησης των ήδη συναφθέντων δανείων των ΟΤΑ των συνδέσμων, ενώσεων και νομικών προσώπων αυτών. Τα συναφθέντα δάνεια μπορεί να έχουν χορηγηθεί είτε από το Τ.Π.και Δανείων είτε από ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Προκειμένου να προβεί στην αναχρηματοδότηση των ανωτέρω δανείων, το Διοικητικό Συμβούλιο του Τ.Π.και Δανείων δύναται να θεσπίζει ειδικότερους κατά περίπτωση όρους και προϋποθέσεις
- Με την παρ. 3 παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης βεβαιωμένων ή μη χρεωστικών ανοιγμάτων των δήμων που υφίστανται στο Τ.Π. και Δανείων και τα οποία δεν έχουν ρυθμιστεί σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1γ του άρθρου 49 του ν. 3943/2011 (Α’ 66), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Τα συγκεκριμένα χρεωστικά ανοίγματα, τακτοποιούνται κατά το ποσό που εμφανίζεται στα λογιστικά βιβλία των δήμων με συνομολόγηση ισόποσων δανείων από το Τ.Π και Δανείων., χωρίς τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010. Οι δήμοι που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συγκεκριμένης διάταξης θα πρέπει να υποβάλλουν σχετικό αίτημα στο Τ.Π.και Δανείων το αργότερο έως 30.6.2015, ενώ η τακτοποίηση θα λάβει χώρα εντός αποκλειστικής προθεσμίας έως 31.12.2015.
Οι όροι και οι προϋποθέσεις της ανωτέρω τακτοποίησης καθορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Τ.Π.και Δανείων. Σε περίπτωση παρέλευσης άπρακτης της παραπάνω προθεσμίας, τα χρεωστικά ανοίγματα όπως εμφανίζονται στα βιβλία του Τ.Π.και Δανείων βεβαιώνονται ή επαναβεβαιώνονται στην Κεντρική Υπηρεσία αυτού από 1.1.2016 οίκοθεν υπέρ του Τ.Π. και Δανείων, με βάση τα σχετικά στοιχεία που διαθέτει κατά του οικείου δήμου και εισπράττονται κατά τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε.. Επισημαίνεται ότι τα χρεωστικά ανοίγματα που ρυθμίζονται με την ανωτέρω διαδικασία ή βεβαιώνονται επιβαρύνονται με τόκους υπερημερίας από 1.7.2013 μέχρι την ημέρα υποβολής του σχετικού αιτήματος. Για τα χρεωστικά ανοίγματα που ρυθμίζονται, αναστέλλεται η συνέχιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών ή ακινήτων των οικείων δήμων.
