Το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή πολλών αγροτών της ευρύτερης περιοχής προσέλκυσε η ενημερωτική ημερίδα για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.)2015 – 2020 που πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο της Σκύδρας, την Πέμπτη 12/3/2015, με συνδιοργανωτές το Δήμο Σκύδρας και την Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Πέλλας.
Εκπροσωπώντας τη Δήμαρχο Σκύδρας Κατερίνα Ιγνατιάδου χαιρετισμό απηύθυνε ο Διευθυντής του Δήμου Ιγνάτης Καραπαναγιώτης λέγοντας, μεταξύ των άλλων, τα εξής:
«Η σημερινή εκδήλωση επιχειρεί να ενημερώσει τους αγρότες μας για τα νέα δεδομένα εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2015-2020.
Εκ μέρους της Δημάρχου Σκύδρας, η οποία βρίσκεται στην Αθήνα για την προώθηση θεμάτων του Δήμου μας, σας απευθύνω θερμό χαιρετισμό.
Ο Νομός Πέλλας και ιδιαίτερα η περιοχή του Δήμου Σκύδρας, ως κατεξοχήν αγροτική, αντιλαμβάνεται έντονα την έλλειψη ολοκληρωμένης εθνικής αγροτικής πολιτικής, χρόνια τώρα.
Η νέα κυβέρνηση χρειάζεται να συντάξει ένα εθνικό παραγωγικό σχέδιο που να προσεγγίζει την αγροτική δραστηριότητα με συγκεκριμένες πολιτικές κατά κλάδο και περιφέρεια και να τις εντάξει σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Θα πρέπει κατά τη γνώμη μας να υπάρξει μια δυναμική στήριξη της παραγωγής προϊόντων με εξαγωγικό προσανατολισμό. Αυτό μπορεί να γίνει με την αξιοποίηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων παραδοσιακών μας προϊόντων, όπως ροδακίνων, μήλων, νεκταρινιών, κερασιών, ακτινιδίων , αλλά κι άλλων προϊόντων με διεισδυτικότητα στις ξένες αγορές, όπως σπαραγγιών, αρωματικών φυτών κ.λ.π.
Στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας θα συμβάλλει και η προστιθέμενη αξία, που θα προκύψει μέσα από την παραγωγή ευρέως φάσματος ποιοτικών και τυποποιημένων προϊόντων.
Για γίνουν αυτά, θα πρέπει ν΄ ανασυγκροτηθεί το αγροτικό κίνημα με τη δημιουργία νέων αγροτικών συλλόγων, ομάδων παραγωγών και συνεταιρισμών. Χρειάζεται ένα καινούριο ξεκίνημα στο συνεταιριστικό χώρο για να βρει εκείνη τη συνεργατική δύναμη που θα τον μετατρέψει σε ουσιαστικό εκφραστή και υπηρέτη των αγωνιών του Έλληνα αγρότη, και θα διεκδικήσει:
Τη σύνταξη του Εθνικού Αγροτικού Κτηματολογίου μέσα από το οποίο θα αναδειχθούν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα του Δημοσίου που παραμένουν αναξιοποίητα, με στόχο να ιδρυθεί Τράπεζα Γης.
Τη στήριξη στους νέους που δεν θα περιορίζεται μόνο σε ένα γενικό μοίρασμα αγροτεμαχίων αλλά και στη διάσταση της βιωσιμότητας των εκμεταλλεύσεων, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μόνιμη παραμονή των νέων στην ύπαιθρο.
Τον περιορισμό του κόστους παραγωγής. Είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα μειωθεί ριζικά με την άμεση επίλυση ζητημάτων που έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής (ενέργεια, ΦΠΑ, εφόδια, μεταφορικά κ.λ.π.).
Τη χρηματοδότηση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
Είναι φανερό ότι όλα αυτά χωρίς παραγωγικές επενδύσεις δεν γίνονται. Κι όταν λέμε επενδύσεις εννοούμε κατά προτεραιότητα αυτές που θα δώσουν το στίγμα των εξελίξεων και θα αποτελέσουν την «ατμομηχανή» της ανάπτυξης, που θα βοηθήσουν την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής. Σ΄ αυτό στοχεύουν και τα έξι έργα στο πλαίσιο του αγροτικού προγράμματος Ο.Π.Α.Α.Χ., που υλοποιεί αυτές τις μέρες ο Δήμος Σκύδρας.
Ο Δήμος Σκύδρας υποστηρίζει την υλοποίηση μέτρων όπως την διαχείριση κόκκινων δανείων, νέο θεσμικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς, μείωση κόστους παραγωγής με φθηνό πετρέλαιο-ρεύμα- εφόδια, παρεμβάσεις στις υποδομές για αποταμίευση και αξιοποίηση του υδάτινου δυναμικού, επαναφορά αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ, την αναθεώρηση της Κ.Α.Π. με αύξηση των ενισχύσεων».
Ακολούθως, ο λόγος δόθηκε στους πιστοποιημένους εισηγητές, γεωπόνους της Π.Ε. Πέλλας Συμεών Μαρνασίδη και Σταύρο Καραβίτη.
Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί περίληψη της παρουσίασης των εισηγήσεων των εκλεκτών εισηγητών και συντάχθηκε με τη δική τους ευθύνη.
«Από τις 1η Ιανουαρίου 2015, μεταρρυθμίζεται η Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.) και θεσπίζονται νέα καθεστώτα άμεσης στήριξης προς τους γεωργούς. Επισημαίνεται ότι η παρουσίαση και όσα αναφέρονται στο παρόν έχει ενημερωτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα αφού πολλές από τις αναφορές εμπεριέχουν θέματα τα οποία ακόμα και σήμερα αποτελούν αντικείμενο διαβούλευσης.
Σχετικά με την εφαρμογή της ΚΑΠ, δημοσιεύτηκε και ισχύει υπ’ αριθμ. 104-7056 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 147/2015), στα πλαίσια εφαρμογής του Καν.(ΕΕ) 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί θέσπισης κανόνων για άμεσες ενισχύσεις βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ. Όλη η νομοθεσία που αφορά τη Νέα ΚΑΠ βρίσκεται στην ιστοσελίδα του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.opekepe.gr/nea_kap.asp.
Στη συνέχεια, παρουσιάζεται η Ελληνική Αγροτική Οικονομία σε αριθμούς:
-3.3% της συνολικής Οικονομίας (1,7% στην ΕΕ-27)
-12.2% της συνολικής απασχόλησης (5,2% στην ΕΕ-28)
-723.060 εκμεταλλεύσεις
-52% μικρότερες από 20 στρέμματα.
-Μόνο 6.9% των παραγωγών κάτω από 35 ετών
(7.5% στην ΕΕ-28)
-33% μεγαλύτεροι από 64 ετών (30% στην ΕΕ-28)
Οι Ελληνικές Προτεραιότητες, ώστε η ΚΑΠ να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης είναι:
Δίκαιες, διαφανείς και ισόρροπα κατανεμημένες ενισχύσεις στους ενεργούς γεωργούς.
Στήριξη για τη διατήρηση του πληθυσμού στην ύπαιθρο.
Εγγυημένο εισόδημα, ως εφαλτήριο για προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Ενίσχυση της κτηνοτροφίας.
Αύξηση κονδυλίων στις άμεσες ενισχύσεις από 19% σε 25%.
Συνδεδεμένες αιγοπροβάτων και βοοειδών, ώστε να χτίσουμε ισχυρό εγχώριο ζωικό κεφάλαιο και να στηρίξουμε το εθνικό προϊόν της φέτας.
Ενίσχυση κτηνοτροφικών ψυχανθών, για φτηνές ζωοτροφές.
Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης (σχέδια βελτίωσης), για μείωση κόστους και δημιουργία υποδομών.
Οι βασικές αλλαγές που φέρνει η νέα Κ.Α.Π. είναι:
Από το 2015 η ενιαία ενίσχυση αντικαθίσταται από νέες άμεσες ενισχύσεις, που περιλαμβάνουν (1) τη βασική ενίσχυση, (2) την πράσινη ενίσχυση και (3) την ενίσχυση για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας για όσους είναι κάτω των 40 ετών και νεοεισερχόμενοι.
Το 2015 χορηγούνται νέα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης, σύμφωνα με την επιλέξιμη έκταση που θα δηλώσουν οι γεωργοί με την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης και εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις (2013-2014-2015).
Ειδικά για το 2015 η ενιαία αίτηση ενίσχυσης αποτελεί και αίτηση χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης.
Γεωργός, ο οποίος σύμφωνα με τον Ν. 3874/2010 χαρακτηριζόταν ως “επαγγελματίας γεωργός” δεν σημαίνει ότι αυτόματα θα πληροί και τις προϋποθέσεις του «ενεργού γεωργού».
To έτος 2013 είναι το έτος αναφοράς για την κατάταξη των αγροτεμαχίων που θα δηλωθούν το έτος 2015 σε περιφέρειες
Η μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων κάθε παραγωγού εξαρτάται και από τον αριθμό των εκταρίων επιλέξιμης γης, που θα δηλωθεί σε κάθε περιφέρεια το έτος αιτήσεων 2015.
Η ενημέρωση των γεωργών θα γίνει με κάθε πρόσφορο μέσο, για τον αριθμό και την προσωρινή αξία των δικαιωμάτων τους μετά την υποβολή των δηλώσεων έτους 2015
Από το 2015 δε χορηγείται βασική ενίσχυση άνω των 150.000 €. Στο ποσό αυτό δεν συνυπολογίζεται η πράσινη ενίσχυση και η ενίσχυση για το καθεστώς γεωργών νεαρής ηλικίας, οι οποίες δεν υπόκεινται σε μείωση.
Γεωργοί που εισέρχονται για πρώτη φορά στη γεωργία το έτος 2015 θα λάβουν βασική ενίσχυση εφόσον χαρακτηρίζονται «νεοεισερχόμενοι» ή «νεαρής ηλικίας γεωργοί» με τα κριτήρια σχετικής απόφασης. Μπορούν επίσης να λάβουν συνδεδεμένη εφόσον προβλέπεται για το προϊόν που παράγουν.
H κατηγοριοποίηση των αγροτεμαχίων (αρόσιμες εκτάσεις – δενδρώνες – βοσκότοποι), θα γίνει με βάση στοιχεία ΟΣΔΕ του 2013.
Υπολογισμός των δικαιωμάτων:
2013: Η υποβολή Α.Ε.Ε. (ΟΣΔΕ), κατοχυρώνει δικαίωμα στη διανομή του 2015 και κατατάσσει τα νέα δικαιώματα σε περιφέρειες. Εξαιρούνται οι εκτάσεις με θερμοκήπια.
2014: Η αξία των δικαιωμάτων του 2014 είναι η βάση υπολογισμού της Αρχικής Μοναδιαίας Αξίας των Δικαιωμάτων (ΑΜΑΔ) κάθε παραγωγού, η οποία υπολογίζεται ως εξής:
•Από τη συνολική αξία των δικαιωμάτων του 2014, παρακρατείται το 15% (για συνδεδεμένες ενισχύσεις 8%, για «Γεωργούς νεαρής ηλικίας» 2%, για ενίσχυση σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς 5% ).
•Αυτό που απομένει, διαιρείται με τον αριθμό των εκταρίων του 2015 και προκύπτει η ΑΜΑΔ (αρχική μοναδιαία αξία δικαιωμάτων) Σε περίπτωση μη υποβολής ενιαίας αίτησης ενίσχυσης το 2014, η αρχική μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων που θα κατανεμηθούν θα πάρει το πρώτο από το πέντε βήματα της σύγκλισης
2015: Ο αριθμός των νέων δικαιωμάτων όσα και τα εκτάρια, με ΑΜΑΔ διαφορετική σε κάθε παραγωγό. Εξαιρούνται οι εκτάσεις με θερμοκήπια. Επίσης, καταργούνται τα ειδικά δικαιώματα κτηνοτροφίας. Αυτοί οι κτηνοτρόφοι, αν δεν έχουν γη, θα πάρουν συνδεδεμένη ενίσχυση, ανά επιλέξιμο ζώο.
Σύγκλιση:
Μετά τον υπολογισμό, θα ακολουθήσει η σύγκλιση (άνοδος ή πτώση της αξίας των δικαιωμάτων). Βασικοί κανόνες της σύγκλισης:
1.Όσα δικαιώματα έχουν Αρχική Μοναδιαία Αξία (ΑΜΑΔ) μικρότερη του 90% της μέσης περιφερειακής αξίας, θα έχουν αύξηση της ΑΜΑΔ τουλάχιστον κατά το 1/3 της διαφοράς μεταξύ της ΑΜΑΔ και του 90% της μέσης περιφερειακής αξίας, μέχρι το 2019.
2.Αν μετά την παραπάνω αύξηση τα δικαιώματα παραμένουν υπερβολικά χαμηλά, θα φτάσουν τουλάχιστον στο 60% της μέσης αξίας της περιφέρειας το 2019, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα ποσά.
3.Όσοι είχαν υπερβολικά υψηλά δικαιώματα, θα χάσουν το μέγιστο 30% μέχρι το 2019, σε σχέση με την ΑΜΑΔ (2015).
4.Όλες οι παραπάνω μεταβολές θα γίνουν σε πέντε ισόποσα, ετήσια βήματα (από το 2015 – 2019). Ο κανόνας του 30% εφαρμόζεται υποχρεωτικά, ενώ αυτός του 60% εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα ποσά.
5. Στους γεωργούς που θα δηλώσουν το 2015 επιλέξιμη έκταση μικρότερη από το 90% της έκτασης που δήλωσαν και ενεργοποιούσε δικαιώματα το 2014, η αξία των δικαιωμάτων θα υπολογιστεί λαμβάνοντας υπόψη την επιλέξιμη έκταση που δηλώνουν το 2015, αφαιρώντας (ή προσαρμόζοντας) την αξία δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στην επιπλέον έκταση του 2014. Η αφαιρούμενη αξία, μεταφέρεται στο εθνικό απόθεμα.
Το «Πρασίνισμα» αφορά στις υποχρεώσεις α. «διαφοροποίηση» και β. «περιοχής οικολογικής εστίασης» που εφαρμόζονται στις αροτριαίες καλλιέργειες υπό προϋποθέσεις.
Συνδεδεμένες ενισχύσεις αναμένεται να δοθούν στο ζωικό κεφάλαιο όπως τα βοειδή και τα αιγοπρόβατα και σε καλλιέργειες όπως τα όσπρια, τα σπαράγγια, τα σιτηρά, το βαμβάκι, τα ροδάκινα χυμοποίησης, το βαμβάκι κ.α
Λεπτομέρειες αναφορικά με τους «ενεργούς γεωργούς», το «πρασίνισμα», τη λήψη και ενεργοποίηση δικαιωμάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις περιέχονται στις ισχύουσες αποφάσεις. Τα νέα δικαιώματα θα υπολογιστούν (μέσα στο καλοκαίρι του 2015), με βάση την επιλέξιμη έκταση που θα δηλώσει ο παραγωγός στο ΟΣΔΕ του 2015. Θα εκδοθούν πρώτα προσωρινά δικαιώματα, θα ακολουθήσουν ενστάσεις – διορθώσεις και θα προκύψουν, τελικά, τα οριστικά δικαιώματα. Από κει και πέρα, επί πλέον δικαιώματα θα μπορούν να αποκτηθούν μόνο με μεταβίβαση ή κατανομή μέσω του εθνικού αποθέματος».
Ο Δήμος Σκύδρας ευχαριστεί τον συνδιοργανωτή φορέα, τους συντελεστές, κι όλους τους συμμετέχοντες που ο καθένας με το δικό του τρόπο συνέβαλαν στην επιτυχία και στη μεγιστοποίηση της χρησιμότητας της ημερίδας.