Η ΕΕ χρειάζεται να χρησιμοποιήσει τους φυσικούς πόρους αποτελεσματικότερα καθώς η αύξηση κατά 30% έως το 2030 της απόδοσης των πόρων που υπάρχουν θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ της κατά σχεδόν 1% και να δημιουργήσει 2 εκατ. επιπλέον θέσεις εργασίας – τόνισε το ΕΚ με ψήφισμά του την Τετάρτη, 08.07.2015.
Για να επιτευχθεί η ανάπτυξη αυτή χρειάζονται δεσμευτικοί στόχοι περιορισμού των αποβλήτων, νέα νομοθεσία για τον οικολογικό σχεδιασμό και μέτρα ώστε να αποσυνδεθεί η ανάπτυξη από τη χρήση πόρων, προσθέτουν οι ευρωβουλευτές, καλώντας την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση μέχρι το τέλος του 2015.
“Αυτή είναι μια θεμελιώδη στροφή, μια συστημική αλλαγή που αντιμετωπίζουμε στην οποία κρύβονται τεράστιες επιχειρηματικές δυνατότητες που μπορούν να προκύψουν μόνο βοηθώντας στο να δημιουργηθεί ένα νέο επιχειρησιακό οικοσύστημα”, δήλωσε η ευρωβουλευτής Sirpa Pietikäinen, μετά την έγκριση του ψηφίσματος με 394 ψήφους υπέρ, 197 κατά και 82 αποχές .
“Αλλά για να συμβεί αυτό, χρειάζονται νομοθετικές, ενημερωτικές, οικονομικές και συνεργατικές δράσεις. Χρειαζόμαστε πρώτα ένα σύνολο δεικτών και στόχων. Χρειαζόμαστε μια αναθεώρηση της υπάρχουσας νομοθεσίας δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνει την αξία των υπηρεσιών οικοσυστήματος. Χρειαζόμαστε τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας οικολογικής σχεδίασης, την ανανέωση της οδηγίας περί αποβλήτων, και ιδιαίτερη προσοχή σε ορισμένους τομείς όπως τη βιωσιμότητα των κτιρίων”, πρόσθεσε.
Το ψήφισμα έρχεται ως απάντηση σε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί πακέτου “κυκλικής οικονομίας”, που κατατέθηκε στις 3 Ιουλίου 2014 μαζί με νομοθετική πρόταση για τα απόβλητα που όμως αποσύρθηκε μερικούς μήνες αργότερα.
Προς ένα πρόγραμμα μηδενικών αποβλήτων
Στη δημιουργία μέχρι και 18.000 θέσεων εργασίας θα μπορούσε να συντείνει η θέσπιση νέων δεσμευτικών στόχων μείωσης των αποβλήτων, τονίζουν οι ευρωβουλευτές. Καλούν δε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει τέτοιους δεσμευτικούς στόχους μέχρι το τέλος του 2015, καθώς επίσης και σταδιακή μείωση του συνόλου των αποτεφρωμένων αποβλήτων.
Το ΕΚ ζητά επίσης από την Επιτροπή να προωθήσει στα κράτη μέλη τη δημιουργία συμβάσεων που να προβλέπουν ότι τα καταστήματα λιανικής του τομέα των τροφίμων θα διανέμουν τα απούλητα προϊόντα τους σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Οικολογικός σχεδιασμός: αύξηση της διάρκειας ζωής των προϊόντων και κατάργηση της προγραμματισμένης αχρήστευσής τους
Οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει με “φιλόδοξο πρόγραμμα εργασίας” μια προσέγγιση στις πολιτικές για τα προϊόντα και τον οικολογικό σχεδιασμό που θα λαμβάνει υπ’ όψιν τον πλήρη κύκλο ζωής των προϊόντων. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει την αναθεώρηση της νομοθεσίας για τον οικολογικό σχεδιασμό μέχρι τέλους του 2016, με σκοπό να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής της και να καλυφθούν όλες οι ομάδες προϊόντων. Ζητούν επίσης από την Επιτροπή να καθορίσει τις προϋποθέσεις κριτηρίων για τα προϊόντα όπως η διάρκεια τους, η επιδιορθωσιμότητα τους, η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης τους και η ανακυκλωσιμότητα τους και να καταρτίσει μέτρα ώστε να εξαλειφθεί η προγραμματισμένη αχρήστευση τους.
Συστημική αλλαγή για αποσύνδεση της ανάπτυξης από τη χρήση φυσικών πόρων
Για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της έλλειψης φυσικών πόρων, θα πρέπει να μειωθεί η εξόρυξη και η χρήση πρώτων υλών ενώ θα πρέπει να διαχωριστεί η σχέση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και της χρήσης των φυσικών πόρων, υπογραμμίζουν οι ευρωβουλευτές. Για να καταστεί αειφόρος η χρήση των φυσικών πόρων μέχρι το 2050, η πολιτική της ΕΕ πρέπει να επιβάλλει τη μείωση της χρήσης τους σε βιώσιμο επίπεδο, τη μεγαλύτερη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς και τη σταδιακή εξάλειψη τοξικών ουσιών.
Δείκτες για την αποδοτικότητα των φυσικών πόρων που θα μετρούν την κατανάλωση των πόρων, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών και των εξαγωγών, καθώς και τη χρήση τους, θα πρέπει να καταστούν υποχρεωτικοί από το 2018, αναφέρει το ψήφισμα. Οι ευρωβουλευτές ζητούν δεσμευτική αύξηση της αποδοτικότητας των πόρων στην ΕΕ της τάξεως του 30 % έως το 2030 (σε σχέση με τα επίπεδα του 2014), καθώς και χωριστούς στόχους για κάθε κράτος μέλος.
Συμπληρωματικές πληροφορίες
Η παγκόσμια οικονομία χρησιμοποιεί σήμερα για την παραγωγή και την απορρόφηση αποβλήτων, πόρους που ισοδυναμούν με το σύνολο των πόρων μιάμισης Γης ενώ μέχρι το 2030 αναμένεται ότι θα χρειάζονται πόροι που ισοδυναμούν με δύο πλανήτες. Η Ευρώπη εξαρτάται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο από την εισαγωγή φυσικών πόρων και πολλοί από αυτούς θα εξαντληθούν σύντομα.
Η βελτίωση της χρήσης πόρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές καθαρές εξοικονομήσεις για τις επιχειρήσεις, τις δημόσιες αρχές και τους καταναλωτές της ΕΕ που υπολογίζονται σε 600 δις ευρώ, ή 8 % του ετήσιου κύκλου εργασιών, με παράλληλη μείωση των συνολικών ετήσιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 2-4%. Μια αύξηση κατά 30% της παραγωγικότητας των πόρων έως το 2030 θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ κατά σχεδόν 1% και να δημιουργήσει 2 εκατ. νέες βιώσιμες θέσεις εργασίας, αναφέρεται στο ψήφισμα.
