Γιατί η χρηματιστηριακή αγορά της Κίνας πέφτει και πώς μπορεί να επηρεάσει η πτώση την παγκόσμια οικονομία;
Ποιες είναι οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό, τις μετοχές και τα επιτόκια μετά το χάος της «Μαύρης Δευτέρας» των επενδυτών που βλέπουν δισεκατομμύρια να “εξατμίζονται” στις αγορές σε όλο τον κόσμο;;
Μπορεί η κινεζική κρίση να πυροδοτήσει μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση όπως το 2007 συνέβη με την κατάρρευση της Lehman Brothers;
Τι έχει συμβεί στην Κίνα;
Η Χρηματιστηριακή αγορά της Κίνας έχει μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες, παρά τα μέτρα της γενικής κυβέρνησης, με στόχο την ηρεμήσει τους επενδυτές μπροστά στις προβλέψεις για επιβράδυνση της οικονομίας της χώρας. Η Κίνα περνάει στο επόμενο στάδιο: Από πωλητής φθηνών πραγμάτων επιχειρεί να γίνει πωλητής ποιοτικών πραγμάτων μεταλλάσσοντας την οικονομία της στα πρότυπα των δυτικών προηγμένων χωρών. Αποτέλεσμα αυτής της μετάλλαξης είναι η επιβράδυνση της οικονομίας του Ασιάτη γίγαντα, είδηση η οποία αυξάνει την ανησυχία των επενδυτών οι οποίοι αποσύρουν τις επενδύσεις τους από τα κινέζικα χρηματηστήρια. Οι τιμές των μετοχών στην Κίνα είχαν εκτοξευθεί κατά 150% στους τελευταίους 12 μήνες μέχρι τα μέσα Ιουνίου, αύξηση που είχε προέλθει κυρίως από ιδιώτες επενδυτές (τράπεζες, επενδυτικά funds κλπ) που είχαν επενδύσει στην ανερχόμενη αγορά, συχνά χρησιμοποιώντας δανεισμό και μόχλευση. Έτσι οι μετοχές στην Κίνα χτύπησαν limit up επταετίας και η επιβράδυνση της οικονομίας έσπειρε τον πανικό στους επενδυτές, οι οποίοι μετά από μια ακόμη μεγάλη βουτιά (αυτή της “Μαύρη Δευτέρας) έχουν πλέον παραιτηθεί από τα κέρδη τους και τρέχουν να μαζέψουν τις ζημιές τους.
Τι συνέβη στις υπόλοιπες αγορές του κόσμου;
Τα σενάρια για μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση τρομοκράτησαν πολλούς επενδυτές με αποτέλεσμα να ρευστοποιήσουν τοποθετήσεις τους σε πολλά χρηματιστήρια του κόσμου. Η απόφαση της κεντρικής κυβέρνησης της Κίνας να υποτιμήσει το νόμισμά της, το γουάν, έναντι των EUR/USD γιγάντωσε τα σενάρια για νέα παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι οικονομικές κρίσεις στον καπιταλισμό μεταδίδονται σαν ντόμινο καθώς το οικονομικό σύστημα είναι παγκοσμιοποιημένο, κι έτσι σχεδόν όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου σημείωσαν απώλειες με κορυφαίες τις απώλειες στο ελληνικό χρηματιστήριο (ΧΑΑ) και στο χρηματιστήριο της Σαουδικής Αραβίας. Μέγαλες ήταν και οι απώλειες στα κορυφαία διεθνή χρηματιστήρια καθώς εξανεμίστηκαν 74δις δολλάρια από τη Wall Steet ενώ ο δείκτης Dow Jones Industrial Average σημείωσε υποχώρηση ρεκόρ πάνω από 1.000 μονάδες (κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης).
Τι θα συμβεί από εδώ και πέρα;
Είναι δεδομένο πως η επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας θα έχει μεγάλη επίπτωση στις τιμές των εμπορευμάτων όπως το πετρέλαιο ή ο χρυσός. Η ζήτηση πρώτων υλών θα πέσει κατακόρυφα και φυσικά όταν μιλάμε για έναν οικονομικό γίγαντα όπως η Κίνα αυτό θα έχει μεγάλη επίπτωση στις τιμές. Το πετρέλαια ήδη έχει χάσει πάνω από το 50% της αξίας του καθώς το βαρέλι από 114$ το περασμένο καλοκαίρι τώρα κυμαίνεται σε επίπεδα των 44$ το βαρέλι. Η πτώση της τιμής αυτής σίγουρα θα επηρρεάσει τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες και ειδικά αυτές που η οικονομία τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου (βλέπε περίπτωση Βενεζουέλας όπου το 95% των εξαγωγών αποτελούν οι υδρογονάνθρακες της χώρας). Αυτό από την άλλη πλευρά θα έχει θετικές επιδράσεις στους Ευρωπαίους καταναλωτές (και στην Ελλάδα) καθώς οι χώρες της ΕΕ εισάγουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο, οπότε θα αυξηθεί έμμεσα η αγοραστική δύναμη των πολιτών των χωρών αυτών.
Τι λένε οι οικονομολόγοι;
Κάποιοι οικονολόγοι είναι πολύ αισιόδοξοι καθώς πιστεύουν πως η οικονομική κρίση της Κίνας θα παραμείνει εντός του χρηματιστηρίου και των επενδυτών και δε θα μεταδοθεί στην πραγματική οικονομία. Στο σενάριο αυτό μεσομακροπρόθεσμα οι δυτικές οικονομίες δεν διατρέχουν άμμεσο κίνδυνο τοξικής μετάδοσης του προβλήματος. Άλλοι είναι λιγότερο αισιόδοξοι και επισημαίνουν ότι η επιβράδυνση της Κίνας είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες που φοβίζουν τους επενδυτές εκτός από τα παρατεταμένα πολιτικά προβλήματα στην ευρωζώνη με τη γερμανική πολιτική λιτότητας, επιλογή η οποία ενισχύει την επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης. Επιπλέον, ιδιαίτερα ανησυχητικό θεωρούν τα πολλά κεφάλαια που έχουν επενδυθεί σε αναδυόμενες (και ασταθείς) αγορές όπως η πχ Βραζιλία. Ο Stephen King, οικονομολόγος της HSBC, προειδοποίησε τον Μάιο: “Η παγκόσμια οικονομία πλέει καταμεσής στον ωκεανό χωρίς σωσίβιες λέμβους για χρήση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.” Το βέβαιο είναι πως μια γενικευμένη κρίση στην παγκόσμια οικονομία θα έχει τόσο σημαντικές επιπτώσεις όπου οι πολιτικοί δε θα έχουν τα “εργαλεία” να μπορέσουν να την “τιθασεύσουν”.
