Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, προσχέδιο του οποίου παρουσιάζει σήμερα η «Εφ.Συν.», δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ενίσχυση μικρομεσαίων και νεοσύστατων εταιρειών, στην κοινωνική οικονομία και τους συνεταιρισμούς, τις δημοτικές επιχειρήσεις, κ.α , ενώ διατηρεί το καθεστώς ενισχύσεων για τη δημιουργία και τον εκσυγχρονισμό ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων εκσυγχρονισμού ξενοδοχειακών μονάδων που είχε και ο νόμος του 2011.
Κατατίθεται εντός των ημερών στη Βουλή με κεντρικό πυλώνα τις φοροαπαλλαγές και σε δεύτερο πλάνο τις απευθείας χρηματικές επιδοτήσεις,
Θα επιχορηγεί πλέον πολύ μικρότερες επενδύσεις σε σχέση με τον προηγούμενο καθώς το κατώφλι πέφτει στις 150.000 ευρώ για τις μικρές επιχειρήσεις, στις 250.000 για τις μεσαίες και στις 500.000 για τις μεγάλες (ήταν 1 εκατ. ευρώ), ενώ θα παρέχει συνολικά εννέα διαφορετικές μορφές ενισχύσεων, μεταξύ των οποίων 100% φοροαπαλλαγή για τα κέρδη, επιδότηση θέσεων εργασίας, συμψηφισμό οφειλών με φόρους, επιδότηση επιτοκίου κ.ά.
Το μέγιστο ποσοστό επιχορηγήσεων φτάνει στο 45% με βάση τον νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, ωστόσο στην πράξη είναι σημαντικά μικρότερο για τις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Όπως γράφει η «Εφ.Συν.», η κυβέρνηση έχει βάλει ψηλά τον πήχη προσδοκώντας ότι το μοντέλο των αυξημένων φοροαπαλλαγών θα κινητοποιήσει σημαντικά επενδυτικά σχέδια. Η μείωση των επιχορηγήσεων θα περιορίσει τους δικαιούχους του νέου αναπτυξιακού νόμου σε εκείνους που αφενός διαθέτουν τα απαραίτητα κεφάλαια και αφετέρου σε όσους μπορούν να αποδείξουν ότι διαθέτουν αποδοτικό επενδυτικό σχέδιο.
Είδη ενισχύσεων
Εννιά διαφορετικές κατηγορίες ενισχύσεων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά ή μεμονωμένα θα προβλέπει ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ο οποίος παράλληλα βάζει πλαφόν ενίσχυσης στα 10 εκατ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση ή στα 20 εκατ. ευρώ για συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις.
Συγκεκριμένα, στο σχέδιο που έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση προβλέπονται τα ακόλουθα είδη ενισχύσεων:
Απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής φόρου εισοδήματος για το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Το ποσό υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του εξοπλισμού που αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση.
Επιχορήγηση από το κράτος για την κάλυψη επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου της επιχείρησης.
Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης έως επτά χρόνια, με την κάλυψη των δόσεων για leasing απόκτησης καινούργιου μηχανολογικού εξοπλισμού. Η επιδότηση προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης.
Επιδότηση επιτοκίου.
Συμψηφισμός οφειλών με φόρους.
Κάλυψη από το Δημόσιο του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.
Σταθερό φορολογικό σύστημα για επτά χρόνια.
Ταχεία αδειοδότηση.
Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών με παροχή ιδίων κεφαλαίων, δανείων ή εγγύησης κάλυψης ζημιών.
Υψος επενδύσεων
Το σύνολο των ενισχύσεων που μπορεί να λάβει μια επιχείρηση δεν μπορεί να ξεπερνά τα 10 εκατ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 20 εκατ. ευρώ μαζί με τις συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες εταιρείες. Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στις ενισχύσεις του νέου επενδυτικού νόμου ορίζεται με βάση το μέγεθος της επιχείρησης:
– Για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό των 500.000 ευρώ (από 1 εκατ. ευρώ).
– Για μεσαίες επιχειρήσεις, στο ποσό 200.000 ευρώ (από 500.000 ευρώ).
– Για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των 150.000 ευρώ (ξεκινούσαν από 200.000 και 300.000 ευρώ).
Τα ποσοστά ενίσχυσης που προβλέπονται σύμφωνα με τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων 2014-2020 κυμαίνονται από 10% έως 45% του κόστους επένδυσης και είναι μειωμένα σε σχέση με το παρελθόν. Τη μέγιστη ενίσχυση (έως 45%) θα μπορούν να λάβουν σχέδια των οποίων οι επιλέξιμες δαπάνες είναι χαμηλότερες από 50 εκατ. ευρώ και υλοποιούνται σε Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Θεσσαλία, Κεντρική Μακεδονία, Ηπειρο, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησο και Βόρειο Αιγαίο.
Για παράδειγμα, μια μικρή επιχείρηση στην Αττική θα επιχορηγείται με 30% και μια μεγάλη με 10%, ενώ λ.χ. στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη το ποσοστό επιχορήγησης θα είναι αντίστοιχα 45% για τη μικρή και 25% για τη μεγάλη.
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας (π.χ. Αττική, Νότιο Αιγαίο, Στερεά κ.λπ.) τα ποσοστά ενίσχυσης θα παραμείνουν σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου ώς το 2020. Από 1.1.2018, όμως, θα αρχίσουν να μειώνονται σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας (Κοζάνη, Γρεβενά), στα Ιόνια Νησιά και την Κρήτη.
Επιδότηση μισθών
Στο 100% της επιχορήγησης φτάνουν οι φορολογικές απαλλαγές και η επιδότηση μισθολογικού κόστους.
Τα ποσοστά της επιχορήγησης και της χρηματοδοτικής μίσθωσης θα είναι στο 70% του ποσοστού που αναφέρεται στους Χάρτες Περιφερειακών Ενισχύσεων και μπορούν να αναπροσαρμόζονται στις αποφάσεις προκήρυξης των καθεστώτων.
Μεγάλες επενδύσεις
Για τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 50 εκατ. ευρώ το ανώτατο ποσό ενίσχυσης προσδιορίζεται ως εξής:
α) για το τμήμα της δαπάνης μέχρι 50 εκατ. ευρώ παρέχεται το 100% της ανώτατης επιτρεπόμενης περιφερειακής ενίσχυσης, εξαιρουμένης της ενίσχυσης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ανώτατο περιφερειακό όριο),
β) για το τμήμα της δαπάνης από 50 έως 100 εκατ. ευρώ παρέχεται το 50% του ανώτατου περιφερειακού ορίου,
γ) για το τμήμα της δαπάνης που υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ δεν παρέχεται καμία ενίσχυση εκτός αν δοθεί άδεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ειδικές ενισχύσεις
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος προβλέπει τη δυνατότητα ειδικών ενισχύσεων:
– σε εξωστρεφείς επιχειρήσεις
– σε αυτές που προχωρούν σε διαδικασία συγχώνευσης
– σε αυτές που παρουσιάζουν αύξηση της απασχόλησής τους
– σε συνεταιρισμούς, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του Ν. 4019/2011 (Α’ 216), καθώς και οι Ομάδες Παραγωγών (Ο.Π.), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) και Συνεταιριστικές Εταιρείες (Σ.Ε.) του Ν. 4015/2011
– σε κλάδους Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνίας, και Αγροδιατροφής
– σε αυτές των οποίων η λειτουργία προκαλεί περιορισμένο οικολογικό αποτύπωμα
– σε αυτές οι οποίες λειτουργούν σε ειδικές περιοχές (ορεινές, παραμεθόριες, νησιωτικές, κ.λπ.).
Καταβολή ενισχύσεων
– Η καταβολή της ενίσχυσης ή η αυτοδίκαιη χρήση του οφέλους από τους δικαιούχους μπορεί να γίνεται είτε εφάπαξ είτε σε δόσεις ανάλογα με τον βαθμό υλοποίησης του έργου και εξαρτάται από την καταβολή της ίδιας συμμετοχής.
– Στις κεφαλαιακές ενισχύσεις θα μπορεί να προκαταβάλλεται μέχρι και το 30% της επιχορήγησης εφόσον κατατεθεί εγγυητική επιστολή προσαυξημένη κατά 10%.
– Στις κεφαλαιακές ενισχύσεις, στις ενισχύσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης και στις φορολογικές απαλλαγές (ανάλογα με το είδος τους) θα μπορεί να καταβάλλεται μέρος της ενίσχυσης εφόσον έχει ολοκληρωθεί το 50% του φυσικού αντικειμένου της επένδυσης, έχει χρησιμοποιήσει το σύνολο της ίδιας συμμετοχής του και έχει λάβει πιστοποίηση.
Οι δικαιούχοι
Ο νέος αναπτυξιακός θα προβλέπει οκτώ επιμέρους καθεστώτα ενισχύσεων, μεταξύ των οποίων η «Γενική επιχειρηματικότητα», οι «Νέες Ανεξάρτητες μικρομεσαίες επιχειρήσεις», οι «συνέργειες και δικτυώσεις», η «καινοτομία» κ.ά.
Δικαίωμα να ενισχυθούν θα έχουν οι εταιρείες που λειτουργούν υπό μορφήν ατομικών επιχειρήσεων, εμπορικών εταιρειών και Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών, Συνεταιρισμών, Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων, Αγροτικών Εταιρικών Συμπράξεων, συνεταιριστικών εταιρειών, καθώς και υπό ίδρυση εταιρείες.
Δικαίωμα υπαγωγής θα έχουν και επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχουν θεσμικοί επενδυτές, δημόσιες εταιρείες συμμετοχών, εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου, πανεπιστήμια κ.ά.
Τι προβλέπεται για ξενοδοχεία
Το σχέδιο της κυβέρνησης δίνει -κατ΄ εξαίρεση του γενικότερου αποκλεισμού ενίσχυσης των καταλυμάτων- τη δυνατότητα να ενισχυθούν επενδυτικά σχέδια ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού ξενοδοχειακών μονάδων:
– ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμό ξενοδοχειακών μονάδων που αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον 3 αστέρων
– επέκταση και εκσυγχρονισμό κλειστών ξενοδοχειακών μονάδων εφόσον θα αναβαθμιστούν σε κατηγορία τουλάχιστον τριών αστέρων
– εγκαταστάσεις Ειδικής Τουριστικής Υποδομής (Συνεδριακά Κέντρα, Κέντρα Θαλασσοθεραπείας, θεματικά Πάρκα, Τουριστικούς Λιμένες Σκαφών Αναψυχής, γήπεδα Γκολφ, εγκαταστάσεις Τουρισμού Υγείας, εγκαταστάσεις Αξιοποίησης Ιαματικών Πηγών, Χιονοδρομικά Κέντρα, Κέντρα Προπονητικού – Αθλητικού Τουρισμού, Αυτοκινητοδρόμια). Με ΚΥΑ θα προστεθούν περισσότερες κατηγορίες.
– οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων και σύνθετα τουριστικά καταλύματα.
– μετατροπή χαρακτηρισμένων παραδοσιακών ή διατηρητέων κτισμάτων σε ξενοδοχειακές μονάδες 3 αστέρων, και υφιστάμενων ξενοδοχείων που λειτουργούν σε παραδοσιακά-διατηρητέα κτίρια και αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον δύο (2) αστέρων.
– εκσυγχρονισμό κάμπινγκ Γ’ τάξης και άνω, καθώς και μετατροπή τους σε ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχεία τουλάχιστον 3 αστέρων.
– εκσυγχρονισμό και επέκταση ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων, όταν κατατίθενται επενδυτικά σχέδια με τη μορφή δικτύων συνεργασίας επιχειρήσεων. Επίσης επενδυτικά σχέδια εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων πριν συμπληρώσουν επτά χρόνια λειτουργίας.
Εξαιρέσεις
Παράλληλα εισάγονται μια σειρά από εξαιρέσεις ώστε να μπορούν να ενισχυθούν δραστηριότητες όπως τα υδατοδρόμια, οι μαρίνες, τα logistics, οι τουριστικές μονάδες υγείας.
Στις εξαιρέσεις τομέων που απαγορεύεται να επιδοτηθούν περιλαμβάνονται επίσης η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, επιμέρους δραστηριότητες στις υδατοκαλλιέργειες, την αλιεία και τις ιχθυοκαλλιέργειες ενώ υπό επεξεργασία βρίσκονται προτάσεις για ενίσχυση ναυπηγοεπισκευαστικών δραστηριοτήτων κ.α.
Οι προϋποθέσεις θα καθορίζονται με επιμέρους Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις.
Επιλέξιμες δαπάνες για πάγια και καινοτομία
Ο νέος αναπτυξιακός δεν επιδοτεί μόνο νέες επενδύσεις, αλλά και σχέδια αναβίωσης κλειστών βιομηχανικών μονάδων από ανεξάρτητους επενδυτές. Προβλέπεται ότι μπορεί να ενισχυθεί η αγορά του συνόλου των παγίων μιας επιχείρησης (κτίρια, μηχανήματα, εξοπλισμός) εφόσον η μονάδα έχει παύσει τη λειτουργία της, αποκτάται από ανεξάρτητο επενδυτή, η συναλλαγή πραγματοποιείται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς και αφαιρούνται ενισχύσεις που έχουν χορηγηθεί πριν την αγορά. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δύνανται να αγοράσουν και μέρος των στοιχείων ενεργητικού μιας παραγωγικής μονάδας.
Εκτός της εξαγοράς κλειστών εργοστασίων, ενισχύονται επίσης οι παρακάτω δαπάνες για ενσώματα στοιχεία ενεργητικού:
– Η κατασκευή, η επέκταση, ο εκσυγχρονισμός κτιριακών, ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων, καθώς και οι ειδικές δαπάνες διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου. Οι δαπάνες αυτές δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 60% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και το 70% στην περίπτωση των ΜμΕ.
– Η αγορά και εγκατάσταση καινούργιων μηχανημάτων και εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.
– Η ανέγερση εγκαταστάσεων σε χώρο που έχει μισθωθεί-παραχωρηθεί από το Δημόσιο.
Τα άυλα περιουσιακά στοιχεία (π.χ. λογισμικό, ευρεσιτεχνίες, δικαιώματα κ.λπ.) μπορούν να ενισχυθούν υπό τις σωρευτικές προϋποθέσεις ότι χρησιμοποιούνται εντός της εγκατάστασης, ότι αποσβένονται, αγοράζονται με τους όρους της αγοράς από τρίτους που δεν έχουν σχέση με τον αγοραστή και περιλαμβάνονται στα στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης για πέντε χρόνια (τρία για ΜμΕ).
Ενισχύονται επίσης μελέτες και αμοιβές συμβούλων για επενδυτικά σχέδια νέων Μικρών και Μεσαίων επιχειρήσεων μέχρι ποσοστού 5% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου και έως του ποσού 50.000 ευρώ.
Για την καινοτομία των ΜμΕ, ενισχύονται έως 50% δαπάνες για:
(α) απόκτηση, επικύρωση και προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και λοιπών άυλων στοιχείων ενεργητικού.
(β) απόσπαση προσωπικού υψηλής ειδίκευσης από ερευνητικά ιδρύματα ή επιχειρήσεις
(γ) συμβουλευτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες στον τομέα της καινοτομίας.
– Για τους συνεργατικούς σχηματισμούς καινοτομίας κατ’ εξαίρεση είναι επιλέξιμες οι δαπάνες λειτουργίας, οι δαπάνες προσωπικού και οι διοικητικές δαπάνες σχετικά με: (α) τον συντονισμό του συνεργατικού σχηματισμού, (β) την προβολή, (γ) τη διαχείριση των εγκαταστάσεων, (δ) την οργάνωση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, εργαστηρίων και συνεδρίων.
– Είναι επιλέξιμες οι δαπάνες εκπόνησης περιβαλλοντικών μελετών, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών ελέγχων, που συνδέονται άμεσα με τις επενδύσεις.
– Οταν οι επιλέξιμες δαπάνες υπολογίζονται με βάση το εκτιμώμενο μισθολογικό κόστος, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το επενδυτικό έργο συνεπάγεται καθαρή αύξηση του αριθμού εργαζομένων στη συγκεκριμένη επιχειρηματική εγκατάσταση σε σύγκριση με τον μέσο όρο του προηγούμενου 12μηνου.
β) Η πλήρωση όλων των θέσεων εργασίας θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός τριών ετών από την περάτωση των εργασιών.
γ) Κάθε θέση εργασίας διατηρείται για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών, ή τριών ετών σε περίπτωση ΜμΕ.