Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και αξιολόγησης των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα εν μέσω προσφυγικής κρίσης ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με δύο επίκαιρες ερωτήσεις της η ευρωβουλευτής της Ελιάς Εύα Καϊλή.
Η συνεισφορά των ΜΚΟ στην αντιμετώπιση της κρίσης είναι αναμφισβήτητα πολύ σημαντική. Εν μέσω του νέου Ευρωπαϊκού πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα των 700 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα διατεθεί ως επί το πλείστον σε ΜΚΟ, κρίνεται άκρως απαραίτητη η εξασφάλιση της αποδοτικότητας των κονδυλίων, καθώς και η διαφάνεια της διανομής και διαχείρισης τους.
Η διαδικασία επιλογής των αναδόχων ΜΚΟ, η διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων, η αξιολόγηση της αποδοτικότητας κάθε ΜΚΟ και του έργου που προσφέρει στους πρόσφυγες, η αρμοδιότητα στη διανομή των ως άνω ποσών (αρμόδιες θα είναι οι κυβερνήσεις ή απευθείας η ΕΕ και σε ποια ποσοστά;) είναι θέματα που πρέπει να αποσαφηνιστούν, προκειμένου να αποφευχθούν στο εξής φαινόμενα καταγγελιών εκ μέρους των προσφύγων περί διασπάθισης των κονδυλίων. Πρώτη προτεραιότητα βεβαίως δεν μπορεί παρά να είναι η διασφάλιση ότι τα χρήματα που δίνονται θα χρησιμοποιηθούν για τους σκοπούς για τους οποίους δίνονται και μάλιστα κατά τρόπο αποδοτικό.
Στην ερώτησή της η Εύα Καϊλή αναφέρεται και στο κακό προηγούμενο που υπάρχει με κρατική χρηματοδότηση ΜΚΟ που αντιμετωπίζουν δικαστικές περιπέτειες για απάτη και κατασπατάληση, με βάση το οποίο ερωτά την Επιτροπή ποια είναι η διαδικασία έγκρισής τους και ποια αρχή θα αποφασίζει το κομμάτι του έργου που θα αναλαμβάνουν καθώς και τα χρηματικά ποσά που θα τους διατίθενται
Επιπρόσθετα η ευρωβουλευτής ζητά να μάθει αν υπάρχει κάποιος μηχανισμός επιτόπιου ή απομακρυσμένου ελέγχου της αποδοτικότητας και της διαφάνειας των ΜΚΟ κατά τη διάρκεια παροχής του έργου τους.
Οι ερωτήσεις μάλιστα είναι ιδιαίτερα επίκαιρες, αν αναλογιστεί κανείς ότι στην Ελλάδα βρίθουν οι φήμες περί διανομής διαφόρων ποσών από την κυβέρνηση σε φίλιες ΜΚΟ, πολλές από τις οποίες άγνωστες, κατά την απόλυτη επιλογή της, για πωλήσεις αγαθών χωρίς παραστατικά κ.ά..
Ακολουθεί το κείμενο των 2 ερωτήσεων:
1) Για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και των προβλημάτων διαβίωσης των προσφύγων και μεταναστών, που έρχονται στην Ευρώπη, έχει πρόσφατα αποφασιστεί η διάθεση ποσού 700 εκατομμυρίων ευρώ εντός των επόμενων τριών ετών. Τα κονδύλια αυτά θα δοθούν όχι στην ελληνική ή άλλη κυβέρνηση ή κυβερνητικό φορέα αλλά σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
Επειδή ο ρόλος που καλούνται να επιτελέσουν είναι κομβικός και έχει άμεση σχέση με τις ζωές και την υγεία των προσφύγων αλλά και επειδή το κονδύλιο των 700 εκατομμυρίων ευρώ που θα διατεθεί στις ΜΚΟ είναι μεγάλο, ερωτάται ο Επίτροπος:
α) Με ποια διαδικασία επιλέγονται οι ΜΚΟ και με ποιους όρους και προϋποθέσεις γίνεται η χρηματοδότησή τους;
β) Δεδομένου ότι έχουν εκφραστεί πολλές φορές παράπονα για κακή λειτουργία των ΜΚΟ αλλά και παρουσιαστεί φαινόμενα χρηματοδότησης ΜΚΟ που αντιμετωπίζουν δικαστικές περιπέτειες για προηγούμενες χρηματοδοτήσεις τους, ποια είναι η διαδικασία ελέγχου και επιτήρησής τους, με την οποία θα εξασφαλιστεί ότι πληρούν τις προϋποθέσεις, ότι επιτελούν την αποστολή τους σύμφωνα με το σχέδιο της Ένωσης και ότι η διαχείριση των ποσών που θα λαμβάνουν θα είναι χρηστή;
2) Ο ρόλος των ΜΚΟ στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης είναι κομβικός. Στην Ελλάδα ήδη έχουν εγκατασταθεί συνεργεία από αρκετές ΜΚΟ από ολόκληρη την Ευρώπη, με σκοπό την προστασία της υγείας και την αξιοπρεπή διαβίωση των προσφύγων που έχουν εγκατασταθεί, προσωρινά έστω, στην Ελλάδα. Επειδή η αποστολή των ΜΚΟ είναι σημαντική και έχει άμεση σχέση με την ανθρωπιστική κρίση, πολύ κρίσιμη είναι η εξασφάλιση της αποδοτικότητας των κονδυλίων των 700 εκατομμυρίων ευρώ και η διαφάνεια της διανομής και της διαχείρισής τους.
Ερωτάται λοιπόν ο αρμόδιος Επίτροπος:
α) Το θεσμικό πλαίσιο του Μητρώου Διαφάνειας, ως διάδοχο σχήμα του Μητρώου των ΜΚΟ, δίνει δυνατότητες ή επαρκεί για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας των εγγεγραμμένων ΜΚΟ;
β) Υπάρχει διαδικασία αξιολόγησης της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας των ΜΚΟ, βάσει της οποίας αποφασίζεται ποιες θα αναλάβουν ποια μέρη του τιτάνιου αυτού έργου και πώς αξιοποιούν τα κονδύλια;
γ) Υπάρχει μηχανισμός επιτόπιου ή απομακρυσμένου ελέγχου της αποδοτικότητας και της διαφάνειάς τους κατά τη διάρκεια της παροχής του έργου τους;
