Η Τσικνοπέμπτη ή Τσικνοπέφτη, είναι η πιο ξεχωριστή ημέρα της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου (που είναι γνωστή και ως «Κρεατινή»).
Σύμφωνα με το έθιμο, την ημέρα αυτή όλα τα σπίτια ψήνουν κρέας ή λιώνουν το λίπος από τα χοιρινά και ο μυρωδάτος καπνός, η τσίκνα, είναι διάχυτος παντού. Η προέλευση αυτού του παράξενου εθίμου χάνεται στα βάθη του χρόνου,
ωστόσο φαίνεται να συνδέεται με τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων, που θεωρούσαν το φαγοπότι και το γλέντι ιεροτελεστία για την καλή ευφορία της γης την άνοιξη. Είναι και ένα από τα έθιμα που συνεχίστηκαν και με τον Χριστιανισμό.
Η Τσικνοπέμπτη αποτελεί, ουσιαστικά, την απαρχή των εκδηλώσεων για την Αποκριά, αφού την επόμενη εβδομάδα ακολουθούν το Καρναβάλι και η Καθαρά Δευτέρα. Η λέξη Αποκριά σημαίνει αποχή από το κρέας και σηματοδοτεί την
έναρξη της τυρινής εβδομάδας στην οποία επιτρέπονται, κατά τη Χριστιανική θρησκεία, μόνο τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η ημέρα της Πέμπτης επιλέχθηκε, σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, διότι η Τετάρτη και η Παρασκευή είναι σημαντικές ημέρες νηστείας.
Πως γιορτάζεται σε όλη τη χώρα
Στην Κέρκυρα: Γίνοται τα λεγόμενα «Κορφιάτικα Πετεγολέτσια». Η λέξη Πετεγολέτσια σημαίνει κουτσομπολιό και γίνεται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, στην Πιάτσα κοντά στην τοποθεσία «Κουκουνάρα».
Στην Πάτρα: Έχουμε το έθιμο της Γιαννούλας της Κουλουρούς, η οποία, σύμφωνα με την παράδοση, πιστεύει πως ο ναύαρχος Ουίλσον έρχεται να την παντρευτεί και τον περιμένει μάταια σαν την τρελή στο λιμάνι. Έτσι, την Τσικνοπέμπτη οι Πατρινοί ντύνουν κάποιον νύφη, ή βάζουν ένα ομοίωμα νύφης στο λιμάνι και διασκεδάζουν γύρω του.
Στις Σέρρες: Ανάβουν μεγάλες φωτιές στις αλάνες και αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους.
Στην Κομοτηνή: Οι νοικοκυρές καψαλίζουν, σχεδόν καίνε, μια κότα, για να τη φάει η οικογένεια την Κυριακή της Αποκριάς. Η παράδοση αναφέρει, επίσης, ότι την Τσικνοπέμπτη τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια πρέπει να ανταλλάξουν φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει τον «κούρκο», δηλαδή μια γαλοπούλα, και η γυναίκα μπακλαβά και μια κότα γεμιστή.
Στη Θήβα: Αρχίζει ο «βλάχικος γάμος», που ξεκινά με το προξενιό δύο νέων, συνεχίζει με τον γάμο και τελειώνει την Καθαρά Δευτέρα με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων.
Στην Ιο: Το βράδυ της Τσικνοπέμπτης μασκαράδες ζωσμένοι με κουδούνια προβάτων διασχίζουν τη Χώρα και επισκέπτονται σπίτια και καταστήματα.
Στον Πόρο: Η παράδοση επιβάλλει στους νέους να κλέψουν ένα… μακαρόνι, το οποίο θα βάλουν κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποια θα παντρευτούν.
Σε όλη την Πελοπόννησο: Σφάζουν χοιρινά από τα οποία φτιάχνουν διάφορα άλλα τρόφιμα, μεταξύ των οποίων πηχτή, τσιγαρίδες, λουκάνικα, γουρναλοιφή και παστό.
Στη Σκόπελο: Οι κάτοικοι δίνουν ραντεβού στο Πεύκο, για να συνεχίσουν το γλέντι και το φαγοπότι όλοι μαζί.
Στη Γερμανία: Schmutziger Donnerstag = Λιπαρή Πέμπτη.
Στη Γαλλία: Γιορτάζεται η ημέρα που αντιστοιχεί στην Ορθόδοξη Καθαρά Δευτέρα και συνδυάζεται με καρναβαλικές εκδηλώσεις.
Στις ΗΠΑ: Σε πολλές γαλλόφωνες περιοχές, όπως στη Νέα Ορλεάνη των ΗΠΑ γιορτάζεται η Mardi Gras = Λιπαρή Τρίτη.
Πηγή: iefimerida.gr, sansimera.gr
