Το ΕΚ έδωσε την Τετάρτη 11 Μαΐου την τελική του έγκριση στους νέους κανόνες διακυβέρνησης της αστυνομικής υπηρεσίας της ΕΕ, Europol, ώστε να μπορεί αυτή πλέον να αυξήσει τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο και άλλων ποινικών αδικημάτων και να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται ταχύτερα στις απειλές. Οι νέες εξουσίες και αρμοδιότητες του οργανισμού συνοδεύονται από ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία των δεδομένων και των δημοκρατικών εργαλείων εποπτείας.
Το σχέδιο κανονισμού, που συμφωνήθηκε από τους διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου το Νοέμβριο του περασμένου έτους, θα ενισχύσει την εντολή της Europol προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα είναι πλήρως εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει την αύξηση των διασυνοριακών εγκλημάτων και τρομοκρατικών απειλών. Η Europol θα μπορεί βάσει του νέου κανονισμού να συστήνει εξειδικευμένες μονάδες για την άμεση ανταπόκριση στις απειλές που θα προκύπτουν.
Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για τη λειτουργία των υφιστάμενων μονάδων ή κέντρων όπως το Ευρωπαϊκό Αντιτρομοκρατικό Κέντρο της Europol, το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί στις 1 Ιανουαρίου 2016.
“Οι νέοι κανόνες για τη Europol αποτελούν ένα ισχυρό νομοθετικό εργαλείο που θα ενισχύσει την ασφάλεια για τους Ευρωπαίους πολίτες”, δήλωσε ο εισηγητής του ΕΚ Agustín Díaz de Mera (ΕΛΚ, Ισπανία) κατά τη συζήτηση πριν από την ψηφοφορία.
Ταχύτερη απομάκρυνση online υλικού τρομοκρατικής προπαγάνδας
Η Europol θα μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να ανταλλάσσει πληροφορίες άμεσα με ιδιωτικούς φορείς, όπως επιχειρήσεις ή μη κυβερνητικές οργανώσεις. Για παράδειγμα, η μονάδα της Europol για την αναφορά διαδικτυακού περιεχομένου θα μπορεί πλέον να επικοινωνήσει με έναν πάροχο μέσου κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, και να ζητήσει τη διαγραφή μιας ιστοσελίδας που ελέγχεται από το Ισλαμικό Κράτος (ISIS), σταματώντας έτσι άμεσα την εξάπλωση της τρομοκρατικής προπαγάνδας.
“Γεφυρώνοντας” τα κενά στην πληροφόρηση
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα κράτη μέλη οφείλουν να παρέχουν στη Europol τα στοιχεία τα οποία χρειάζεται, προκειμένου να αποφεύγονται τα κενά στην πληροφόρηση στον τομέα της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας.
Για να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών, η Europol θα υποβάλλει ετήσια έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τα εθνικά κοινοβούλια σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται από μεμονωμένα κράτη μέλη.
Προστασία δεδομένων και δημοκρατική εποπτεία
Οι ευρωβουλευτές έχουν εξασφαλίσει ότι οι νέες αρμοδιότητες της Europol θα συμβαδίζουν με ισχυρότερες εγγυήσεις για την προστασία δεδομένων και κοινοβουλευτικό έλεγχο. Ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων (ΕΕΠΔ) θα παρακολουθεί το έργο της Europol και θα υπάρξει μια σαφής διαδικασία για την υποβολή καταγγελιών εκ μέρους των πολιτών βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου.
Το έργο της Europol θα επιβλέπεται επίσης από μια Μικτή Ομάδα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, η οποία θα αποτελείται από βουλευτές τόσο από τα εθνικά κοινοβούλια όσο και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Επόμενα βήματα
Ο κανονισμός θα τεθεί σε ισχύ 20 μέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα ενεργοποιηθεί την 1η Μαΐου 2017.