Ανοίγοντας την έκτακτη σύνοδο ο Πρόεδρος του ΕΚ Μάρτιν Σουλτς (Σοσιαλιστές, Γερμανία) σημείωσε ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που συγκλήθηκε ολομέλεια σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ΕΕ είναι επίσης ένα γεγονός πρωτοφανές. Καλωσόρισε θερμά το Λόρδο Χιλ και τον ευχαρίστησε για τη δουλειά του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και για την απόφασή του να παραιτηθεί αφού αγωνίστηκε για την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ. Σύσσωμο το σώμα των Επιτρόπων και των ευρωβουλευτών εξέφρασαν επευφημίες για τον πρώην Επίτροπο.
“Θα είναι προς το συμφέρον όλων μας να διασφαλίσουμε ότι η μελλοντική σχέση θα είναι εποικοδομητική και αμοιβαία επωφελής. Καμία πλευρά δεν θα ωφεληθεί από μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αστάθειας”, δήλωσε η Ολλανδή υπουργός Jeanine Hennis-Plasschaert, εκπροσωπώντας την προεδρία του Συμβουλίου. “Την ίδια στιγμή πρέπει να επιτρέψουμε στο Ηνωμένο Βασίλειο να πάρει το χρόνο που χρειάζεται για να λάβει τις απαραίτητες αποφάσεις. Τώρα μέρος της πρόκλησης για την Ευρώπη είναι να πείσει τους πολίτες της ότι η ενότητα παραμένει η καλύτερη επιλογή. Το γεγονός ότι ο κατακερματισμός δεν φαντάζει πλέον αδιανόητος είναι κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί όλους”, πρόσθεσε η ίδια.
“Πρέπει να σεβαστούμε τη βούληση του βρετανικού λαού”, δήλωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, προσθέτοντας ωστόσο ότι πρέπει να υπάρξουν συνέπειες. Ζήτησε από τη βρετανική κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει την κατάσταση το συντομότερο δυνατό προκειμένου να αποφευχθεί η αβεβαιότητα. “Εάν δεν υπάρξει η απαραίτητη ενημέρωση από τη Βρετανία δεν θα ξεκινήσει καμία διαπραγμάτευση”, προειδοποίησε ο κ. Γιούνκερ, επιμένοντας ότι δεν θα υπάρξουν κανενός είδους μυστικές ή άτυπες συνομιλίες με τη Βρετανία. Απευθυνόμενος στον πρόεδρο του βρετανικού κόμματος UKIP, Νάιτζελ Φάρατζ, είπε τα εξής: “αγωνίζεστε για την έξοδο από την ΕΕ, οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της εξόδου, οπότε γιατί βρίσκεστε εδώ σήμερα;”.
“Δεν θα σας αφήσουμε μόνους σας” υποσχέθηκε ο επικεφαλής του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ (Γερμανία) στους νέους της Βρετανίας το 73% των οποίων ψήφισε υπέρ της παραμονής της χώρας στην ΕΕ. Οι λαϊκιστές κέρδισαν το δημοψήφισμα, δήλωσε ο κ. Βέμπερ, ενώ απευθυνόμενος στον Νάιτζελ Φάρατζ του είπε ότι θα έπρεπε να ντρέπεται, αποκαλώντας τον “ψεύτη” λόγω των ψευδών υποσχέσεων που έδωσε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας πριν από το δημοψήφισμα. “Περιμένουμε τώρα την ενεργοποίηση του άρθρου 50 και τη διεξαγωγή ταχείας και δίκαιης διαδικασίας αποχώρησης”, σημείωσε ο ίδιος, ζητώντας από του πολιτικούς να σταματήσουν να κατηγορούν τις Βρυξέλλες για τα πάντα.
“Η ΕΕ δεν μπορεί να γίνει όμηρος της εσωτερικής κομματικής πολιτικής των Συντηρητικών. Οι βρετανικές αρχές πρέπει να μας ειδοποιήσουν το συντομότερο δυνατό για την πιθανή επιθυμία του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρίσει από την ΕΕ”, δήλωσε ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών, Τζιάνι Πιτέλα (Ιταλία). “Σήμερα ξεκαθαρίζω ότι η πολιτική μας ομάδα θα αντιταχθεί με όλες της τις δυνάμεις σε ενδεχόμενη μεταφορά του ‘Συμφώνου σταθερότητας’ στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η δημοσιονομική ευελιξία είναι καλή αλλά χρειάζεται να πάμε ακόμα παραπέρα για να ενισχύσουμε τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. “Η Ευρώπη είτε θα παρέχει τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είτε αργά ή γρήγορα θα παρασυρθεί”, πρόσθεσε ο ίδιος.
Τώρα που ο βρετανικός λαός μίλησε είναι καιρός να κοιτάξουμε το μέλλον και να σταματήσουμε να επαναλαμβάνουμε το παρελθόν, δήλωσε ο επικεφαλής των Ευρωπαίων Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών, Σιάντ Καμάλ (Ηνωμένο Βασίλειο). “Οι ευρωπαϊκές Συνθήκες είναι ξεκάθαρες και πρέπει να τις σεβαστούμε”, πρόσθεσε, ζητώντας να υπάρξει σαφήνεια για το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων αποχώρησης. Σημείωσε ακόμη ότι η Βρετανία και η ΕΕ πρέπει να παραμείνουν στενοί εταίροι στο μέλλον προσθέτοντας ότι “οι Βρετανοί πρέπει γίνουν καλοί γείτονες και όχι διστακτικοί ενοικιαστές”.
“Είναι πάντα δύσκολο να δεχθείς μία απόφαση με την οποία δε συμφωνείς, αλλά η επιλογή της Βρετανίας πρέπει να γίνει σεβαστή”, υπογράμμισε ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Γκυ Φερχόφσταντ (Βέλγιο). Τόνισε όμως ότι ο τρόπος με τον οποίο διεξήχθη και πέτυχε η εκστρατεία του “όχι”, με πόστερ που θύμιζαν νεοναζιστική προπαγάνδα και ψέματα, δημιούργησε ένα κλίμα φόβου και αρνητισμού. Το να διαιωνίσουμε τη σημερινή κατάσταση αβεβαιότητας θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, υπογράμμισε ο κ. Φερχόφσταντ, προσθέτοντας ότι μόνο με την άμεση ενεργοποίηση του άρθρου 50 θα σταματήσει αυτό, ζητώντας από τα 27 κράτη μέλη να μην περιμένουν έως ότου το αποπροσανατολισμένο κόμμα των Συντηρητικών αναλάβει δράση.
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, Γκαμπριέλ Τσίμερ (Γερμανία) δήλωσε ότι η πολιτική της ομάδα δε συμφωνεί με το ψήφισμα που κατατέθηκε από κοινού από τέσσερις πολιτικές ομάδες του ΕΚ διότι δεν κάνει καμία αυτοκριτική. Η οικονομική κρίση, η “βάναυση μεταχείριση” της Ελλάδας, της Ιταλίας και άλλων χωρών άφησε άσχημες αναμνήσεις στους πολίτες της ΕΕ, και ήταν αυτοί ακριβώς στη Βρετανία που φοβήθηκαν για τις δουλειές τους, το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και τις συντάξεις τους και ψήφισαν υπέρ της εξόδου της χώρας, σημείωσε η κ. Τσίμερ, προσθέτοντας ότι η ΕΕ δεν έχει δείξει ότι μπορεί να προστατέψει τους πολίτες της από τους κινδύνους της παγκοσμιοποίησης.
“Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα να υποβληθεί ένα καινούριο σχέδιο, αλλά μην εκπλαγείτε εάν στη Δανία, την Ιρλανδία και ακόμη και ως την Ελλάδα υπάρξει μεγάλη καχυποψία”, υπογράμμισε ο συν-επικεφαλής των Πρασίνων Φιλίπ Λαμπέρ (Βέλγιο), προσθέτοντας τα εξής: “Πρέπει να συνδεθούμε εκ νέου με τις ρίζες του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και να προσφέρουμε ειρήνη και ευημερία. Είναι δυνατόν να εξασφαλίσουμε την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας για όλους εντός και εκτός ΕΕ; Η απάντησή μας είναι ναι.”
Ο επικεφαλής της ΕΕΑΔ, Νάιτζελ Φάρατζ (Ηνωμένο Βασίλειο) είπε ότι αυτοί που γελούσαν μαζί του πριν από 17 χρόνια όταν πρωτοήρθε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει καμπάνια για την αποχώρηση της χώρας του από την ΕΕ, δεν γελούν σήμερα. “Το ευρωπαϊκό πολιτικό εγχείρημα βρίσκεται σε άρνηση”, είπε ο ίδιος προσθέτοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι το τελευταίο μέλος που αποχωρεί από την ΕΕ. Προειδοποίησε ότι εάν η ΕΕ απορρίψει μία “λογική εμπορική συμφωνία” τότε οι συνέπειες θα είναι μακράν χειρότερες για τους 27 παρά για τη Βρετανία και υποστήριξε ότι “ακόμη και αν δεν υπάρξει καμία συμφωνία, πάλι αυτό θα είναι προτιμότερο για το Ηνωμένο Βασίλειο από ότι η άθλια συμφωνία που υπάρχει τώρα.”
Η επικεφαλής της ΕΕΕ Μαρίν Λεπέν (Γαλλία) υποστήριξε ότι το βρετανικό δημοψήφισμα ήταν η σημαντικότερη ιστορική στιγμή μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και η ψήφος των Βρετανών ήταν μία έκφραση αγάπης για τη χώρα τους. Πρόσθεσε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έδειξε ότι το ευρωπαϊκό πρότζεκτ δεν είναι μη αναστρέψιμο , ενώ επεσήμανε ότι μία καθυστέρηση στην υλοποίηση του αποτελέσματος δεν θα ήταν δημοκρατική.
Μιλώντας εκ μέρους των μη εγγεγραμμένων η Νταϊάν Ντόντς (Ηνωμένο Βασίλειο) είπε ότι η απόφαση των Βρετανών “δεν μπορεί να ξαναγραφτεί”. Κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι δεν άκουγαν τις ανησυχίες που εξέφραζαν εδώ και χρόνια οι Βρετανοί πολίτες, ενώ σήμερα τις ακούν. Επεσήμανε ωστόσο ότι η Βρετανία “δεν έχει γυρίσει την πλάτη της στην Ευρώπη”.
Απαντώντας στα ερωτήματα των ευρωβουλευτών η Ολλανδή υπουργός κ. Hennis-Plasschaert δήλωσε τα εξής: “Σε αυτή τη φάση η απάντηση δεν είναι λιγότερη ή περισσότερη Ευρώπη, αλλά καλύτερη Ευρώπη. Είναι σαφές ότι πρέπει να αναλάβουμε δράση. Η Ένωση μας υπάρχει μόνο εάν τη στηρίζουν οι εκατομμύρια πολίτες μας και η στήριξη αυτή δεν μπορεί να λαμβάνεται ως δεδομένη. Οι κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε όλοι μας δεν θα εξαφανιστούν και καμία χώρα στον κόσμο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις αυτές μόνη της.
Ο κ. Γιούνκερ υπογράμμισε ότι δεν φταίει η Επιτροπή για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Επεσήμανε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχε ψηφίσει τις πολιτικές λιτότητας ούτε τις πολιτικές για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, επειδή δεν ανήκει ούτε στο ευρώ αλλά ούτε και στη ζώνη Σένγκεν. Κατηγόρησε και αυτός τον κ. Φάρατζ ότι είπε ψέματα λέγοντάς του ότι παραποίησε την πραγματικότητα.
Η κ Ντοντς δήλωσε ότι ο τόνος της συζήτησης “ενίσχυσε όλα τα στερεότυπα που είχαν οι Βρετανοί για την Ευρώπη”. “Οι απειλές και ο εκφοβισμός δεν θα λειτουργήσουν”, επεσήμανε, καλώντας το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ να οικοδομήσουν τώρα μια σχέση που να οδηγεί σε ευημερούσες οικονομίες και ειρήνη σε έναν “ολοένα και πιο επικίνδυνο κόσμο”.
Ο Μαρσέλ Ντε Γραφ (ΕΕΕ, Ολλανδία) είπε ότι η 23η Ιουνίου ήταν μια ημέρα απελευθέρωσης για το λαό του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς και η αρχή του τέλους ενός εσφαλμένου έργου. Ζήτησε από τον κ. Γιούνκερ και το σύνολο της Επιτροπής να παραιτηθούν. Η διαδικασία αποσυναρμολόγησης πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό και η οικονομική και πολιτική ενοποίηση πρέπει να σταματήσει, πρόσθεσε ο ίδιος.
Ο Νάιτζελ Φάρατζ δήλωσε ότι τα πράγματα στο Ηνωμένο Βασίλειο “πηγαίνουν αρκετά καλά” μετά το δημοψήφισμα, ενώ τόνισε ότι υπάρχει μόνο κάποια πολιτική αναταραχή, κυρίως λόγω της παραίτησης του πρωθυπουργού και του βρετανού Επιτρόπου, “για το σωστό λόγο”, όπως ο ίδιος σημείωσε. Εάν η ψηφοφορία καταργήσει κάποιο τμήμα της βρετανικής πολιτικής τάξης, “τότε καλώς να γίνει αυτό”, είπε ο Νάιτζελ Φάρατζ, συμπληρώνοντας ότι ανυπομονεί να γιορτάσει του χρόνου την “ημέρα ανεξαρτησίας” στις 23 Ιουνίου.
Ο Αλιν Σμιθ (Πράσινοι, Ηνωμένο Βασίλειο) τόνισε τα εξής: “Είμαστε περήφανοι Σκωτσέζοι, και είμαι περήφανη Ευρωπαία. Θέλω τη χώρα μου να την αποτελούν διεθνιστές, συνεργάσιμοι, οικολογικοί και δίκαιοι Ευρωπαίοι. Και οι άνθρωποι της Σκωτίας, μαζί με τον λαό της Βορείου Ιρλανδίας και τους Λονδρέζους, καθώς και πολλούς ανθρώπους από την Ουαλία και την Αγγλία, ψήφισαν υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην οικογένειά μας των εθνών. Απαιτώ αυτό το γεγονός να γίνει σεβαστό. Αλλά σας παρακαλώ να θυμάστε αυτό: η Σκωτία δεν σας απογοήτευσε. Σας παρακαλώ, σας ικετεύω, αγαπητοί συνάδελφοι, μην απογοητεύσετε τώρα τη Σκωτία!”
Η Μαρτίνα Άντερσον (Ευρ. Ενωτ. Αρ., Ηνωμένο Βασίλειο), δήλωσε τα εξής: “Εμείς στη Βόρειο Ιρλανδία δεν δεσμευόμαστε από την ψηφοφορία του Ηνωμένου Βασιλείου. Σεβόμαστε και θα στηρίξουμε τους ψηφοφόρους στη Βόρειο Ιρλανδία, οι οποίοι, όπως ακριβώς και στη Σκωτία, ψήφισαν υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ. Το τελευταίο πράγμα που ο λαός της Βορείου Ιρλανδίας χρειάζεται είναι νέα σύνορα με 27 κράτη μέλη!”
Ο κ Φερχόφσταντ απεύθυνε έκκληση στους συναδέλφους να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπερψηφίζοντας το ψήφισμα των τεσσάρων πολιτικών ομάδων. Απευθυνόμενος στον Νάιτζελ Φάρατζ, ο κ. Φερχόφσταντ είπε τα εξής: “Επιτέλους θα απαλλαγούμε από τη μεγαλύτερη χασούρα του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, την οποία πληρώνουμε εδώ και 17 χρόνια, το μισθό σας!”
Ο Ρίζαρντ Λεγκούτκο (ΕΣΜ, Πολωνία) δήλωσε ότι “αυτό είναι το χειρότερο πράγμα που έχει συμβεί στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης” προσθέτοντας τα εξής: “Πρέπει να προβληματιστούμε για το πώς θα διορθώσουμε αυτή την κατάσταση, τόσο στην Επιτροπή, όσο και στο Κοινοβούλιο. Η εικόνα δεν είναι καθόλου ρόδινη” ενώ διερωτήθηκε εάν οι ηγέτες της ΕΕ είναι σε θέση να μάθουν από τα λάθη τους.
Ο κ. Πιτέλα είπε στον κ. Φάρατζ τα εξής: “Πρέπει να πω ένα πράγμα: δεν πράξατε το καλύτερο για τη χώρα σας και η ιστορία θα το αποδείξει αυτό. Δεν είναι η ώρα για αντιπαραθέσεις, αυτό που συμβαίνει αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός και χρειαζόμαστε σαφήνεια. Έχουμε λάβει ενδείξεις σαφήνειας από τους υπέρμαχους του Brexit; Θα πρέπει να καταλήξετε σε συμπέρασμα και να μας κοινοποιήσετε την απόφασή σας. Έχουμε σαφείς ιδέες για το τι πρέπει να κάνουμε τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα για να σώσουμε την Ευρώπη.”
Ο κ. Βέμπερ δήλωσε εν κατακλείδι ότι η συζήτηση κατέστησε σαφή δύο πράγματα: την πρόκληση που αντιμετωπίζουμε και το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει το ευρωπαϊκό σχέδιο. Προέτρεψε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να μην αναλωθεί σε εσωτερικές διαμάχες αύριο, αλλά να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα.
