Η έκδοση Saint Tennessee Williams on Stage αποτελεί μια σύνοψη των πορισμάτων της έρευνας του Ανθούλλη Δημοσθένους γύρω από τη μεταφυσική και τα θρησκευτικά σύμβολα στο έργο του θεατρικού συγγραφέα Τενεσί Ουίλιαμς.
Η έρευνα αυτή είναι σε εξέλιξη και στόχος της έκδοσης είναι να εισαγάγει σε προκαταρκτική βάση νέες ιδέες σε σχέση με την ερμηνεία των κειμένων του Ουίλιαμς. Πρόκειται για έναν μικρό τόμο που χωρίζεται σε τρία μέρη.
Στο πρώτο μέρος, με τίτλο «Η διαδικασία της αυτοαγιοποίησης: η ουιλιαμσιανή θεολογία και οι θεατρικοί χαρακτήρες», αναλύεται ο διάλογος που έχει αποτυπωθεί στη βιβλιογραφία, καθώς και οι συγκρουόμενες απόψεις γύρω από την εξήγηση των θρησκευτικών θεμάτων στα έργα του Αμερικανού συγγραφέα. Η ερμηνευτική προσέγγιση που προτείνεται αφορά έναν μηχανισμό σύνδεσης των θεατρικών χαρακτήρων, των βίων αγίων και της βιογραφίας του ιδίου του Ουίλιαμς. Παρουσιάζεται η άποψη πως ο Ουίλιαμς έπλαθε χαρακτήρες στους οποίους γινόταν ένας συγκερασμός στοιχείων της δικής του ζωής αλλά και των βίων αγίων της Εκκλησίας, με αποτέλεσμα το μοτίβο του αγίου που την ίδια ώρα έχει την ιδιότητα του κοινωνικά απόβλητου και ανυπόληπτου ατόμου να αντανακλά συστηματικά και επαναλαμβανόμενα τις πεποιθήσεις του «αγίου» του αμερικάνικου Νότου. Το μαρτύριο των παθών γίνεται το μέσο και η οδός που καταλήγει σε ένα λυτρωτικό επέκεινα.
Στο δεύτερο μέρος, με τίτλο «Υφαίνοντας τον λόγο του Ουίλιαμς με τη μορφή του θρησκευτικού δράματος: αντικατοπτρισμοί του προσώπου του θεατρικού συγγραφέα επί σκηνής», παρουσιάζονται οι παραστάσεις που έχει σκηνοθετήσει ο Ανθούλλης Δημοσθένους στις οποίες «παντρεύεται» ο λόγος του Ουίλιαμς με δομές και εικαστικές παραμέτρους του θρησκευτικού δράματος. Αναλύεται η σκηνοθετική γραμμή, η συμβόλιση των σκηνικών αντικειμένων και παρουσιάζεται η απήχηση των παραστάσεων μέσα από κριτικές θεάτρου που δημοσιεύθηκαν στον τύπο.
Το τρίτο μέρος, με τίτλο: «Η υπό κατασκευή παράσταση του έργου “Η νύχτα της ιγκουάνα”: σπέρνοντας τα δόντια του δράκου», επικεντρώνεται στις βασικές παραλληλίες του έργου του Ουίλιαμς με τη βυζαντινή κουλτούρα και την Ορθόδοξη γραμματεία. Πίσω από την ιγκουάνα ο ερευνητής βλέπει το αρχέτυπο σύμβολο του Κακού, το ερπετό, το φίδι, τον διάβολο. Στον επίλογο του βιβλίου κατατίθενται απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, όπως «αν όντως ο Ουίλιαμς ήθελε να παρουσιάζονται τα έργα του ως θρησκευτικά δράματα γιατί δεν επέβαλε την επιθυμία του όσο ζούσε;». Με αφορμή τις απαντήσεις αυτές εξετάζεται η σύνδεση της κρυπτογραφημένης θεατρικής/λογοτεχνικής παραγωγής του Ουίλιαμς με τις κωδικοποιημένες εικαστικές φόρμες του Michael Landy, ενός σύγχρονου καλλιτέχνη που ασχολείται με το μαρτύριο των αγίων.
Βιογραφικό
Ο Ανθούλλης Δημοσθένους είναι απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στη βυζαντινή ιστορία (master’s) από το ίδιο Τμήμα και είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Θέμα της διατριβής του η κοινωνία της βυζαντινής Κύπρου μέσα από τα κείμενα του αγίου Νεοφύτου Εγκλείστου (1134-μετά το 1214). Έχει εκπονήσει μεταδιδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου με υποτροφία του ΙΚΥ. Επίσης, είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης στις θεατρικές σπουδές (master’s) από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Στην παρούσα φάση εκπονεί την διδακτορική του διατριβή στο ίδιο Πανεπιστήμιο με θέμα τη μεταφυσική και τα σύμβολα στο έργο του Τενεσί Ουίλιαμς. Τέλος, έχει παρακολουθήσει εργαστηριακούς κύκλους μαθημάτων στην σκηνοθεσία και τη σκηνογραφία στη Royal Academy of Dramatic Art, στο Fresh Target Theatre κ.ο.κ.
Έχουν κυκλοφορήσει πάνω από δέκα ιστορικές μονογραφίες του από εκδοτικούς οίκους της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ισπανίας, ενώ μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά (Erytheia, Byzantinoslavica, Byzantina Australiensia κ.ο.κ.). Τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο της έρευνάς του ως θεατρολόγου, σκηνοθετεί παραστάσεις έργων του Τενεσί Ουίλιαμς σε δραματουργική επεξεργασία του ιδίου (2012 Della Robbia Blue, 2013 O Σεμπάστιαν και ο Κανίβαλος, 2014 Ο άγγελος στην εσοχή, 2014-2015 Cabeza de Lobo, 2016 Ο μαύρος μασέρ και ο πόθος καθώς και Edwina Dakin Williams: Remember me to Tom). Τέλος, δημοσιεύει μελέτες του σε θεατρολογικά περιοδικά και συμμετέχει σε συνέδρια.
