Την Nadia Murad Basee Taha και την Lamiya Aji Bashar, τίμησε το ΕΚ με το Βραβείο Ζαχάρωφ, για την ελευθερία της σκέψης, με απόφαση του προέδρου Μάρτιν Σουλτς και των αρχηγών των πολιτικών ομάδων του ΕΚ, στις 27 Οκτωβρίου. Η τελετή απονομής του Βραβείου θα πραγματοποιηθεί στην ολομέλεια του ΕΚ, στο Στρασβούργο, στις 14 Δεκεμβρίου.
“Απονέμοντας το Βραβείο στην Nadia Murad Basee Taha και στην Lamiya Aji Bashar, αποδεικνύουμε ότι ο αγώνας τους δεν είναι μάταιος και ότι είμαστε στο πλευρό τους στη μάχη που δίνουν ενάντια στην βαρβαρότητα του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο εξακολουθεί να απειλεί πολλούς ανθρώπους”, δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΚ Μάρτιν Σουλτς ανακοινώνοντας την απόφαση.
Οι νικήτριες
Η Nadia Murad Basee Taha και η Lamiya Aji Bashar, θύματα σεξουαλικής δουλείας του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), επέζησαν και έγιναν εκπρόσωποι των γυναικών που έχουν υποστεί σεξουαλική βία από τον ISIS. Είναι δημόσιες υποστηρίκτριες της κοινότητας των Γεζίντι του Ιράκ, μιας θρησκευτικής μειονότητας κατά της οποίας οι μαχητές του ISIS έχουν εξαπολύσει εκστρατεία γενοκτονίας.
Στις 3 Αυγούστου 2014, το ISIS δολοφόνησε όλους τους άνδρες του χωριού Kocho, στην περιοχή Sinjar του Ιράκ, τόπο καταγωγής της Aji Bashar και της Murad. Μετά τη σφαγή αυτή, ο ISIS προχώρησε στην υποδούλωση γυναικών και παιδιών. Όλες οι γυναίκες, μεταξύ αυτών η Aji Bashar, η Murad και οι αδελφές τους, απήχθησαν, αγοράστηκαν και πουλήθηκαν επανειλημμένα και χρησιμοποιήθηκαν ως σκλάβες του σεξ.
Τον Νοέμβριο του 2014, η Murad κατόρθωσε να δραπετεύσει με τη βοήθεια γειτόνων της, οι οποίοι την έβγαλαν από την περιοχή που ελεγχόταν από τον ISIS, και έτσι έφτασε σε καταυλισμό προσφύγων στο βόρειο Ιράκ και έπειτα στη Γερμανία. Ένα έτος αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2015, η Murad μίλησε για την εμπειρία της στην πρώτη στην ιστορία σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την εμπορία ανθρώπων. Τον Σεπτέμβριο του 2016, έγινε η πρώτη πρέσβειρα καλής θέλησης του UNODC για την αξιοπρέπεια των επιζώντων από εμπορία ανθρώπων και συμμετείχε σε παγκόσμιες και τοπικές πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη δεινή θέση αναρίθμητων θυμάτων εμπορίας. Τον Οκτώβριο του 2016, το Συμβούλιο της Ευρώπης την τίμησε με το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Václav Havel.
Η Aji Bashar έκανε πολλές αποτυχημένες προσπάθειες να δραπετεύσει προτού τελικά το κατορθώσει τον Απρίλιο με τη βοήθεια της οικογένειά της, που πλήρωσε διακινητές της περιοχής για τον σκοπό αυτό. Καθώς περνούσε τα κουρδικά σύνορα, κινούμενη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς τα εδάφη που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης του Ιράκ, και με τους μαχητές του ISIS να την ακολουθούν κατά πόδας, εξερράγη νάρκη που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο γνωστοί της και η ίδια να τραυματιστεί και σχεδόν να τυφλωθεί. Ευτυχώς, κατάφερε να δραπετεύσει και εστάλη τελικά, στη Γερμανία για ιατρική περίθαλψη, όπου βρήκε ξανά τα αδέλφια της που είχαν επιζήσει. Μετά την αποκατάσταση της υγείας της, η Aji Bashar δραστηριοποιείται για την ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά τη δεινή κατάσταση της κοινότητας των Γεζίντι, ενώ συνεχίζει να βοηθά γυναίκες και παιδιά που έπεσαν θύματα δουλείας και θηριωδιών από τον ISIS.
Η Nadia Murad Basee Taha και η Lamiya Aji Bashar, έχουν προταθεί από τις πολιτικές ομάδες των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων.
