Με μεγάλη προσέλευση κοινού πραγματοποιήθηκε ενημερωτική εκδήλωση στα Γιαννιτσά για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά που διοργανώθηκε από την βουλευτή Θ. Τζάκρη με ομιλητή τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κ. Φ. Κουρμούση
Με μεγάλη προσέλευση κοινού πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 10 Μαρτίου και ώρα 4 μμ στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πέλλας στα Γιαννιτσά ημερίδα κατά την οποία παρουσιάστηκε ο αναθεωρημένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Η ημερίδα διοργανώθηκε από την βουλευτή Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Θ. Τζάκρη με ομιλητή τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κ. Φ. Κουρμούση. Παρευρέθηκαν ο Αντιδήμαρχος και εκπρόσωπος του Δημάρχου Πέλλας κ. Παν. Κερασόπουλος, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πέλλας κ. Χ. Πασαλής, ο Πρόεδρος του Δικηγόρου Γιαννιτσών κ. Αθ. Ξυνίδης, δικηγόροι και πλήθος κόσμου.
Την εκδήλωση άνοιξε η κ. Τζάκρη η οποία στην εισήγησή της ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά είναι ένας νόμος ασπίδα για όλους τους συμπολίτες μας οι οποίοι έπεσαν θύματα της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας, ή άλλων ατυχών περιστατικών της ζωής τους (όπως π.χ. σοβαρές ασθένειες) και οι οποίοι εξαιτίας αυτών των συνθηκών δε δύνανται να εξυπηρετούν τα δάνειά τους. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ακόμα και με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις τους για μία θετική εξέλιξη στα οικονομικά τους είναι βέβαιο ότι δε θα καταφέρουν ουδέποτε να τα αποπληρώσουν χωρίς μία γενναία διαγραφή σημαντικού μέρους του χρέους τους από τους πιστωτές τους.
Στις ευεργετικές διατάξεις του εν λόγω νόμου μπορούν να υπαχθούν όλα τα φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα. Μπορούν δηλαδή να υπαχθούν μισθωτοί, συνταξιούχοι, αγρότες και άνεργοι. Επιπρόσθετα κατά πάγια νομολογία των Δικαστηρίων μας μπορούν να υπαχθούν και οι πρώην έμποροι, οι μικρέμποροι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν βεβαιωμένες οφειλές σε τράπεζες και δημόσιο (εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία) που έχουν προκύψει ένα χρόνο πριν την κατάθεσή της αίτησής τους στο δικαστήριο. Το οικονομικό όφελος από την προσπάθεια υπαγωγής κάποιου στο Ν. 3869/2010, όπως έχει αναθεωρηθεί, είναι τεράστιο, καθώς όσοι ενταχθούν θα υποχρεωθούν σε καταβολές προς τους πιστωτές τους μόνο για 3 χρόνια. Οι καταβολές αυτές θα οριστούν βάσει του περισσεύματος από το εισόδημά τους, αφού πρώτα εξασφαλιστούν όχι μόνο οι απολύτως βασικές βιοτικές τους ανάγκες, αλλά και ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Εάν μέσα σε τρία χρόνια δεν μπορέσουν να αποπληρώσουν είτε το σύνολο (π.χ. επειδή θα έχουν μηδενικά εισοδήματα) είτε μέρος των οφειλών τους, τότε το υπόλοιπο των δανείων τους θα διαγράφεται με απόφαση του Δικαστηρίου.
Μαζί με το αίτημα να υπαχθούν στο Ν. 3869/2010 για να προσδιοριστούν οι καταβολές για χρονικό διάστημα τριών ετών μπορούν να αιτηθούν ειδικά την εξαίρεση της πρώτης κατοικίας τους από τη ρευστοποίηση. Η προστασία της πρώτης κατοικίας υπάρχει για αντικειμενική αξία ακινήτων ως 180.000 ευρώ για άγαμο (+ 40.000 ευρώ για έγγαμο + 20.000 ευρώ για κάθε παιδί μέχρι και τρία τέκνα). Για τη διάσωσή της θα υποχρεωθούν στην τήρηση μίας ρύθμισης, επιπρόσθετης της προηγούμενης τριετούς.
Μάλιστα με την τελευταία αναθεώρηση του Ν. 3869/2010 από το Ν. 4346/2015 προβλέφθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα οικονομικής συνδρομής του Δημοσίου, για διάστημα έως και τριών χρόνων, προκειμένου να διασώσουν την πρώτη τους κατοικία. Οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στην ρύθμιση αυτή είναι η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για τον άγαμο (+ 40.000 ευρώ για τον έγγαμο + 20.000 ευρώ για κάθε τέκνο μέχρι τρία) και το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα να υπολείπεται ή να είναι ίσο των ευλόγων δαπανών διαβίωσης. Η καινοτόμα αυτή ρύθμιση αποτελεί ουσιαστικά μία νέα μορφή κοινωνικού επιδόματος προκειμένου οι συμπολίτες μας να βοηθηθούν στη διάσωση της πρώτης κατοικίας τους.
Επιπρόσθετα η πρόσφατη τροποποίηση του Ν. 3869/2010 εξασφάλισε τη δυνατότητα ρύθμισης και διαγραφής και των οφειλών προς το Δημόσιο, δίνοντας ανάσα σε χιλιάδες υπερχρεωμένους πολίτες οι οποίοι είχαν συσσωρεύσει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά τους ταμεία.
Είναι αλήθεια ότι η μόνη ίσως αδυναμία του εν λόγω νόμου είναι η αυστηρή τυπικότητά του, καθώς υπάρχουν σύντομες και αυστηρές προθεσμίες, καθώς και πληθώρα τυπικών προϋποθέσεων προκειμένου κάποιος να επιτύχει να ενταχθεί στις ευνοϊκές του διατάξεις. Για το λόγο αυτό, κατά τα προηγούμενα χρόνια, πολλοί εκ των αιτούντων δεν κατάφεραν να υπαχθούν στον εν λόγω νόμο. Σύμφωνα δε με ανεπίσημα στατιστικά των Ειρηνοδικείων και των Τραπεζών ποσοστό 50% των αιτούντων την υπαγωγή τους στο Ν. 3869/2010 είδε την αίτησή του να απορρίπτεται, το 60% περίπου από αυτούς για τυπικούς λόγους!
Ωστόσο προς την αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος κινούνται οι πρόσφατες πρωτοβουλίες μας σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για την ίδρυση Γραφείων Εξυπηρέτησης και Υποστήριξης Δανειοληπτών στην πόλη της Έδεσσας και των Γιαννιτσών, ώστε να συμβάλουν στην ολοκληρωμένη ενημέρωση των δανειοληπτών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να τους παρέχουν εξειδικευμένες συμβουλές και οδηγίες για τη ρύθμιση των οφειλών τους, τη διάσωση της πρώτης κατοικίας τους και τη συμμόρφωσή τους με τον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών.
Τα δύο ΓΕΥΔ (Γραφεία Εξυπηρέτησης και Υποστήριξης Δανειοληπτών) που θα αρχίσουν να λειτουργούν εντός των επομένων 6 μηνών θα στεγαστούν εντός των ΚΕΠ, όπου η πρόσβαση των πολιτών θα είναι εύκολη. Θα στελεχωθούν δε με δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι θα επιμορφωθούν προκειμένου να υποστηρίξουν το δύσκολο και ουσιώδες αυτό έργο».
Στην συνέχεια ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κ. Φώτης Κουρμούσης απαντώντας σε ερωτήσεις των παρισταμένων δικηγόρων, αλλά και των πολιτών, ανέφερε ότι ο αναθεωρημένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά απευθύνεται στους συμπολίτες μας οι οποίοι αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους λόγω απρόβλεπτων αλλαγών στην ζωή τους και στοχεύει στην προστασία της πρώτης κατοικίας του οφειλέτη, όταν αυτός δεν διαθέτει άλλη ακίνητη περιουσία, η οποία θα κινδύνευε με ρευστοποίηση.
Η υπαγωγή στις ευεργετικές διατάξεις του νέου νόμου μπορεί να γίνει είτε με υποβολή αίτησης στο Ειρηνοδικείο, είτε και εξωδικαστικά μέσω διαμεσολαβητή. Εάν δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στον νόμο για τα υπερχρεωμένα ή υπάρχει άλλη ακίνητη περιουσία ακολουθείται η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών η οποία περιλαμβάνει τέσσερα στάδια:
1) Αρχική επικοινωνία.
2) Υποβολή τυποποιημένης έντυπης πρότασης με όλα τα στοιχεία από την πλευρά του οφειλέτη.
3) Πρόταση της Τράπεζας για την ρύθμιση της οφειλής.
4) Συμφωνία.
Ο κ. Κουρμούσης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι σε αυτή τη φάση τόσο η Ειδική Γραμματεία, όσο και οι τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία και οι εφορείες, διαμορφώνουν ηλεκτρονικές πλατφόρμες και ηλεκτρονικά συστήματα που θα συνεργάζονται μεταξύ τους ώστε η όλη διαδικασία που σήμερα λειτουργεί «χειροκίνητα» να λειτουργεί από τον προσεχή Οκτώβρη εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά, ώστε για την υποβολή της αίτησης να συγκεντρώνονται όλα τα δικαιολογητικά σε ένα μόνον ηλεκτρονικό φάκελο και να αντιμετωπιστεί έτσι αποτελεσματικά η γραφειοκρατία.
Προσέθεσε ακόμη ότι με τον αναθεωρημένο «νόμο Κατσέλη» προβλέπεται ρητά εκτός από την προσφυγή στο δικαστήριο και η εξωδικαστική διαμεσολάβηση για τα χρέη των νοικοκυριών. Αν κάποιος χρωστά μπορεί να απευθυνθεί σε έναν πιστοποιημένο διαμεσολαβητή ώστε να καθίσει στο τραπέζι με την τράπεζα και να βρουν από κοινού μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Η διαδικασία αυτή παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα: Δεν υπάρχουν δικαστικά έξοδα, δεν υπάρχει χρονική καθυστέρηση και εμπλοκή του δικαστηρίου.
Ο κ. Κουρμούσης στην συνέχεια αναφέρθηκε στην νομική βοήθεια (legal aid), ότι δηλαδή αν κάποιος οφειλέτης δεν έχει χρήματα για να προσλάβει δικηγόρο, υπάρχει δυνατότητα ο δικηγόρος να πληρωθεί από το κράτος με μια διαδικασία μέσω του δικηγορικού συλλόγου. Είπε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους εξασφάλισε τα χρήματα μέσω ΕΣΠΑ και επεξεργάζεται ήδη νομοθετική ρύθμιση που θα ψηφιστεί μέχρι το τέλος του μήνα που θα επεκτείνει το legal aid και στην πρόσληψη δικηγόρου για την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού, αλλά και στην πρόσληψη οικονομολόγου – λογιστή που θα συντάξει την πρόταση για τον συμβιβασμό.
Ακολούθησε συζήτηση για τις λεγόμενες «εισπρακτικές εταιρείες» για τις οποίες ο κ. Κουρμούσης ανέφερε ότι: «Οι εταιρείες αυτές δεν είναι εισπρακτικές εν τοις πράγμασι αλλά τηλεφωνικές εταιρείες που μπορούν να σου υπενθυμίζουν μόνο ότι χρωστάς και να σου προτείνουν λύσεις. Για τις εταιρείες αυτές υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για το πόσο συχνά μπορούν να σε καλούν και προβλέπεται ρητά ότι η κλήση αυτή ηχογραφείται. Βεβαίως οι περισσότερες εξ αυτών ξεπερνούν τα όρια που θέτει ο νόμος και απευθύνονται με απειλητικό ύφος στους πολίτες με σκοπό να τους ωθήσουν να καταβάλουν. Στο θεσμικό αυτό πλαίσιο αναμένεται μάλιστα να γίνουν άμεσα παρεμβάσεις ώστε η λειτουργία των εταιρειών αυτών να εξορθολογιστεί. Υπάρχουν όμως και δικηγορικές εταιρείες οι οποίες δεν λειτουργούν ενημερωτικά. Καλούν τους πολίτες εκ μέρους των τραπεζών και κάνουν προτάσεις για την εξωδικαστική επίλυση με την απειλή ότι θα λάβουν αναγκαστικά μέτρα εναντίον τους, αν αυτός δεν επιτευχθεί. Και για τις δικηγορικές εταιρείες όπως και για τις τηλεφωνικές θα υπάρξουν σύντομα νομοθετικές πρόνοιες για την συχνότητα των τηλεφωνικών οχλήσεων, ότι δεν πρέπει να έχουν απειλητικό -υβριστικό χαρακτήρα κλπ».
Στην συνέχεια ο κ. Κουρμούσης έδωσε διευκρινήσεις και για τον ακατάσχετο λογαριασμό. Μισθός, σύνταξη, ασφαλιστική παροχή δεν κατάσχεται αν ο λογαριασμός στον οποίο εμβάζεται έχει δηλωθεί ως τέτοιος από τον οφειλέτη.
Ο κ. Κουρμούσης έκλεισε την τοποθέτησή του λέγοντας ότι η φιλοσοφία τόσο του αναθεωρημένου νόμου για υπερχρεωμένα νοικοκυριά όσο και του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των οφειλών επιχειρήσεων είναι ότι κανείς δεν υποχρεώνεται σε καταβολές, στις οποίες δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Παρουσιάζονται επομένως όλα τα στοιχεία -έσοδα και έξοδα- από τον οφειλέτη και επιλέγεται μια καταβολή αφού αφαιρεθούν οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης που προκύπτουν από πίνακα ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του καθενός και εξασφαλιστεί ένα επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης για τον ίδιο και την οικογένειά του.
