Στη αναπτυξιακή διάσταση των επικείμενων θεσμικών αλλαγών του πλαισίου λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναφέρθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, μιλώντας σήμερα, Τρίτη 27 Μαρτίου 2018, στην πρωινή συνεδρία του 11ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Περιφέρειας της Κεντρικής Μακεδονίας, στην Θεσσαλονίκη, με θέμα: «Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση: Θεσμική Ενδυνάμωση και Τοπική Ανάπτυξη».
Ο Υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε αρχικά τη βαθιά αρνητική επίδραση, από τη βίαιη συρρίκνωση των πόρων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μετά το 2010, στην αναπτυξιακή δυναμική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στη συνέχεια, υπογράμμισε ότι είναι δυνατό και απαραίτητο να δημιουργηθούν νέα αναπτυξιακά εργαλεία για τους δήμους, ωστόσο σε αντιδιαστολή με πρότυπα του παρελθόντος, όπως οι αναπτυξιακές εταιρίες. «Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στο σπάταλο παρελθόν, όταν οι δυνατότητες δεν αξιοποιούνταν», τόνισε και αναφέρθηκε στα θετικά στοιχεία της επιλογής επιχειρήσεων ειδικού σκοπού για έργα Κοινής Ωφέλειας, που ενισχύουν τις δυνατότητες παρέμβασης των τοπικών κοινωνιών.
Ο Υπουργός Εσωτερικών άσκησε κριτική και στις θέσεις της Νέας Δημοκρατίας για επιστροφή στη σχέση 1 προς 5 των αποχωρήσεων – προσλήψεων στο Δημόσιο, όταν οι δήμοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης, καθώς δεν μπορούν να κάνουν τις απαραίτητες προσλήψεις. Πρόσθεσε ότι σε αντίθεση με αυτή τη θέση, το υπουργείο προσπαθεί να στηρίξει τους δήμους με τα μεγαλύτερα προβλήματα είτε μέσω δράσεων της ΜΟΔ και της ΕΕΤΑΑ είτε με στοχευμένες προσλήψεις, όπως οι 118 που εγκρίθηκαν πρόσφατα -και αναμένεται σύντομα ο διαγωνισμός μέσω ΑΣΕΠ- για επιστημονικό και εξειδικευμένο προσωπικό, κυρίως σε μικρούς νησιωτικούς δήμους. Επιπρόσθετα, σημείωσε ότι κατά τη γνώμη του οι δήμοι χρειάζονται τουλάχιστον 500 με 600 μηχανικούς για την υλοποίηση πολλών και σημαντικών έργων.
Ο κ. Σκουρλέτης αναφέρθηκε επίσης:
– Στα χρηματοδοτικά προγράμματα «ΦιλόΔημος Ι και ΙΙ», συνολικού ύψους 740 εκατ. ευρώ για το 2018, με τα οποία το Υπουργείο Εσωτερικών επιδιώκει να ενισχύσει δράσεις και έργα που βελτιώνουν άμεσα την καθημερινή ζωή των δημοτών, ενώ προσφέρουν στους δήμους νέες δυνατότητες παρέμβασης, αναβάθμιση των υποδομών τους, τοπική απασχόληση και γενικότερα βάσεις που μπορούν πάνω τους να οικοδομηθούν νέες δραστηριότητες ή να αναβαθμιστούν παλαιότερες. Ενδεικτικές δράσεις/έργα: Συντήρηση σχολικών κτιρίων, κατασκευή Παιδικών Χαρών, προμήθεια μηχανημάτων έργων, υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης, αντιπλημμυρική προστασία, αποκαταστάσεις αγροτικής οδοποιίας, αποκατάσταση ΧΑΔΑ, κατασκευή/ανακαίνιση δημοτικών κτιρίων.
– Στα 20,5 εκατ. ευρώ που δόθηκαν φέτος σε 88 ορεινούς και μικρούς νησιωτικούς δήμους, για δεύτερο έτος μετά το 2017.
– Στα περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ, για έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας και των καταστροφών από θεομηνίες, στη βάση μιας νέας αντίληψης επί της διαδικασίας, η οποία βασίζεται σε περισσότερα αντικειμενικά κριτήρια.
– Στην αύξηση της χρηματοδότησης των ΟΤΑ μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού, κατά περίπου 5%.
– Στην δρομολογημένη καταβολή 50 εκατ. ευρώ, ειδικά για αναπτυξιακές δράσεις στις Περιφέρειες.
– Στο πρόγραμμα ΑΚΣΙΑ για την εξόφληση οφειλών δήμων από δικαστικές αποφάσεις, το οποίο ξεκίνησε το 2017 και έχει ήδη απορροφήσει ή βρίσκονται στη διάθεση των δήμων, αθροιστικά 127 εκατ. ευρώ.
– Στο πρόγραμμα κάλυψης των Ληξιπροθέσμων οφειλών των ΟΤΑ προς τρίτους με συνολικό ύψος 326 εκατ. ευρώ.
Ο Υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε εκτενώς στην επικείμενη παρέμβαση στο θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για:
• ουσιαστικά μέτρα άμβλυνσης των ανισοτήτων μεταξύ των δήμων
• ακριβέστερη κατηγοριοποίησή τους βάσει των γεωμορφολογικών και ανθρωπογεωγραφικών χαρακτηριστικών τους
• επαναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης και το Κράτος
• παρέμβαση ώστε οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις να διευκολύνουν τη λειτουργία των ΟΤΑ και να μην αποτελούν τροχοπέδη
• ανακατανομή της χρηματοδότησης στη βάση των πραγματικών αναγκών και δυνατοτήτων των δήμων
• θέσπιση της απλής αναλογικής ως το εκλογικό σύστημα που αποτυπώνει με την μεγαλύτερη πιστότητα την βούληση των τοπικών κοινωνιών
Στο ζήτημα της απλής αναλογικής, ο κ. Σκουρλέτης επεσήμανε ότι η κουλτούρα των συναινέσεων για τα απτά προβλήματα είναι η καλύτερη εγγύηση για την κυβερνησιμότητα των δήμων και κάλεσε τους αιρετούς της Αυτοδιοίκησης να αδράξουν την ευκαιρία που τους δίνεται.
Ο Υπουργός Εσωτερικών, κατέληξε ότι η ανάπτυξη, ο εκσυγχρονισμός της διοίκησης και η διάχυση των ωφελειών σε όλα τα επίπεδα, απαιτούν μια πειστική πρόταση, μα και ένα ελάχιστο επίπεδο συνεργασίας, που θα φέρει την οικονομία, την κοινωνία και τη χώρα συνολικά, στο επόμενο στάδιο προόδου, με εμβάθυνση της δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών.
Τόνισε ότι είναι απαραίτητη η ισχυρή αυτοδιοίκηση και ότι η σημερινή συγκυρία, όπου η χώρα κινείται προς μια κατεύθυνση ανάταξης, προσφέρεται για θεσμικές παρεμβάσεις που κινούνται αποφασιστικά προς αυτή τη κατεύθυνση.