Τροποποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να ενταχθούν στο Μέτρο των Νέων Αγροτών όλοι οι υποψήφιοι που έχουν υποβάλει φάκελο και πληρούν τους όρους, ανήγγειλε από το βήμα του Περιφερειακού Συνεδρίου Κεντρικής Μακεδονίας ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου, ενώ τη δέσμευση αυτή επανέλαβε λίγο αργότερα και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην κεντρική του ομιλία.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε ο Υπουργός «με τροποποίηση του ΠΑΑ, την οποία προωθούμε για έγκριση στην Ε.Ε. αυξάνουμε τους πόρους του Μέτρου των Νέων Γεωργών για να καλύψουμε το σύνολο των επιλαχόντων της 1ης Πρόσκλησης καθώς και των υποψηφίων της 2ης Πρόσκλησης, ανταποκρινόμενοι ουσιαστικά στο έντονο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε και εξαντλώντας κάθε χρηματοδοτικό μέσο στήριξης των νέων ανθρώπων που εγκαθίστανται στην ελληνική περιφέρεια και απασχολούνται για πρώτη φορά στον πρωτογενή τομέα. Έτσι πάνω από 300 εκ. € θα διατεθούν συνολικά για τις δύο προκηρύξεις του Μέτρου ώστε να εγκριθούν όλοι οι υποψήφιοι που πληρούν τους όρους και που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 16.000 νέους».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου:
Η περιφέρεια σας αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της πρωτογενούς παραγωγής στη χώρα μας με σημαντικές δυνατότητες ακόμη μεγαλύτερης συμμετοχής στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν του αγροτικού τομέα.
Και στην φυτική και στην ζωική παραγωγή και στην αλιεία.
Σε ορισμένους ιδίως κλάδους, λόγω εμπειρίας και τεχνογνωσίας , μεγέθους και εδαφοκλιματικών συνθηκών πρωτοπορεί.
Γι αυτό οφείλω να κάνω μια γενικότερη και πιο αναλυτική τοποθέτηση.
Ο αγροδιατροφικός τομέας της χώρας μας βρίσκεται σήμερα μπροστά σε δυο μεγάλες προκλήσεις για τις οποίες προετοιμαζόμαστε.
Η μία συνδέεται με τις πιέσεις στον Προϋπολογισμό της Ένωσης και της ΚΑΠ (πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, προσφυγικό, Bruit, πρόσφατα δυνητικά σενάρια για τον Προϋπολογισμό της Ε.Ε. μετά το 2020).
Η άλλη συνδέεται με τις αυξημένες τάσεις της ζήτησης αγροτικών προϊόντων τόσο στην Ε.Ε. όσο και στις διεθνείς αγορές που μετα τις σημαντικές διεθνείς επαφές και συμφωνίες της κυβέρνησης αναπτύσσουν ιδιαίτερη δυναμική.
Η πρώτη πρόκληση συνεπάγεται την αυστηρή στοχοθέτηση της χρήσης και την άριστη αξιοποίηση των πόρων της ΚΑΠ.
Η δεύτερη την προετοιμασία για την ενισχυμένη και ανταγωνιστική παρουσία μας στις διεθνείς αγορές.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον η χώρα μας με χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες του πρωτογενούς τομέα , αποτέλεσμα βέβαια συγκεκριμένων πολιτικών του παρελθόντος, παρά τους σημαντικούς πόρους που κατευθύνθηκαν σε αυτόν από τα ευρωπαϊκά ταμεία μετά την ένταξη στην Ε.Ε , οφείλει να διαφοροποιήσει όχι μόνο τον βηματισμό αλλά κυρίως ν αλλάξει κατεύθυνση.
Από τη μια, λοιπόν, τα συσσωρευμένα προβλήματα, πιέσεις και προκλήσεις και από την άλλη οι προσδοκίες και οι δυνατότητες.
Η κυβέρνηση μας απερίφραστα προσπαθεί να στηρίξει την πρωτογενή παραγωγή με κάθε διαθέσιμο μέσο και πόρο μέσα σε δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες και εποχές ακραίων οικονομικών ανταγωνισμών. Να την αναπτύξει σημαντικά.
Προσπαθεί να αυξήσει τις δυνατότητες ελαχιστοποιώντας τα προβλήματα.
Ταυτόχρονα όμως η πρωταρχική της σκέψη αφορά τους αγρότες ως παραγωγούς του πλούτου και ως εγγυητές της συνοχής της υπαίθρου. Ιδίως τους μικρομεσαίους παραγωγούς. Σε κάθε επίπεδο . Ιδίως στο πεδίο των άμεσων ενισχύσεων που ο εξορθολογισμός τους είναι βασικό μας μέλημα.
Αυτό σημαίνει για μας δίκαιη ανάπτυξη.
Γι αυτό ερευνούμε ευελπιστώντας στην δημιουργική σκέψη και συνεργασία όλων των ασχολούμενων με την αγροτική οικονομία, εμβαθύνουμε, συζητάμε, ακούμε . Για να το παλέψουμε με καλύτερες προϋποθέσεις. Ιδίως τώρα που έχουν ανοίξει οι συζητήσεις για την νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Και εδώ οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε τις θέσεις μας όπως ήδη έχουν κατ αρχήν εκφραστεί και ευελπιστούμε, βάσιμα θα έλεγα, να αποτελέσουν ομόθυμη Εθνική επιλογή :
• Πρώτον, να μην μειωθεί ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ
• Δεύτερον, να μην υπάρξει σύγκλιση των ενισχύσεων χωρίς να λαμβάνει υπόψη κι άλλες παραμέτρους, εκτός της στρεμματικής ενίσχυσης.
• Τρίτον, να αποτραπεί κάθε ιδέα ακόμη και για μικρού βαθμού συγχρηματοδότηση των άμεσων ενισχύσεων από εθνικούς πόρους (επανεθνικοποίηση)
• Τέταρτον, να διατηρηθεί η αρχιτεκτονική της ΚΑΠ με τους δύο πυλώνες να αλληλοσυμπληρώνονται: άμεσες ενισχύσεις και αγροτική ανάπτυξη – επενδύσεις.
• Πέμπτον, να υπάρξουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν σε πιο δίκαιη και με καλύτερη στρατηγική στόχευση, κατανομή των ενισχύσεων ανάμεσα στις επιμέρους κατηγορίες αγροτών και καλλιεργειών , ιδιαίτερα για όσες για λόγους αιτιολογημένους η μη , ήταν ελάχιστα η καθόλου ωφελούμενοι από τις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους .
Το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης αποτελεί το βασικότερο αναπτυξιακό εργαλείο υλοποίησης μιας σειράς μέτρων πολιτικής, που στοχεύουν στην ανάταξη της ελληνικής αγροτικής οικονομίας και τον αναπροσανατολισμό του παραγωγικού και αναπτυξιακού μας προτύπου.
Ιδιαίτερα υπό τις παρούσες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα, ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης ύφεσης των προηγούμενων ετών, κρίνεται επιτακτική η ουσιαστική αξιοποίηση των πόρων του Προγράμματος, στη βάση μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής για την αγροτική ανάπτυξη, που θα έχει σαφή στόχευση και θα απαντά στις προκλήσεις της εποχής, το διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον και τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα και παθογένειες του πρωτογενή τομέα της χώρας μας.
Με το σύνολο των προγραμματισμένων παρεμβάσεων στο νέο ΠΑΑ, μεταξύ άλλων αποτυπώθηκε η ισχυρή πολιτική βούληση για διεύρυνση της συνεργασίας και περαιτέρω αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων στις ελληνικές Περιφέρειες, πόροι που ανέρχονται στο 37% των πόρων του Προγράμματος.
Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία και τομή στην εφαρμογή της αγροτικής πολιτικής για τη χώρα που εδράζεται στην πεποίθησή μας ότι πρέπει να εμπιστευθούμε τις Περιφέρειες στην υλοποίηση πολιτικών που τις αφορούν άμεσα και συμβάλουν στην ανάπτυξη και την πρόοδό τους. Η αποκεντρωμένη εφαρμογή του νέου ΠΑΑ αφενός διασφαλίζει την συμμετοχή, αποδοχή και συναίνεση των τοπικών κοινωνιών στην υλοποίηση σημαντικών αναπτυξιακών παρεμβάσεων, αφετέρου συμβάλει στην μείωση της γραφειοκρατίας, την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών προς όφελος των πολιτών και των δικαιούχων των προγραμμάτων.
Και η μέχρι σήμερα πρόοδος του ΠΑΑ, σε μόλις δύο έτη από την έγκρισή του, δίνει ενθαρρυντικά μηνύματα ότι η συνεργασία μας αποδίδει καρπούς, καθώς έχουμε ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα τόσο σε επίπεδο ενεργοποίησης των μέτρων του Προγράμματος, όσο και σε επίπεδο απορρόφησης των πόρων του:
Έτσι το σύνολο της δημόσιας δαπάνης των μέτρων που έχουν προκηρυχθεί ξεπέρασε τα 2,5 δις €, ενώ περισσότερα από 4 δις € έχουν δεσμευθεί σε νέες προκηρύξεις και συνεχιζόμενα έργα, δηλαδή το 67% της δημόσιας δαπάνης του προγράμματος.
Ταυτόχρονα στο αμέσως επόμενο διάστημα προγραμματίζουμε νέες προκηρύξεις σε σημαντικής και όχι μόνο χρηματοδοτικής βαρύτητας μέτρα, συνολικού ύψους 450 εκ. €, όπως για τα εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, για τη προώθηση της καινοτομίας και της συνεργασίας στο πρωτογενή τομέα, για επενδύσεις αντιχαλαζικής προστασίας, ενώ ήδη δημοσιεύτηκε η 2η πρόσκληση για του Νέους Αγρότες στις Περιφέρειες που δεν καλύφθηκε ο προϋπολογισμός της 1ης και προδησημιεύθηκαν προσκλήσεις σε γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις όπως του Comfusio και της Εναλλακτικής καταπολέμησης ζιζανίων στους ορυζώνες.
Επίσης με τροποποίηση του ΠΑΑ, την οποία προωθούμε για έγκριση στην Ε.Ε. (θα ακούσετε σχετικά και στην ομιλία του πρωθυπουργού) αυξάνουμε τους πόρους του Μέτρου των Νέων Γεωργών για να καλύψουμε το σύνολο των επιλαχόντων της 1ης Πρόσκλησης καθώς και των υποψηφίων της 2ης Πρόσκλησης, ανταποκρινόμενοι ουσιαστικά στο έντονο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε και εξαντλώντας κάθε χρηματοδοτικό μέσο στήριξης των νέων ανθρώπων που εγκαθίστανται στην ελληνική περιφέρεια και απασχολούνται για πρώτη φορά στον πρωτογενή τομέα. Έτσι πάνω από 300 εκ. € θα διατεθούν συνολικά για τις δύο προκηρύξεις του Μέτρου ώστε να εγκριθούν όλοι οι υποψήφιοι που πληρούν τους όρους και που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 16.000 νέους.
Για τη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουν εκχωρηθεί έως σήμερα πόροι της τάξης των 143,1 εκ. € για δράσεις του ΠΑΑ (το 18% των συνολικά εκχωρούμενων πόρων), μη συμπεριλαμβανομένων των πόρων των τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτωνLEADER που έχουν εγκριθεί και εκχωρηθεί στη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ύψους 60,4 εκ. € (ΟΤΔ Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Πιερικής, Σερρών, Πέλλας, Ημαθίας, Κιλκίς). Συνολικά στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του ΠΑΑ χρηματοδοτούνται 196.972 έργα και δικαιούχοι συνολικού προϋπολογισμού 598 εκ. € συνεχιζόμενες και νέες δεσμεύσεις.
Αλλά και σε επίπεδο απορρόφησης των πόρων του ΠΑΑ έχουμε μέχρι σήμερα τα καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με κάθε άλλη προγραμματική περίοδο, καθώς με τη συμπλήρωση των δύο πρώτων ετών εφαρμογής του ΠΑΑ, οι πληρωμές ανέρχονται σε 1,43 δις € δημόσια δαπάνη. Οι πόροι αυτοί που κατευθύνθηκαν στην ελληνική οικονομία και στον πρωτογενή τομέα ειδικότερα, αντιστοιχούν σε απορρόφηση κοινοτικής συμμετοχής της τάξης του 28%. Μαζί δε με την προκαταβολή του προγράμματος ύψους188,7 εκ. €, που έχει ήδη εισρεύσει στη χώρα, η απορρόφηση στο τέλος του 2017 ήταν της τάξης του 31%.
Με αυτές τις επιδόσεις το ΠΑΑ
• ξεπέρασε τον κοινοτικό μέσο όρο απορρόφησης πόρων, παρά την καθυστέρηση έγκρισής του κατά ένα χρόνο σε σχέση με τα προγράμματα των λοιπών κρατών μελών, και μάλιστα είναι δεύτερο ως προς το ρυθμό αύξησης πληρωμών μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ε.Ε.,
• υπερκάλυψε το στόχο του ΕΣΠΑ, συνεισφέροντας με το μεγαλύτερο ποσό απορρόφησης πόρων στο ΠΔΕ μεταξύ των 20 επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και κατ΄ επέκταση εισροής κοινοτικών πόρων στη χώρα,
• η υποχρέωση τήρησης του κανόνα ν+3 έχει ουσιαστικά υπερκαλυφθεί μέχρι και το 2019.
• η απορρόφηση κοινοτικών πόρων στο τρέχον ΠΑΑ είναι τριπλάσιο σε σχέση με το προηγούμενο στο αντίστοιχο χρονικό σημείο. Αντίστοιχη απορρόφηση επιτεύχθηκε στο προηγούμενο ΠΑΑ μετά τα πρώτα τέσσερα έτη εφαρμογής του.
Επίσης για τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης των επενδύσεων του ΠΑΑ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ολοκληρώθηκε εντός του 2017 η εκπόνηση της κανονιστικά προβλεπόμενης ex ante μελέτης για την επιλογή των καταλληλότερων χρηματοδοτικών μέσων στήριξης, ώστε εντός του 2018 να δοθεί η δυνατότητα σύστασης του σχετικού ταμείου.
