π. Νικόδημε,
Η ανάγνωση της επιστολής/απάντησής σας στο κείμενο υπέρ της Δημο-κρατίας, που συνυπογράφουμε εμείς οι 114 πολίτες, την οποία (απάντησή σας) δημοσιεύσατε σε τοπικό ιστολόγιο (blog), μου προκάλεσε ποικίλες και αντι-κρουόμενες σκέψεις. Και πρώτα από όλα για το αν θα ήταν αναγκαίο να (αντ)απαντήσω στις πολιτικές θέσεις που εκφράσατε, με τις οποίες το κείμενό μας ούτως ή άλλως έρχεται σε κραυγαλέα αντίθεση.
Μεσολάβησε και η τραγωδία των πυρκαγιών στην Αττική … Σκέφτηκα μάλιστα μήπως η μισαλλοδοξία του Αγίου Καλαβρύτων συναντούσε τη γενναία και ηχηρή καταδίκη της από εσάς. Αντ’ αυτής ήρθε η στάση του προκαθημένου σας, που φρόντισε απλώς να κρατήσει τις πολιτικές ισορροπίες στους κόλπους της Εκκλησίας, χωρίς καν να καταδικάσει τις ακρότητες! Σαφώς πολιτικότερος ο Άγιος Αλεξανδρουπόλεως έσπευσε να δώσει αμέσως το στίγμα: καταδίκασε τις απάνθρωπες «στεγνές και στυφές ιδεολογίες, όπως ήταν ο ρατσισμός, ο φα-σισμός και ο κομμουνισμός»! Οφείλω να αναγνωρίσω τη διαχρονικά συνεπή στάση της Εκκλησίας ως υποστηρικτή/παρακολούθημα της αντικομμουνιστικής πολιτικής εξουσίας.
Δεν θέλω να εκφράσω τις πολιτικές αντιρρήσεις μου στην επιστολή σας. Αυτές γίνονται εύκολα αντιληπτές από την αντιπαράθεσή της με το κείμενο των 114. Ερωτήματα και αγωνίες θέλω να σας θέσω με κάθε ειλικρίνεια.
Βέβαια, το να δημοσιεύει κανείς επιστολή/απάντηση σε κείμενο που συ-νυπογράφουν δεκάδες άνθρωποι (114), απευθυνόμενος προσωπικά σε έναν μό-νον από αυτούς, σε εκείνον που αυθαιρέτως θεωρεί ως τον «συγγραφέα» της, όπως κάνατε εσείς, αποτελεί εξ ορισμού υποτιμητική πράξη προς το πρόσωπο των υπολοίπων• συγχρόνως όμως υποτιμά και τον εαυτό του, αφού παραμελεί βασικούς κανόνες διακριτικής συμπεριφοράς. Ας είναι.
1. Εμείς οι 114 πολίτες κάθε ιδεολογικού χώρου, που υπογράψαμε και δη-μοσιεύσαμε το κείμενο, δεν αποβλέπαμε ούτε σε κρίσεις ούτε σε συγκρίσεις. Θελήσαμε να τονίσουμε την ολοένα και πιο δυσδιάκριτη γραμμή ανάμεσα στη Δημοκρατία και τα αντίθετά της: μισαλλοδοξία, σεξισμό, ρατσισμό, φασισμό. Να εκφέρουμε ήπιο λόγο, όταν γύρω μας ακούγονται μόνον κραυγές• να σκε-φτούμε νηφάλια, όταν όλοι μάς προτρέπουν να αντιδρούμε μόνον συναισθημα-τικά• και να αναζητήσουμε έναν κοινό τόπο, που μόνον η Δημοκρατία μπορεί να μας προσφέρει. Μονάχα σε αυτήν μπορούμε να προσβλέπουμε, αφού μόνον κά-τω από τη στέγη της μπορούμε να συνυπάρξουμε όλοι, όσο ακόμα πιστεύουμε ότι ο άνθρωπος μπορεί να είναι «ζώον κοινωνικόν». Δεν ξέρω αν το πετύχαμε.
Αντιπαρέρχομαι το γεγονός ότι οι σκέψεις σας δεν συνάντησαν αυτές τις αγωνίες μας ούτε σε μια αράδα στο μακροσκελές σας κείμενο!
Όμως, αλήθεια π. Νικόδημε, πιστεύετε ότι το κείμενο/επιστολή σας προ-σέφερε κάτι από τα παραπάνω σε αυτούς που το διάβασαν; Έδωσε κάποια τρο-φή για σκέψη σε εκείνους τους νέους ανθρώπους που απευθύνουν προς εσάς τα αγωνιώδη τους ερωτήματα, όπως μας πληροφορείτε; Τους προσέφερε ένα κρι-τήριο ώστε να διακρίνουν αυτό το διαχωριστικό όριο το οποίο, εάν το διαβούμε, υποβιβαζόμαστε από την περιοχή του «κοινωνικού» σε αυτήν του «ζώου», που οδηγεί στην κατάρρευση του πολιτισμού και που εν τέλει απαξιώνει την ύπαρξή μας ως ανθρώπων;
Διότι, κατά την παρακαταθήκη που μας άφησε ο Κορνήλιος Καστοριά-δης, η Δημοκρατία προϋποθέτει «αληθινή πληροφόρηση, αληθινή μόρφωση και συνθήκες να ασκήσεις στην πράξη την κρίση σου». Το δικό σας κείμενο, π. Νι-κόδημε, σε ποια από αυτές τις προϋποθέσεις ανταποκρίνεται;
2. Το δεύτερο ερώτημά μου είναι εξόχως προσωπικό αλλά, πιστέψτε με, πε-ρισσότερο αγωνιώδες και ουσιαστικό. Εσείς, π. Νικόδημε, φοβάστε την κόλα-ση;
Η αναφορά σας σε «σοσιαλεπώνυμες κυβερνήσεις με τερατώδη κατάφα-ση του καπιταλισμού» φανερώνει την παίδευση ενός ανθρώπου με κατανόηση του κεντρικού πολιτικού ζητήματος της εποχής μας: της χειραγώγησης και εξα-θλίωσης του ανθρώπου μέσα από ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα κατ’ επί-φασιν ελευθερίας αλλά κατ’ ουσίαν αλλοτρίωσης, που είναι ο καπιταλισμός.
Οκτώ άνθρωποι στον κόσμο κατέχουν τόσο πλούτο όσο το 50% του πα-γκόσμιου πληθυσμού! Η δε μεταφορά πλούτου από τους πολλούς φτωχούς στους ελάχιστους πλούσιους επιτείνεται με γεωμετρική πρόοδο. Τα στοιχεία που έρχονται από διεθνείς οργανισμούς είναι σοκαριστικά.
Αλήθεια π. Νικόδημε, πιστεύετε ότι οι άνθρωποι αυτοί συγκέντρωσαν αυτόν τον πλούτο χάριν της προσωπικής τους ιδιαίτερης γνώσης, σκληρής ερ-γασίας ή σπάνιας τύχης; Τάχα ενεργούν απλώς όπως ο άφρων πλούσιος της πα-ραβολής; Δεν διακρίνετε πίσω από την τερατώδη αυτή συγκέντρωση πλούτου κάποια διεθνή τάξη πραγμάτων, έναν διεθνή μηχανισμό που αναπαράγεται με-ταφέροντας ακατάπαυστα πλούτο από τους πολλούς σε ελάχιστους και καθι-στώντας συγχρόνως τους μεν φτωχούς φτωχότερους και τους δε πλούσιους πλουσιότερους; Που μπροστά στην επίτευξη των άπληστων οικονομικών συμ-φερόντων τους καταπατούν κάθε έννοια δημοκρατικής οργάνωσης, κάθε έννοια προσωπικής ελευθερίας;
Η συμπεριφορά των εταίρων μας στα μνημόνια, με τον εξαναγκασμό σε παραίτηση των δημοκρατικά εκλεγμένων πρωθυπουργών σε Ελλάδα και Ιταλί-α, ανεξαρτήτως της πολιτικής συμπάθειας ή αντιπάθειας προς το πρόσωπό τους, ήταν δείγμα σεβασμού της Δημοκρατίας των λαών αυτών ή κατάλυσή της;
Ο Μέγας Βασίλειος δηλαδή που μας άφησε παρακαταθήκη πως κανείς δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι αγαπά τον πλησίον του ως εαυτόν όταν κατέχει περισσότερο από αυτόν, έχει θέση στον αξιακό σας κώδικα; Ακόμα περισσότε-ρο, η θέση ότι η «ιδιοκτησία είναι κλεψιά» σε ποιόν ανήκει άραγε; Στον αναρ-χο-σοσιαλιστή Πιέρ Προυντόν ή στον Μ. Βασίλειο, που κάποιους αιώνες πριν δεν δίστασε να ασκήσει αυστηρότατη κριτική στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της εποχής του, λέγοντας πως αυτό που κάποιος κατέχει ως περίσσευμα αποτε-λεί το έλλειμμα του στερημένου; Είχε μήπως αυτόν υπ’ όψιν του ο Καρλ Μαρξ όταν έγραψε στο «Κεφάλαιό» του ότι η εργασία των πολλών πλουτίζει τον έναν, αυτόν που την εκμεταλλεύεται; Η εκμετάλλευση αυτή συνάδει με τη χριστιανι-κή ηθική σας;
«Οι πιο σκοτεινές γωνίες στην κόλαση είναι φυλαγμένες για εκείνους που διατηρούν την ουδετερότητά τους σε εποχές ηθικής κρίσης».
Εσείς, π. Νικόδημε, φοβάστε την κόλαση;
Γιαννιτσά 31/07/2018
Ένας από τους 114 πολίτες
Χρήστος Σαχπατζίδης
Δικηγόρος
