Με χρονικό όριο την ψήφιση του Νέου Ποινικού Κώδικα και σημαντικές εξαιρέσεις προτείνεται νομοθετικά η παράταση των έκτακτων μέτρων για την αποσυμφόρηση των φυλακών του νόμου 4489/2017. Ειδικότερα, αντιμετωπίζεται μ’ αυτό τον τρόπο το εκρηκτικό πρόβλημα της υπερπλήρωσης των φυλακών όπου σήμερα, στις κλειστές αντρικές φυλακές κρατούνται 1000 επιπλέον άνθρωποι, με σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια και την ανθρώπινη μεταχείριση των κρατουμένων αλλά και ορατό κίνδυνο διασυρμού της χώρας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Εισάγονται, ωστόσο, αυστηρότεροι όροι για την περίπτωση τέλεσης αδικήματος μετά την αποφυλάκιση, καθώς αν ο απολυθείς τελέσει αδίκημα και τιμωρηθεί με ποινή ενός έτους στα χρόνια που αντιστοιχούν στο υπόλοιπο της ποινής και κατ’ ελάχιστον τρία, θα εκτίεται αθροιστικά όλο το υπόλοιπο της αρχικής ποινής. Για ορισμένα, ωστόσο, αδικήματα ιδιαίτερης απαξίας και υψηλής επικινδυνότητας για την έννομη τάξη και την ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου (π.χ. ανθρωποκτονία, βιασμό, ληστεία, σωματεμπορία, αποπλάνηση κλπ) διατηρείται η εξαίρεση εφαρμογής των διατάξεων αυτών ή ορίζεται ότι είναι δυνατή η κατ’ οίκον έκτιση με ηλεκτρονική επιτήρηση. Είναι βέβαια αυτονόητο ότι μόλις τεθεί σε ισχύ ο Νέος Ποινικός Κώδικας τέτοιες διατάξεις θα παύσουν να ισχύουν καθώς δεν θα χρειάζονται πια.
Εξάλλου, επέρχονται διορθώσεις και συμπληρώσεις στη διάταξη του άρθρου 110Α του Ποινικού Κώδικα και ενισχύεται ο ρόλος του δικαστή, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα κατάχρησης με επίκληση της αναπηρικής ιδιότητας για την αποφυλάκιση. Αφενός καθίσταται δυνατό να διατάσσεται πραγματογνωμοσύνη, ακόμα και αν υπάρχει πιστοποίηση ΚΕΠΑ, αφετέρου γίνεται δυνατή η ανατροπή, οποτεδήποτε, αποφάσεων που έχουν κάνει δεκτές αιτήσεις αποφυλάκισης για λόγους υγείας, αν αυτές στηρίχθηκαν σε ψευδή ή πλαστά στοιχεία.
Παράλληλα, τέλος, με τροπολογία, προωθείται η αύξηση των θέσεων κράτησης, μέσα από τη στελέχωση και λειτουργία ενός ακόμα καταστήματος κράτησης 600 θέσεων, αυτού της Δράμας. Συγκεκριμένα συστήνονται 258 θέσεις όλων των κλάδων του προσωπικού οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της φυλακής, η κάλυψη των οποίων θα επιδιωχθεί αμέσως με σχετική προκήρυξη του ΑΣΕΠ.
Με τις ρυθμίσεις αυτές το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνεχίζει μια ισορροπημένη αντεγκληματική πολιτική η οποία κατά την κράτηση εστιάζει στην ασφάλεια και την ανθρωπιστική μεταχείριση, ενώ μετά την αποφυλάκιση δίδει έμφαση στην επανένταξη και την προφύλαξη από την υποτροπή. Άλλωστε τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομία δείχνουν ότι, τα τελευταία χρόνια, στα σοβαρά εγκλήματα (π.χ. ανθρωποκτονίες, ληστείες, βιασμοί) καταγράφεται είτε μείωση είτε σταθεροποίηση.
