Ομιλία για την προστασία της πρώτης κατοικίας στην κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου με την Επιτροπή Οικονομικών για το σχέδιο Ηρακλής
Ομιλία απηύθυνε η βουλευτής Πέλλας με τον ΣΥΡΙΖΑ κ. Θεοδώρα Τζάκρη στο πλαίσιο της κοινής συνεδρίασης της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου με την Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών για το σχέδιο Ηρακλής, που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ. Η βουλευτής στην ομιλία της τόνισε πως η προστασία της πρώτης κατοικίας είναι αδιαπραγμάτευτη και παραίνεσε την κυβέρνηση να αναλάβει τα απαραίτητα μέτρα, έτσι ώστε ο κόσμος να μη χάσει τα σπίτια και τις επιχειρήσεις του.
Η ομιλία της βουλευτή:
«Ουσιαστικά μέχρι σήμερα υπήρχε ένα πλαίσιο προστασίας του οφειλέτη (είτε ήταν φυσικό είτε ήταν νομικό πρόσωπο δηλαδή εταιρεία).
Ο νόμος Κατσέλη: Ο νόμος Κατσέλη προστάτευε την πρώτη κατοικία των φυσικών προσώπων και επίσης ρύθμιζε όλα τα χρέη τους προς όλους.
Ο πολίτης καλούνταν να πληρώσει την εμπορική αξία του σπιτιού του. Πχ αν η εμπορική αξία του σπιτιού του ήταν 50.000 ευρώ και το δάνειο που είχε πάρει ήταν 200.000 ευρώ ο δικαστής θα του έκοβε τα 150.000 και τα υπόλοιπα 50.000 ευρώ τα πλήρωνε ανάλογα με τις δυνατότητές του. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να έδινε ακόμη και 40 ευρώ το μήνα, γιατί το δικαστήριο λάμβανε υπόψη του τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης και «του άφηνε», επομένως, χρήματα για να ζει, να καλύπτει δηλαδή αυτές και πλήρωνε μόνο με το περίσσεμα.
Αυτό το πλαίσιο προστασίας του νόμου τελειώνει στις 30-4-2020. Τον Φλεβάρη του 2019 έπαψε να ισχύει το πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Τον Απρίλη του 2019 ψηφίστηκε η πλατφόρμα προστασίας της πρώτης κατοικίας με τις εξής προϋποθέσεις:
α) σπίτι αντικειμενικής αξίας ως 250.000 ευρώ
β) εισόδημα ως 36.000 ευρώ
γ) υπόλοιπο δανείου ως 130.000 ευρώ
και είχε την δυνατότητα ο πολίτης να ρυθμίσει ακόμη και επιχειρηματικό δάνειο που πήρε με υποθήκη την πρώτη κατοικία. Δηλαδή στην ρύθμιση της προστασίας της πρώτης κατοικίας μπήκαν και οι επιχειρηματίες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες σε αντίθεση με τον Νόμο Κατσέλη που αφορούσε μόνο φυσικά πρόσωπα μη επιχειρηματίες.
Προβλέφθηκε εξωδικαστικός μηχανισμός βάσει του οποίου υπήρχε η δυνατότητα να ρυθμίσει κάποιος όλα τα χρέη του (σε τράπεζες, εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία) και εφόσον τα ρύθμιζε έσωζε όλη του την περιουσία (και την προσωπική και την επιχειρηματική).
Τώρα όλα αυτά λήγουν 30-4-2020
Με λίγα λόγια υπήρχε ένα νομικό πλαίσιο που είχε στο επίκεντρό του τον οφειλέτη (τον πολίτη ή τον επιχειρηματία) και τον βοηθούσε να ρυθμίσει τα χρέη του και να σώσει και την περιουσία του.
Υπήρχαν προβλήματα; Ναι υπήρχαν, δικαστική καθυστέρηση, γραφειοκρατικές διατυπώσεις, ηλεκτρονικές πλατφόρμες που έπρεπε να στηθούν από την αρχή, τα οποία δυσκόλευαν την ζωή των πολιτών όπως κάθε καινούριο πράγμα.
Βάλαμε μάλιστα μέσα σε αυτές τις ρυθμίσεις διάφορους μηχανισμούς ελέγχων για να αποκλείεται ο στρατηγικός κακοπληρωτής.
Ψηφίσαμε για πρώτη φορά την άρση του τραπεζικού και του φορολογικού απορρήτου και για τον νόμο Κατσέλη και για τον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Το αποτέλεσμα όμως ήταν ότι είχαμε προστασία της περιουσίας του οφειλέτη και της προσωπικής και της επιχειρηματικής, εφόσον δεν ήταν στρατηγικός κακοπληρωτής.
Τώρα έρχεται ένα πλαίσιο που δεν έχει στο επίκεντρό του τον οφειλέτη, άλλα έχει στο επίκεντρό του τον πιστωτή. Το οποίο τι λέει ακόμη και για τα φυσικά πρόσωπα. Ή πληρώνεις ή πτωχεύεις. Και δεν διασώζεις καμία περιουσία, Ούτε την προσωπική είτε την επιχειρηματική. Άρα το πλαίσιο είναι υπέρ του πιστωτή. Το σχέδιο ΗΡΑΚΛΗΣ είναι ένα σχέδιο που μεταβιβάζει τα κόκκινα δάνεια στα funds. Άρα τα μεταφέρει η τράπεζα και το fund γίνεται καθολικός διάδοχος, δηλαδή υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Το Δημόσιο εγγυάται, άρα αφού εγγυάται τα ομόλογα θα πιέζει το fund να εξοφληθεί το ομόλογο. Το Fund με τη σειρά του θα πιέζει τον οφειλέτη γιατί θα πιέζεται από το Δημόσιο.
Επειδή δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο σημείο να μπορεί κάποιος να πληρώνει όλα του τα χρέη, στην πράξη θα πτωχεύσει χιλιάδες κόσμος (και νοικοκυριά και επιχειρήσεις). Αυτό είναι το νέο πλαίσιο.
• Η κυβέρνηση οφείλει να φροντίσει για την παράταση των υφιστάμενων ρυθμίσεων. Η σχετική κοινοτική οδηγία ψηφίστηκε το 2019, έχει θέσει περίοδο προσαρμογής τα 2 δύο χρόνια (δηλαδή μέχρι τον Ιούνιου του 2021) και μπορεί να πάρει παράταση ακόμα έναν χρόνο ακόμη ώστε να μπορέσει να ενταχθεί όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος.
• Το νομικό πλαίσιο για τους διαχειριστές των κόκκινων δανείων είναι ιδιαιτέρως ελλειμματικό. Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί το πώς το fund θα οχλεί τον οφειλέτη. Η κυβέρνησή πρέπει να εισάγει στον εγχώριο δίκαιο νομοθετική ρύθμιση (όμοια με αυτή που υπάρχει στην Ισπανία) που θα επιτρέπει στον οφειλέτη να εξοφλεί το δάνειό του στην αξία που το αγόρασε το fund συν ένα εύλογο κέρδος για το fund συν κάποιους τόκους.
• Πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο για τα επιχειρηματικά δάνεια και συγκεκριμένα για τις επιχειρήσεις που κρίνονται βιώσιμες αφού αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους. Δε μπορούμε να χάσουμε άλλες επιχειρήσεις. Ήδη έκλεισαν πολλές μέσα στην κρίση»
