Ένα φιλόδοξο σχέδιο ανάκαμψης από την πανδημία του κορονοϊού, για την επίτευξη μιας βιώσιμης, ανθεκτικής και κοινωνικά δίκαιης Ευρώπης, που δεν θα αφήνει κανέναν τόπο και κανέναν πολίτη στο περιθώριο, ζητεί με κοινή δήλωσή της η Διάσκεψη των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών.
Η κοινή δήλωση υπογράφεται από όλες τις παρατάξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, απηχώντας τις θέσεις όλων των Αυτοδιοικητικών (Περιφερειαρχών, Δημάρχων, Περιφερειακών και Δημοτικών Συμβούλων) της Ευρώπης. Υιοθετεί δε πλήρως την πρόταση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών Απόστολου Τζιτζικώστα για τη δημιουργία ενός μηχανισμού έκτακτης ανάγκης της ΕΕ στον τομέα της υγείας, με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού.
Η Διάσκεψη των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών αποτελείται από τους:
-Απόστολος Τζιτζικώστας, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Ελλάδα.
-Vasco Ilídio Alves Cordeiro, Πρώτος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και Πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης των Αζορών, Πορτογαλία.
-Olgierd Geblewicz, Πρόεδρος της πολιτικής ομάδας EPP (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και Πρόεδρος της περιφέρειας της Δυτικής Πομερανίας, Πολωνία.
-Christophe Rouillon, Πρόεδρος της πολιτικής ομάδας PES (Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και Δήμαρχος Coulaines, Γαλλία.
-François Decoster, Πρόεδρος της πολιτικής ομάδας Renew Europe (Ανανεώστε την Ευρώπη) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και Δήμαρχος Saint Omer, Γαλλία.
-Władysław Ortyl, Πρόεδρος της πολιτικής ομάδας ECR (Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και Περιφερειάρχης Κάτω Καρπαθίων, Πολωνία.
-Kieran McCarthy, Πρόεδρος της πολιτικής ομάδας EA (Ευρωπαϊκή Συμμαχία) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Cork, Ιρλανδία.
-Satu Haapanen, Συμπρόεδρος της πολιτικής ομάδας των Πρασίνων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και δημοτική σύμβουλος Oulu, Φινλανδία.
Η κοινή δήλωση της Διάσκεψης των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, που προέκυψε έπειτα από τηλεδιάσκεψη των Προέδρων των Πολιτικών Ομάδων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία πραγματοποιήθηκε, παρουσία της Επιτρόπου Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Stella Kyriakides, είναι η εξής:
«Ως Δήμαρχοι, Περιφερειάρχες και Τοπικοί και Περιφερειακοί Σύμβουλοι βρισκόμαστε στην εμπροσθοφυλακή της μάχης κατά του κορονοϊού. Ο πρωτοφανής χαρακτήρας του κλυδωνισμού που προκάλεσε η νόσος COVID-19 απαιτεί τη λήψη άμεσων μέτρων και την κατάρτιση ενός τολμηρού σχεδίου κοινωνικής και οικονομικής ανάκαμψης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, βασισμένου στην αλληλεγγύη, τη βιωσιμότητα, την ανθεκτικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη, σε αντιστοιχία με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το θεματολόγιο για την ψηφιακή μετάβαση. Από κοινού με όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης σε ολόκληρη την Ευρώπη, δεσμευόμαστε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να καταπολεμήσουμε την πανδημία, να προστατεύσουμε τους συμπολίτες μας και να συμβάλλουμε στην οικονομική, κοινωνική και τη χρηματοπιστωτική ανάκαμψη.
Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, η προτεραιότητά μας ως τοπικών και περιφερειακών αρχών συνίσταται στη συνέχιση της παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και δημόσιων υπηρεσιών στις κοινωνίες μας, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν θα αφεθεί στο περιθώριο. Καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να στηρίξουμε την τοπική οικονομία, να διαφυλάξουμε τις θέσεις εργασίας, να δημιουργήσουμε νέες ευκαιρίες απασχόλησης, να βοηθήσουμε όλες τις επιχειρήσεις να συνεχίσουν να ασκούν τις δραστηριότητές τους και να προσφέρουμε ποιοτική εκπαίδευση. Το έργο που επιτελούμε συμπληρώνει τις προσπάθειες που καταβάλλονται από τους άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τα κράτη μέλη, αλλά απαιτούνται ακόμη περισσότερες προσπάθειες, ιδίως όσον αφορά στην επίδειξη αλληλεγγύης.
Ως εκ τούτου, θεωρούμε καίριας σημασίας τη δημιουργία ενός μηχανισμού έκτακτης ανάγκης της ΕΕ στον τομέα της υγείας ως εργαλείο για τον εξορθολογισμό των ευρωπαϊκών, εθνικών και τοπικών – περιφερειακών κονδυλίων με στόχο τη χρηματοδότηση της αγοράς ιατρικού εξοπλισμού και της δημιουργίας νοσηλευτικών εγκαταστάσεων, ενισχύοντας περαιτέρω τις προσπάθειες που έχει ήδη καταβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αυτόν τον τομέα. Η ΕΕ πρέπει επίσης να χρηματοδοτήσει ένα πρόγραμμα για την υγεία και τα νοσοκομεία στις περιφέρειες με στόχο την αξιολόγηση, την αναβάθμιση και την παρακολούθηση της επιτόπιας ικανότητας των περιφερειακών συστημάτων υγείας, καθώς και την πραγματοποίηση επενδύσεων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Οι δήμοι και οι περιφέρειες θα πρέπει να έχουν άμεση συμμετοχή σε ένα νέο κέντρο συντονισμού της ΕΕ κατά των πανδημιών. Απαιτείται η καθιέρωση ενός αποτελεσματικότερου διασυνοριακού συντονισμού για την παροχή υπηρεσιών υγείας στους πολίτες. Μελλοντικά, η ΕΕ, τα κράτη μέλη, καθώς και οι δήμοι και οι περιφέρειες, θα πρέπει να εξετάσουν τρόπους επανεξισορρόπησης των αρμοδιοτήτων τους στον τομέα της υγείας, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας.
Προκειμένου να αντισταθμιστούν οι απώλειες από τη φορολογία εισοδήματος, θα πρέπει να θεσπιστούν μηχανισμοί της ΕΕ που θα διασφαλίζουν την άμεση πρόσβαση των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στο σύστημα χρηματοδότησης. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές πρέπει να υποστηριχθούν για τον επανασχεδιασμό των δημόσιων υπηρεσιών προκειμένου να τις καταστήσουν ψηφιακές, βιώσιμες και ανθεκτικές. Η ΕΕ θα πρέπει να εξασφαλίσει νέα κονδύλια και απλουστευμένες διαδικασίες για βιώσιμες τοπικές υποδομές και να στηρίξει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω ειδικού «μετά την πανδημία» σκέλους του προγράμματος InvestEU. Χρειάζεται επίσης να θεσπιστεί ένα ειδικό πρόγραμμα ενίσχυσης των μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων και να προβλεφθεί ένα σχέδιο αγροτικής ένταξης για την τόνωση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και της συνδεσιμότητας στις αγροτικές περιοχές.
Ζητούμε ένα φιλόδοξο σχέδιο ανάκαμψης για την επίτευξη μιας βιώσιμης, ανθεκτικής και κοινωνικής Ευρώπης, ως βάση μια νέας κυκλικής και χωρίς αποκλεισμούς οικονομίας, με την ενεργοποίηση όλων των υφιστάμενων εργαλείων για την εξασφάλιση οικονομικής αλληλεγγύης. Ένα σχέδιο που θα συμβάλει στην ανάπτυξη νέων και από κοινού χρηματοδοτούμενων χρηματοδοτικών μέσων, καθώς και πηγών εισοδήματος επαρκούς μεγέθους και μακράς διάρκειας, με μέλημα την πλήρη αποτελεσματικότητά τους. Στο επίκεντρο του εν λόγω σχεδίου θα πρέπει να τεθεί ένα Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, συνδεδεμένο με τον προϋπολογισμό της ΕΕ και βασισμένο στην εξασφάλιση της εξυπηρέτησης του ευρωπαϊκού χρέους. Το Ταμείο αυτό θα πρέπει να διαθέτει κονδύλια ανερχόμενα σε περίπου 500 δισεκατομμύρια ευρώ και να προωθεί την πραγματοποίηση επενδύσεων. Ο νέος προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της ανάκαμψης και να αυξηθεί σημαντικά προκειμένου να καταστεί πραγματικό μέσο αλληλεγγύης και συνοχής. Μόνον ένα φιλόδοξο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, ικανό να εκτοξεύσει τις επενδύσεις του προϋπολογισμού της ΕΕ σε πρωτοφανή επίπεδα, θα μπορούσε να ανταποκριθεί στην πρόκληση που συνιστά μια δίκαιη και βιώσιμη ανάκαμψη.
Ένας τρόπος για να αποδεσμευτούν οι αναγκαίοι πόροι και να εξασφαλιστεί η μόχλευση και η κινητοποίηση περαιτέρω δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, είναι να ενισχυθεί η επενδυτική ικανότητα του προϋπολογισμού της ΕΕ με την, έστω και προσωρινή, άρση του ανώτατου ορίου του προϋπολογισμού της ΕΕ πέραν του ισχύοντος 1,2% του ΑΕΠ της ΕΕ και την αναζήτηση νέων ιδίων πόρων. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρήζει πράγματι ενίσχυσης με στόχο να διευκολύνει πρόσθετες επενδύσεις και εγγυήσεις και να στηρίξει τις εθνικές κυβερνήσεις, τους δήμους και τις περιφέρειες για την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη διασφάλιση μιας δίκαιης μετάβασης. Μια ενισχυμένη πολιτική συνοχής, εστιασμένη στη μείωση των ανισοτήτων και στη βελτίωση της ανθεκτικότητας των κρατών μελών, των περιφερειών, των πόλεων και των χωριών σε ολόκληρη την Ευρώπη, είναι ζωτικής σημασίας.
Όλα τα νέα μέτρα και το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο πρέπει να συνεκτιμήσουν την απτή εμπειρία των τοπικών και των περιφερειακών αρχών και να τις συνδράμουν για την παροχή κοινωνικής φροντίδας και όλων των βασικών υπηρεσιών στους πολίτες τους. Το ένα τρίτο των δαπανών της δημόσιας διοίκησης και τα δύο τρίτα του συνόλου των δημόσιων επενδύσεων στην ΕΕ πραγματοποιούνται από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, οι οποίες θα έχουν αδιαφιλονίκητη συμβολή τόσο στην ανοικοδόμηση των οικονομιών μας όσο και στην υλοποίηση της οικολογικής μετάβασης και της κοινωνικής καινοτομίας, προκειμένου κανένας τόπος και κανένας πολίτης να μην αφεθεί στο περιθώριο, και θα πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διαμόρφωσης και της εφαρμογής των σχεδίων ανάκαμψης».
