Σε τελική φάση υλοποίησης βρίσκεται το Παρατηρητήριο για την Πρόληψη και Διαχείριση του κινδύνου Διάβρωσης των Ακτών από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία η πρώτη συνάντηση εκπροσώπων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, των Δήμων, δημόσιων υπηρεσιών και φορέων περιβαλλοντικής διαχείρισης, στο πλαίσιο της τρίτης και τελευταίας φάσης για την οργάνωση της λειτουργίας του Παρατηρητηρίου για την Πρόληψη και Διαχείριση του κινδύνου Διάβρωσης των Ακτών.
Οι εκπρόσωποι των φορέων που συμμετείχαν στη συνάντηση, η οποία λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού διεξήχθη μέσω τηλεδιάσκεψης, επέδειξαν έντονο ενδιαφέρον για το έργο που έχει πραγματοποιηθεί έως τώρα στον τομέα της παρακολούθησης του φαινομένου των διαβρώσεων και ιδιαίτερα για την αποτύπωση των «κόκκινων σημείων» διάβρωσης κατά μήκος του παράκτιου μετώπου της Κεντρικής Μακεδονίας.
Μάλιστα οι συνεργαζόμενοι φορείς συμφώνησαν στην πρόταση του Αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστα Γιουτίκα για την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, προκειμένου να ιδρυθεί ένα δίκτυο όλων των συναρμόδιων οργανισμών και υπηρεσιών σε περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα διαβρώσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά καθιερώνεται, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης, διαχείρισης και αντιμετώπισης του φαινομένου της διάβρωσης και της τρωτότητας των παράκτιων ζωνών στα γεωγραφικά όρια της Κεντρικής Μακεδονίας.
Όπως τόνισε ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Γιουτίκας κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης «οι διαβρώσεις στις παράκτιες ζώνες είναι ένα πρόβλημα που τα τελευταία χρόνια έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, λόγω της κλιματικής αλλαγής και των επί σειρά ετών ανθρώπινων παρεμβάσεων. Ειδικότερα οι παράκτιες περιοχές στην Πιερία, το Θερμαϊκό κόλπο και τη Δυτική Χαλκιδική αντιμετωπίζουν ήδη αυξανόμενα προβλήματα διάβρωσης, με τις ακτές να οπισθοχωρούν με την έκταση και το ρυθμό να εξαρτώνται από πολλές διαφορετικές παραμέτρους.
Το φαινόμενο αυτό μπορεί να επιφέρει πολύ δυσάρεστες συνέπειες, εάν δεν επέμβουμε εγκαίρως για να τις αποτρέψουμε όσο το δυνατόν συντομότερα.
Το Παρατηρητήριο για την Πρόληψη και Διαχείριση του κινδύνου Διάβρωσης των Ακτών, που έχει αποκτήσει πλέον ουσιαστική υπόσταση, είναι ο μηχανισμός παρακολούθησης και καταγραφής σε πραγματικό χρόνο των μεταβολών στο σύνολο του παράκτιου μετώπου που εκτείνεται στα όρια της Κεντρικής Μακεδονίας, μέσω της χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών γεωγραφικών συστημάτων, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση δορυφορικών αλλά και επίγειων δεδομένων», πρόσθεσε ο κ. Γιουτίκας.
Στο πλαίσιο της λειτουργίας του Παρατηρητηρίου τοποθετήθηκαν τους προηγούμενους μήνες δύο ψηφιακοί πλωτήρες συνδεδεμένοι με δορυφόρο και εξοπλισμένοι με τα απαραίτητα όργανα μέτρησης, στις θαλάσσιες περιοχές του Μακρύγιαλου Πιερίας και της Επανομής, προκειμένου να συλλέγουν καθημερινά δεδομένα για την ποιότητα των υδάτων και τις μεταβολές στη μορφολογία της ακτογραμμής.
Παράλληλα έχουν γίνει δειγματοληψίες από τον πυθμένα της θάλασσας και την άμμο σε 18 περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας (1. Χανιώτη 2. Νικήτη 3. Τορώνη 4. Πύργος – Χιλιαδού 5. Ιερισσός 6. Ουρανούπολη 7. Ασπροβάλτα 8. Επανομή 9. Περαία 10. Λεπτοκαρυά 11. Λιτόχωρο 12. Παραλία Κατερίνης 13. Μακρύγιαλος 14. Νέα Ηράκλεια 15. Φλογητά 16. Φούρκα 17. Σάρτη 18. Νέοι Πόροι), ενώ ήδη υπάρχουν οι πρώτες τοπογραφικές αποτυπώσεις των «κόκκινων σημείων», σε περιοχές όπου έχει εντοπιστεί εκτεταμένη διάβρωση της ακτής, όπως στις παραλίες Κατερίνης, Φούρκας και Βρασνών.
Πέραν αυτών έχει ξεκινήσει η χαρτογράφηση των «κόκκινων σημείων» σε όλο το εύρος της ακτογραμμής της Κεντρικής Μακεδονίας.
Ειδικότερα, με βάση τον παρόντα βαθμό διάβρωσης των ακτών, έχει εκτιμηθεί ότι θα υπάρξουν ζητήματα τρωτότητας την περίοδο 2050 – 2099 και με καταιγίδα κατηγορίας 5 στις ακόλουθες περιοχές:
• Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας (Νέοι Πόροι, Πλαταμώνας, Παραλία Παντελεήμονα, Λεπτοκαρυά, Λιτόχωρο, Ολυμπιακή Ακτή, Παραλία Κατερίνης, Αλυκή, Μακρύγιαλός)
• Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης (Περαία, πριν την Επανωμή και μεταξύ Επανωμής και Νέας Ηράκλειας, Σταυρό, Παραλία Βρασνών, Ασπροβάλτα)
• Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής (Νέα Καλλικράτεια, παραλία Νέας Τρίγλιας, μεταξύ Νέων Μουδανιών και Ν. Ποτίδαιας, Ελάνη, Σκάλα Φούρκας, Μόλες Καλύβες, πλησίον Πευκοχώριου, Πολύχρονου, πλησίον Νικητής, και Ελιά Νικήτης, Τριπόταμου, Μετόχι Αγ.Παύλου, Ουρανούπολη).
Πρόθεση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, όπως υπογράμμισε ο κ. Γιουτίκας απευθυνόμενος στους εκπροσώπους των φορέων, είναι να διατεθεί σε ευρεία χρήση η βάση δεδομένων με στοιχεία που επικαιροποιούνται συνεχώς. «Θα είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο με πολλές εφαρμογές για όλους, γι’ αυτό και εξαρχής προβλέψαμε ότι το Παρατηρητήριο έρχεται να υπηρετήσει τις ανάγκες για ευρεία αξιοποίηση της γεωγραφικής βάσης δεδομένων, μέσω της δημιουργίας διαδικτυακής πλατφόρμας για την ενημέρωση του κοινού, όπως και την ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων για τη δημιουργία ψηφιακών χαρτογραφικών προϊόντων και εργαλείων προσομοίωσης του φαινομένου της παράκτιας διάβρωσης και φυσικά το σχεδιασμό των απαραίτητων έργων για τη θωράκιση των ακτών μας», επισήμανε ο κ. Γιουτίκας.
Στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι των Δήμων Θεσσαλονίκης, Αλεξάνδρειας, Δέλτα, Πολυγύρου και Πύδνας –Κολινδρού, εκπρόσωποι του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών, της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας, της Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Βιομηχανίας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Τμήματος Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης/ΔΙΠΕΧΩΣ Κεντρικής Μακεδονίας, της ΕΥΑΘ, καθώς και εκπρόσωποι των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου και Λίμνης Κερκίνης.