Στις 31.7.2020 προστέθηκε στον ελληνικό Αστικό Κώδικα το άρθρο 1519, σύμφωνα με το οποίο «Μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτεί προηγούμενη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση μετά από αίτημα οποιουδήποτε από τους γονείς». Ο λόγος θέσπισης της εν λόγω ρύθμισης αφορά στην ανακοπή των φαινομένων μετοίκησης των γονέων που έχουν την αποκλειστική επιμέλεια μαζί με τα τέκνα τους σε άλλες πόλεις ή χώρες, γεγονός το οποίο ήταν σύνηθες υπό το καθεστώς της αποκλειστικής επιμέλειας και διέκοπτε βίαια την επικοινωνία των παιδιών με τον ένα γονέα τους. Η ρύθμιση αυτή, επί της αρχής, είναι ένα βήμα αναγνώρισης και προστασίας του δικαιώματος των παιδιών να ανατρέφονται (και άρα να επικοινωνούν) και από τους δύο τους γονείς.
Παρά το γεγονός ότι η διάταξη νόμου είναι σαφής, δεν εμπεριέχει αοριστίες και η γραμματική της διατύπωση δεν θα έπρεπε να αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο παρερμηνείας της, παρά την δημοσίευση της εν λόγω τροπολογίας σε ΦΕΚ από την 31.7.2020, εντούτοις το φαινόμενο της μη εφαρμογής της στην καθημερινή δικαστηριακή πρακτική, είναι πλέον επαναλαμβανόμενο σε ανησυχητικές διαστάσεις. Καθημερινώς, γινόμαστε αποδέκτες δικαστικών αποφάσεων που αντίκεινται στο γράμμα και το πνεύμα του νόμου. Αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων, οι οποίες κόντρα στην βασική αρχή του Δικαίου που επιβάλλει την μη ικανοποίηση του δικαιώματος μέσω της έκτακτης δικαστικής προστασίας, και υπό το κάλυμμα του αναιτιολόγητου των αποφάσεων προσωρινών διαταγών, εξακολουθούν να συντηρούν την παθογένεια της μη προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών.
Ενδεικτικά, στις 25.9.2020 σε Πρωτοδικείο μεγάλης πόλης έγινε δεκτό αίτημα προσωρινής διαταγής που επέτρεπε την μεταβολή του τόπου διαμονής της μητέρας με τα 2 ανήλικα τέκνα σε πόλη άλλου νομού 300 χιλιόμετρα μακριά! Το προσωρινά διατασσόμενο πρόγραμμα επικοινωνίας, δε, των προσχολικής ηλικίας, παιδιών με τον πατέρα τους, αφορά 6 ημέρες τον μήνα, επί ένα 3ωρο εκάστη χωρίς διανυκτέρευση, και παρά το γεγονός ότι ο ίδιος θα μεταβαίνει σε άλλη πόλη! Το ίδιο δικαστήριο απέρριψε το αίτημα προσωρινής διαταγής του πατέρα, με αίτημα την απαγόρευση κάθε μετακίνησης των παιδιών του, μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης! Η μητέρα με τα 2 παιδιά, ενάντια στο α. 1519 ΑΚ έχει ήδη μετοικήσει!
Το Πρωτοδικείο μεγάλης νησιωτικής πόλης, στις 21.9.2020, επικύρωσε με την απόφασή του την παράνομη μετοίκηση μητέρας, μαζί με τα δύο ανήλικα τέκνα των οποίων έχει την επιμέλεια σε άλλη χώρα, παρά το γεγονός ότι αποδεδειγμένα η μεταβολή αυτή του τόπου κατοικίας έγινε μετά την 31.7.2020. Σήμερα η μητέρα και τα 2 ανήλικα παιδιά βρίσκονται σε άλλη χώρα, της οποίας δεν μιλούν την γλώσσα, με την ανοχή των ελληνικών δικαστηρίων.
Κατ’όπιν των στοιχείων αυτών καθίσταται εμφανές πως η θέσπιση της Υποχρεωτικής (κατά τεκμήριο νόμου) Συνεπιμέλειας, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες*, κρίνονται αναγκαία περισσότερο από ποτέ ώστε να εκλείψει το επιβαλλόμενο επί δεκαετίες «νομολογιακό έθιμο» της αποκλειστικής επιμέλειας καθώς και ο αναίτιος διαχωρισμός των εννοιών γονική μέριμνα και γονική επιμέλεια από τα ελληνικά δικαστήρια. Πρακτική η οποία οδηγεί τα παιδιά νομοτελειακά σε γονική αποξένωση και ό,τι συνεπάγεται αυτό για την ψυχοσυναισθηματική τους υγεία για το υπόλοιπο της ζωής τους. Οι γονείς έχουν κοινά καθήκοντα, υποχρεώσεις και δικαιώματα απέναντί στα παιδιά τους.
Ενόψει της μεταρρύθμισης των διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου, αλλά και του αγώνα για το αυτονόητο που κάνουμε, για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, έχουμε την υποχρέωση ως φορέας να επιστήσουμε την προσοχή στην Πολιτεία, πως η έννομη τάξη δεν προάγεται εάν δεν εφαρμόζονται οι νόμοι.
*Πρωτότυπο: http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-EN.asp?fileid=22220&lang=en
Απόδοση στα ελληνικά: https://www.energoimpampades.gr/symvoylio-tis-eyropis-psifisma-2079-2015/
«Ενεργοί Μπαμπάδες για τα Δικαιώματα του Παιδιού ΑΜΚΕ»
