Η βουλευτής Πέλλας και Αρμόδια για θέματα Εξαγωγικού Εμπορίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ κ. Θεοδώρα Τζάκρη είχε το Σάββατο 7 Αυγούστου συνεργασία στο Ηράκλειο με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης κ. Άλκη Καλαμπόκη. Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης ιδρύθηκε το Δεκέμβριο του 1994, με πρωτοβουλία των επιχειρηματιών και εξαγωγέων της Κρήτης, με τη συνεργασία και την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου, του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος και των Επιμελητηρίων της Κρήτης και σήμερα αριθμεί περί τις 160 κρητικές εξαγωγικές επιχειρήσεις – μέλη, που δραστηριοποιούνται στους κλάδους των Τροφίμων – Ποτών, Πλαστικών, Φυσικών καλλυντικών, Δομικών υλικών, Λαϊκής Τέχνης κ.α.
Όπως ανέφερε ο κ. Καλαμπόκης στην κυρία Τζάκρη το 2015 ήταν η καλύτερη χρονιά από άποψη εξαγωγών για τις επιχειρήσεις της Κρήτης, καθώς οι εξαγωγές της «ναυαρχίδας» των εξαγωγών της, του ελαιόλαδου άγγιξαν τα 238 εκ ευρώ. Σημειωτέον ότι το 75% των συνολικών εξαγωγών της Κρήτης ανήκουν στην κατηγορία Τρόφιμα – Ποτά, εκ των οποίων το 60% είναι το ελαιόλαδο, και από αυτό μόνο το 30% είναι τυποποιημένο καθώς το υπόλοιπο εξάγεται χύμα (κυρίως προς την Ιταλία) και το 25-30% οπωροκηπευτικά (που εξάγονται σε χώρες όπως η Γερμανία, Βουλγαρία, Ρουμανία κλπ) και το υπόλοιπο 25% του συνόλου των εξαγωγών της Κρήτης πλαστικά που εξάγονται κυρίως από τρεις κυρίως επιχειρήσεις της Κρήτης (Καράτζης Α.Ε., ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ, MEGAPLAST).
Το 2021 με τα μέχρι τώρα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάζεται ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης αναμένεται να είναι χρονιά ρεκόρ εξαγωγών για την Κρήτη. Σύμφωνα με τις προβλέψεις μας οι εξαγωγές θα ξεπεράσουν τα 500 εκ.ευρώ και θα καταρρίψουμε το ρεκόρ του 2015!
Στην ερώτηση της κ. Τζάκρη για ποιο λόγο η τυποποίηση του ελαιολάδου παραμένει σε χαμηλό επίπεδο (30% του συνολικού ελαιολάδου με στόχο να φτάσει στο 50% μέχρι το 2025) ο κύριος Καλαμπόκης απάντησε ότι για να επιτευχθεί η αύξηση της τυποποίησης του ελαιόλαδου που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ελληνικό brandname θα πρέπει να εκπονηθεί μια ολοκληρωμένη πολιτική, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει πλήθος δράσεων που ξεκινούν από την προσπάθεια για την ομογενοποίηση των αυστηρών ποιοτικών προδιαγραφών, μέσα από την καθιέρωση του λαδιού ως Προϊόντος Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ),την έγκαιρη δακοκτονία, την καθιέρωση έτους ελαιόλαδου (με την διοργάνωση διεθνών συμποσίων, την πρόσκληση δημοσιογράφων και την προώθηση της ποιότητας του ελαιόλαδου κλπ), την ανακήρυξη «δρόμων του ελαιόλαδου» (κατ΄αντιστοιχία με τις οινικές διαδρομές», την ανακήρυξη «πόλεων» ή περιφερειών του ελαιολάδου» κλπ).
Ο κ. Καλαμπόκης αναγνώρισε ως κύρια αιτία για τις μειωμένες εξαγωγές της χώρας μας σε σχέση με το ΑΕΠ (το 18% του ΑΕΠ) σε αντίθεση με άλλες χώρες όπως η Ολλανδία όπου εκεί οι εξαγωγές αγγίζουν το 50% του ΑΕΠ την ανυπαρξία μιας διαχρονικής εθνικής στρατηγικής για τις εξαγωγές, βάσει της οποίας η χώρα πρέπει να κινείται με συγκεκριμένους άξονες ανά κλάδο προϊόντων, ανά χώρα κλπ στο πλαίσιο της οποίας θα πρέπει να αναπτύσσεται η συνεργασία των φορέων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα (Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, Enterprise Greeceκλπ). Μέρος της εθνικής στρατηγικής αποτελεί η Περιφερειακή Στρατηγική για κάθε μια από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, η οποία θέτει τους επί μέρους στόχους ανά κλάδο προϊόντων, ανά χώρα προορισμού κλπ σύμφωνα με το προφίλ της κάθε Περιφέρειας. Σημαντικό εργαλείο για την περιφερειακή στρατηγική αποτελούν οι Αγροτοδιατροφικές Συμπράξεις, οι οποίες αποτελούν μετεξέλιξη των «καλαθιών της Περιφέρειας» που εκπονήθηκαν ως πολιτική από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων από το 2011, δηλαδή εταιρείες, οι οποίες ανήκουν σε ποσοστό 51% στις Περιφέρειες και 49% στις επιχειρήσεις με βασικό τους πλεονέκτημα την παράκαμψη της γραφειοκρατίας του δημοσίου τομέα, οι οποίες μπορούν να αξιοποιήσουν ευρωπαϊκά προγράμματα και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία προκειμένου να προωθήσουν κοινές δράσεις όπως συμμετοχή σε εκθέσεις, σήματα, πιστοποιήσεις (ifs, brcκλπ) και κοινές προωθητικές ενέργειες των προϊόντων τους εν γένει.
Στην ερώτηση της κυρίας Τζάκρη για το πώς μπορούν οι μικρές-μικρομεσαίες επιχειρήσεις να βοηθηθούν προκειμένου να εξάγουν ο κύριος Καλαμπόκης απάντησε ότι απαιτείται:
Α) διαρκής επιμόρφωση των επιχειρήσεων σχετικά με το τι σημαίνει εξαγωγή και τι πρέπει να κάνουν ώστε να μπορούν να εξάγουν, τομέας στον οποίο παρατηρείται πολύ μεγάλο έλλειμμα, καθώς οι μικρές επιχειρήσεις βρίσκονται κυρίως στην περιφέρεια και δεν έχουν σύνδεση με τον κρατικό μηχανισμό
Β) Ενημέρωση για τις προδιαγραφές των εξαγωγών ανά προϊόν, ανά χώρα κλπ και συγκέντρωση της κρίσιμης πληροφορίας σε μία πύλη (πχ singlewindow) καθώς η πληροφορία είναι διάχυτη σε 4 Υπουργεία (Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Ανάπτυξης, Εξωτερικών, κλπ) και ως εκ τούτου η πρόσβαση στην πληροφορία είναι δύσκολη.
Γ) Δημιουργία συνεργειών (clusters) μεταξύ των επιχειρήσεων για την συνένωση δυνάμεων για τηναπό κοινού πρόσβαση στα δίκτυα διανομής, γιακοινές εισόδους σε super markets και σε αλυσίδες αξίας (όχι όμως για την τυποποίηση υπό ένα ενιαίο brand ώστε να προκύπτει όφελος για την κάθε επιχείρηση χωριστά).
Δ) Χρηματοδοτικά Εργαλεία
- i) για την ίδια την επιχείρηση πχ πρόσβαση των επιχειρήσεων σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ,ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕ ΕΞΩ, ΚΑΠ, ΤΕΠΙΧ I ΤΕΠΙΧ II, ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΗΜΑ κλπ) για την ενίσχυση των δραστηριοτήτων τους και τη βελτίωση των υποδομών – τεχνογνωσίας τους.
- ii) για τα clusters (δηλαδή πως μπορεί ένας αριθμός επιχειρήσεων να χρηματοδοτήσει συνέργειες και κοινές προωθητικές ενέργειες)
Απαραίτητη κρίνεται η ενίσχυση των αγροτικών προϊόντων από ξεχωριστά ευρωπαϊκά κονδύλια για την εξωστρέφεια τους (βλ.παλαιό μέτρο 4.3).
Ο Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεωνθα πρέπει εκτός από μηχανισμός ασφάλισης της εξαγωγικής πίστωσης έναντι του πιθανού κινδύνου της εξαγωγής να μετατραπεί σε χρηματοδοτικό εργαλείο για να βοηθήσει τις εξαγωγικές δραστηριότητες ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα ρευστότητας των επιχειρήσεων τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει πρόβλημα δανεισμού από τις Τράπεζες.
Μεγάλο μέρος της συζήτησης αποτέλεσε το πως οι Κρητικές εξαγωγικές επιχειρήσεις πρέπει να κερδίσουν το στοίχημα της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή που έχει επιβάλλει ραγδαία η πανδημία στην καθημερινότητά μας. Προς την κατεύθυνση αυτή απαιτείται στενή συνεργασία με τα Πανεπιστήμια και το ΙΤΕ για να λαμβάνουν οι εταιρείες μελέτες, έρευνες αγοράς, ψηφιακή τεχνογνωσία ή για την ενίσχυση των επιχειρήσεων προκειμένου να αποκτήσουν καινοτόμες πατέντες κλπ
