Την 8η Συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Εμπλεκόμενων Φορέων (Local Stakeholder Group) του έργου «Regional circular economy models and best available technologies for biological streams/Περιφερειακά μοντέλα κυκλικής οικονομίας και βέλτιστες διαθέσιμες τεχνολογίες για βιολογικά ρεύματα», με ακρωνύμιο BIOREGIO, διοργάνωσαν, ως εταίροι του έργου, το Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με τη συνεισφορά του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας για λογαριασμό της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Το έργο BIOREGIO συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Διαπεριφερειακής Συνεργασίας INTERREG EUROPE 2014-2020 και έχει ως στόχο την τόνωση της ευρωπαϊκής κυκλικής οικονομίας στο πεδίο των ρευμάτων οργανικών υπολειμμάτων/αποβλήτων. Με οκτώ εταίρους από έξι διαφορετικές χώρες, το έργο BIOREGIO επιδιώκει να επηρεάσει τις πολιτικές αναφορικά με την αποδοτική χρήση οργανικών πόρων και να ενισχύσει την περιφερειακή βιο-οικονομία.
Με τις πρόσθετες δράσεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της 5ης πρόσκλησης του Προγράμματος Διαπεριφερειακής Συνεργασίας INTERREG EUROPE 2014-2020 (Σεπτέμβριος 2021 – Αύγουστος 2022), το έργο BIOREGIO αποσκοπεί στην ενίσχυση των πολιτών και των Περιφερειών ώστε να ξεπεράσουν την κρίση της πανδημίας COVID-19 με τρόπο ωφέλιμο για το περιβάλλον και το κλίμα, στη λογική της πράσινης μετάβασης.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ), οι οποίες είναι σημαντικές στην ανάπτυξη της τοπικής βιο-οικονομίας, ειδικά στον αγροδιατροφικό τομέα και στον τουρισμό και οι οποίες επλήγησαν από την κρίση της πανδημίας. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι δημιουργήθηκαν και ευκαιρίες, με την ανάπτυξη προσαρμοσμένων ή νέων επιχειρηματικών μοντέλων, όπως π.χ. ψηφιακές πλατφόρμες. Ταυτόχρονα, οι πολίτες άρχισαν να εκτιμούν εθνικά και τοπικά τρόφιμα και η πανδημία ενήργησε ως δοκιμή για το εθνικό σύστημα τροφίμων κατά τη διάρκεια έκτακτης ανάγκης.
Οι πρόσθετες δράσεις που θα υλοποιηθούν στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εστιάζουν στην εξέταση της πρακτικής της χρήσης της επιδημιολογίας λυμάτων για την εκτίμηση του συνολικού φορτίου SARS CoV-2 στον πληθυσμό, που αναπτύχθηκε στη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Την έρευνα διεξάγει η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) με την ΕΥΑΘ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου του ΕΟΔΥ. Η ομάδα επιδημιολογίας λυμάτων του ΑΠΘ, με συντονιστή τον Πρύτανη ΑΠΘ, Καθηγητή κ. Νικόλαο Παπαϊωάννου, στελεχώθηκε με επιστήμονες από διαφορετικά εργαστήρια και κλινικές των Τμημάτων Ιατρικής (Ε. Ροηλίδης, Α. Παπά, Σ. Μεταλλίδης), Χημείας (Θ. Καραπάντσιος, Μ. Κώστογλου), Κτηνιατρικής (Ν. Παπαϊωάννου, Χ. Δόβας), Πολιτικών Μηχανικών (Μ. Πεταλά, Β. Τσιρίδης) και Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης (Σ. Στυλιανίδης) του ΑΠΘ. Σκοπός των δράσεων είναι να επισημανθεί η πρόσθετη χρησιμότητα των βιολογικών αποβλήτων και η συμβολή τους στη δημόσια υγεία και στη λήψη αποφάσεων για τον έλεγχο και την πρόληψη της νόσου, που επηρεάζουν τις οικονομικές δραστηριότητες.
Στην 8η Συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Εμπλεκόμενων Φορέων του έργου BIOREGIO, η οποία πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά την Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2022, συμμετείχε σημαντικός αριθμός εκπροσώπων φορέων και επιχειρήσεων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Την έναρξη των εργασιών της συνάντησης κήρυξε ο κ. Χρίστος Βλαχοκώστας (Αν. Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ), ως εκπρόσωπος του Εταίρου 5 του έργου BIOREGIO. Ο κ. Βλαχοκώστας, αφού ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες, έκανε μία σύντομη αναφορά στην πορεία του έργου και στην ατζέντα της συνάντησης.
Στη συνέχεια, χαιρετισμό απηύθυνε ο Διευθυντής του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Κωνσταντίνος Τερτιβανίδης, ως εκπρόσωπος του Εταίρου 6 του έργου. Ο κ. Τερτιβανίδης υπογράμμισε τη σημασία της ανάπτυξης της κυκλικής οικονομίας και της βιο-οικονομίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, εστιάζοντας παράλληλα στη συνεισφορά της έρευνας της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, η κ. Χρυσάνθη Κισκίνη, Προϊσταμένη του Τμήματος Επιστημονικοτεχνικής Υποστήριξης και Υλοποίησης Προγραμμάτων του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας, παρουσίασε την εξέλιξη του έργου BIOREGIO, με αναφορά σε καλές πρακτικές κυκλικής οικονομίας που εντοπίστηκαν στο πλαίσιο του έργου στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και σε όμορες Περιφέρειες. Η κ. Κισκίνη εστίασε ιδιαίτερα στην πορεία υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης του έργου, καθώς και στις πρόσθετες δράσεις που αναμένεται να υλοποιηθούν.
Η κ. Μαρία Πεταλά (Δρ., Ε.ΔΙ.Π., Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ΑΠΘ), ως εκπρόσωπος της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων, ανέλυσε τη χρήση της επιδημιολογίας λυμάτων για την εκτίμηση του συνολικού φορτίου SARS CoV-2 στον πληθυσμό της μητροπολιτικής περιοχής Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της έρευνας που διεξάγει η επιστημονική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με έμφαση στην ανάπτυξη και την εφαρμογή ενός φυσικοχημικού μαθηματικού μοντέλου που μπορεί να εκτιμήσει τη συγκέντρωση του γονιδιώματος του ιού στα λύματα, καθώς επίσης και να εξάγει ποσοτικούς δείκτες του επιπέδου διασποράς του ιού σε όλη την κοινότητα και όχι μόνο στα δηλωθέντα κρούσματα της COVID-19. Έπειτα, έγινε περιγραφή ενός μοντέλου που εκτιμά τη διασπορά του ιού σε ένα αποχετευτικό δίκτυο χρησιμοποιώντας δεδομένα του δικτύου της μητροπολιτικής περιοχής της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, αναλύθηκε μαθηματικό μοντέλο της ομάδας που υπολογίζει τον αριθμό των πραγματικών κρουσμάτων (δηλωθέντων και μη) στην πόλη της Θεσσαλονίκης λαμβάνοντας υπόψη των αριθμό των ημερήσιων κρουσμάτων και του ιικού φορτίου στα λύματα. Η παρουσίαση έκλεισε με την παρουσίαση μίας απλής, γρήγορης και καινοτόμας μεθοδολογίας προσδιορισμού της μετάλλαξης όμικρον στο ιικό φορτίο των λυμάτων.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής κ. Ιωάννης Κουφίδης αναφέρθηκε στην εξέλιξη της επιχειρηματικότητας στο Νομό Χαλκιδικής τα τελευταία χρόνια, εστιάζοντας στην ανάγκη δημιουργίας αειφορικών αλυσίδων αξίας και αξιοποίησης των βιο-αποβλήτων των επιχειρήσεων.
Ο κ. Δημήτριος Φωλίνας, (Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Διοίκησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας, Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος) ανέλυσε τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 στις εφοδιαστικές αλυσίδες, με αναφορά τόσο στις αρνητικές (μείωση της ζήτησης, ελλείψεις σε κρίσιμα ανταλλακτικά/υλικά, δυσκολίες προσαρμογής της παραγωγικής ικανότητας κ.ά.) όσο και στις θετικές επιδράσεις (αναπροσαρμογή επιχειρηματικών μοντέλων, επιτάχυνση ψηφιακού μετασχηματισμού κ.ά.). Επίσης, κατά τη συγκεκριμένη παρουσίαση δόθηκε έμφαση στις μεταβολές των αγοραστικών προτύπων των καταναλωτών λόγω της πανδημίας, καθώς και στα ζητήματα στα οποία πρέπει να επικεντρωθούν οι επιχειρήσεις προκειμένου να αντιμετωπίσουν παρόμοιες κρίσεις στο μέλλον.
Ο κ. Κωνσταντίνος Πλάκας και ο κ. Σωτήρης Πάτσιος, ως εκπρόσωποι του Εργαστηρίου Φυσικών Πόρων και Εναλλακτικών Μορφών Ενέργειας (Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης) αναφέρθηκαν διεξοδικά στη χρήση της τεχνολογίας μεμβρανών με σκοπό την ολοκληρωμένη επεξεργασία και αξιοποίηση αγροτο-βιομηχανικών παραπροϊόντων και την ανάκτηση υλικών υψηλής προστιθέμενης αξίας (π.χ. βιοενεργά συστατικά κ.ά.).
Τέλος, ο κ. Ευάγγελος Λιούτας (Δρ., Επ. Συνεργάτης, Τμήμα Διοίκησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος) και η κ. Χρυσάνθη Χαρατσάρη (Δρ., Επ. Συνεργάτης, Τμήμα Γεωπονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) εστίασαν στην ανάπτυξη εναλλακτικών επιχειρηματικών μοντέλων στην αλυσίδα της αγροδιατροφής λαμβάνοντας υπόψη οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους.
Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με συζήτηση σχετικά με τις παρουσιάσεις που πραγματοποιήθηκαν και με αναφορά στις προοπτικές ανάπτυξης της βιο-οικονομίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μέσα από τη συνεργασία των φορέων και των επιχειρήσεων.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφτούν τη σελίδα του έργου BIOREGIO στον εξής σύνδεσμο: https://www.interregeurope.eu/bioregio
Όσοι επιθυμούν, μπορούν να εγγραφούν στο newsletter του έργου BIOREGIO προκειμένου να λαμβάνουν ενημερώσεις για τις δράσεις του:
https://www.interregeurope.eu/bioregio/newsletter/
