Εμφύλιες μάχες ιδεών : Ο ιδεολογικός εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα, 1946-1960 / Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος
Το “Εμφύλιες μάχες ιδεών” είναι ένας θησαυρός πληροφοριών και συσχετίσεων για μια εποχή άγρια και εξαιρετικά επικίνδυνη. Για μια εποχή επίμονα πλαστογραφημένη… Έχουν περάσει ήδη εβδομήντα χρόνια και είναι εντυπωσιακή η επιμονή των τότε ηττημένων να επιβάλλουν -το έχουν καταφέρει σχεδόν- τη δική τους ιστορική εκδοχή. Στις “Εμφύλιες μάχες ιδεών” παρουσιάζονται αυτές στις ποικίλες διαστάσεις τους, με σαφήνεια και νηφαλιότητα. Βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέροντα τον τρόπο άρθρωσης του μελετήματος. Χωρισμένο σε μέρη, παρουσιάζει σε κάθε ένα με πληρότητα τα διάφορα θέματα. Στο πρώτο π.χ. εξετάζεται ο ιδεολογικός εμφύλιος πόλεμος. Είναι η προετοιμασία του εδάφους πάνω στο οποίο θα κριθεί η τελική σύγκρουση. Πρόκειται για ένα ορυχείο στοιχείων. Μέσα από αυτά παρατηρώντας κανείς τα γεγονότα από τη σημερινή απόσταση διαπιστώνει, με μελαγχολία, πόσος πνευματικός ιδρώτας κύλησε για ένα αδειανό πουκάμισο, εν τέλει.
Εκπαίδευση και φύλο : ιστορική διάσταση και σύγχρονος προβληματισμός ; επιμέλεια έκδοσης Β. Δεληγιάννη και Σ. Ζιώγου
Τα τελευταία χρόνια διαπιστώνεται στη διεθνή βιβλιογραφία αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη μελέτη της σχέσης ανάμεσα στον παράγοντα φύλο και την εκπαίδευση. Στόχος του βιβλίου είναι να παρουσιάσει τις βασικότερες τάσεις και απόψεις που αναπτύσσονται σε διεθνείς επίπεδο και αφορούν τους τρόπους με τους οποίους η εκπαίδευση διαμορφώνει τις κοινωνικές σχέσεις των φύλων και επηρεάζεται από αυτές..
Στους ρυθμούς της καρδιάς : μύθοι και θρύλοι των λαών μέσα στους αιώνες / Gail Godwin ; μετάφραση Καίτη Οικονόμου
Η καρδιά είναι αυτό που μας κρατά μαχητικούς ακόμα και στις μεγαλύτερες αντιξοότητες, που μας εμψυχώνει και αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε θριάμβου. Μας πλημμυρίζει χαρά όταν ανακαλύπτουμε την αγάπη και πόνο όταν τη χάνουμε. Είναι η τρυφερότητα που χρωματίζει αυτό που προσφέρουμε στους άλλους. Είναι το σύμβολο που βλέπουμε στις ευχετήριες κάρτες: ένα μικρό κόκκινο σχήμα που ζωγραφίστηκε στο τοίχωμα ενός σπηλαίου της Ισπανίας πριν από 12.000 χρόνια και παραπάνω. Σε αυτό το αξιόλογο έργο, η συγγραφέας Γκέιλ Γκόντγουιν μας οδηγεί σε ένα συναρπαστικό ταξίδι της καρδιάς που διανύει όλη την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, συνδυάζοντας τη λογοτεχνία, το μύθο, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, την ιατρική, τις καλές τέχνες. Αναλύει με έξοχο τρόπο θέματα της καρδιάς μέσα από τη ζωή, το μύθο και την τέχνη – από τον πρώτο Βαλεντίνο ως το πρώτο στηθοσκόπιο, από τον Γιλγαμές ως τον Κομφούκιο. Η Καρδιά, ζωντανή και συγκινητική, μας βοηθά να δούμε με νέο μάτι από πού ερχόμαστε και τι μας εμψύχωσε δια μέσου των χιλιετιών – κοντολογίς τι μας κάνει ανθρώπους.
Η ιστορία του γυναικείου στήθους / Marilyn Yalom ; μετάφραση Εύη Κλαδούχου
Αυτή η προκλητική, πρωτοπόρα και πλήρως συναρπαστική πολιτισμική ιστορία διερευνά πως αντιμετωπίστηκε το στήθος στον δυτικό κόσμο από τους αρχαίους χρόνους έως σήμερα – πως το κατανόησε η θρησκεία, οι τέχνες, η κοινωνία, η πολιτική, η ιατρική και η ψυχανάλυση. Από την αιγυπτιακή θεότητα Ίσιδα, η οποία προσέφερε θεϊκή υπόσταση και αθανασία σ’ αυτούς που τρέφονταν από τα στήθη της, ως το θρύλο των ιδρυτών της Ρώμης -του Ρωμύλου και του Ρώμου- που θήλασαν μια λύκαινα, το βιβλίο της Μαίριλυν Γιάλομ αποκαλύπτει πως στους αρχαίους χρόνους το στήθος αντιμετωπίστηκε ως αντικείμενο λατρείας, ως μέσο συντήρησης. Η Γιάλομ δείχνει πως στις πρώιμες χριστιανικές αναπαραστάσεις το γυναικείο σώμα αντιμετωπίστηκε ως απειλή κατά της πνευματικότητας, και μετέπειτα ως η προσωποποίηση της χριστιανικής ευσπλαχνίας και της αγνότητας στις απεικονίσεις της Παρθένου που θηλάζει το βρέφος Χριστό στις εικόνες της Madonna-del-latte του 14ου αιώνα. Η Γιάλομ περιγράφει πως στη διάρκεια της πανώλους των μεσαιωνικών χρόνων το στήθος έγινε αντιληπτό ως μέσο ανακούφισης και φροντίδας. Ποια είναι η πρόσληψή του στην τέχνη, από τους φλορεντινούς πίνακες της Μητέρας με το Βρέφος ως το έργο “Η μαστροπός του Vermeer”, και από τους πίνακες του Delacroix και της Mary Cassatt ως τα γλυπτά της Louise Bourgeois. Περιγράφει πως το στήθος προσδιορίστηκε από τις ίδιες τις γυναίκες, από τους εραστές τους, από τους ηθικολόγους και τους πορνογράφους. Πως παρουσιάστηκε στη λογοτεχνία από τον Shakespeare, τη Funny Burney, (η οποία περιγράφει τη μαστεκτομή της που πραγματοποιήθηκε στα 1811) και τον Τολστόι (του οποίου η σφοδρή υπεράσπιση του θηλασμού αναδύεται στην Άννα Καρένινα) ως τον John Steinbeck, τον Ιtalo Calvino και την Adrienne Rich. Πως το στήθος απεικονίστηκε στη φωτογραφία και στις κινηματογραφικές ταινίες. Πως οι γυμνόστηθες γυναίκες χρησιμοποιήθηκαν ως προπαγανδιστικό σύμβολο στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και στους δύο Παγκόσμιους πολέμους. Η Μαίριλυν Γιάλομ μας προσφέρει μια έγκυρη, ευφυή, έντονα υπαινικτική και ολοκληρωτικά συναρπαστική πολιτισμική ιστορία εικοσιπέντε χιλιάδων χρόνων.
Η ιστορία της ανθρώπινης ηλιθιότητας / Bob Fenster ; μετάφραση Παύλος Αβούρης
“Αράξτε στην πολυθρόνα, διαβάστε το βιβλίο και απολαύστε το πόσο πιο έξυπνοι είστε από τους υπόλοιπους. Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στα εξής παραδείγματα: -Το μπέιζμπολ στο νερό ήταν ένα άθλημα με πολύ μικρή διάρκεια ζωής. Οι κανονισμοί έλεγαν ότι οι παίκτες πρέπει να επιπλέουν μέχρι το ύψος του λαιμού, ο σουτέρ μέχρι το ύψος της μέσης και ο αμυνόμενος μέχρι τους μηρούς. -Ένας άντρας στην Τάμπα της Φλόριντα έδωσε ένα σημείωμα στον ταμία μιας τράπεζας, όπου τον απειλούσε και του έλεγε να του δώσει τα λεφτά του ταμείου. Η αστυνομία δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να εντοπίσει το ληστή. Το σημείωμα ήταν γραμμένο σ’ ένα χαρτί από το καρνέ των επιταγών του δράστη, ακριβώς κάτω από το όνομα και τη διεύθυνσή του.” «Η ιστορία της ανθρώπινης ηλιθιότητας» είναι μία συλλογή από διάφορα φαιδρά και ηλίθια που κάνουν οι άνθρωποι. Το Πρώτο Μέρος: Το Χρονικό της Βλακείας περιγράφει, με κάθε λεπτομέρεια, διάφορα περιστατικά απίστευτης βλακείας, ταξινομημένα κατά κατηγορία: πολιτική, ιστορία, αθλητισμός, τέχνες, επιστήμες, καθώς και τα ηλίθιαπαιχνίδια της μοίρας. Το Δεύτερο Μέρος: Όλα Όσα Θέλατε να Μάθετε για την Ηλιθιότητα αλλά Ήσασταν Πολύ Έξυπνοι για να Ρωτήσετε αναζητά τις ρίζες της ανθρώπινης ηλιθιότητας και θέτει ξανά το παλιό γνωστό ερώτημα: Υπάρχει άραγε καμιά ερώτηση που να θεωρείται ηλίθια; Το Τρίτο Μέρος: Πώς να Ξεβλακωθείτε περιλαμβάνει κάποιες υποτιθέμενες συμβουλές που στοχεύουν στο να σας κάνουν να μην συμπεριληφθείτε σε κάποια από τις επόμενες εκδόσεις αυτού του βιβλίου.
Ο ζωγράφος του Μπελογιάννη / Νίκος Δαββέτας
Ένας Έλληνας συγγραφέας, που έχει στην κατοχή του τα προσχέδια του Πάμπλο Πικάσο από το γνωστό πορτρέτο του Νίκου Μπελογιάννη, βρίσκεται δολοφονημένος στο Παρίσι. Οι γαλλικές αρχές αναζητούν τον δολοφόνο, και η νεαρή κληρονόμος του τον τρόπο να τα πουλήσει στη μαύρη αγορά, παρά τις υπόνοιές της πως είναι όλα πλαστά.
Ο γάλλος αστυνόμος για να λύσει τον γρίφο θα αναγκαστεί να πάει πίσω στην Ιστορία. Το ίδιο κι ο σχολαστικός ερευνητής απ’ την Αθήνα: Στον Μάρτη του ’52 και στην πολύκροτη δίκη Μπελογιάννη. Στον Αραγκόν, στον Πικάσο και στο πορτρέτο του “ο άνθρωπος με το γαρίφαλο”. Στον Μάη του ’68, στους έλληνες πολιτικούς εξόριστους και στα ιδεολογικά τους πάθη. Σε οδυνηρές μνήμες και άγνωστα ιστορικά γεγονότα.
Ένα μυθιστόρημα νουάρ, με πλοκή αστυνομική και λύση πολιτική!
Βερονάλ / Τάκης Θεοδωρόπουλος
Ένα χρησιμοποιημένο φιαλίδιο του βαρβιτουρικού σκευάσματος Βερονάλ βρέθηκε ανάμεσα στα προσωπικά αντικείμενα του Ιωάννη Συκουτρή την ημέρα του θανάτου του. Παρά ταύτα ο ιατροδικαστής διέγνωσε ότι πέθανε από καρδιακή προσβολή, εκδοχή που υιοθετήθηκε και από τις εφημερίδες. Στην Ελλάδα του 1937 κανείς δεν τολμούσε να ομολογήσει πως ένα δημόσιο πρόσωπο αυτοκτόνησε. Και ο Ιωάννης Συκουτρής ήταν δημόσιο πρόσωπο. Αν και μόλις τριάντα έξι ετών είχε ήδη αναγνωρισθεί ως ένας από τους σημαντικότερους μελετητές της κλασικής αρχαιότητας όχι μόνον στην Ελλάδα αλλά και στον ευρωπαϊκό χώρο. Πάλεψε να βγάλει την κλασική σκέψη από τα εργαστήρια ανατομίας όπου την είχε εγκλωβίσει η τυπολατρία των φιλολόγων. Οραματιστής της αναβίωσης των κλασικών γραμμάτων, με στόχο μια σύγχρονη πολιτισμική αναγέννηση, προκαλούσε τρόμο στον απολιθωμένο πανεπιστημιακό μικρόκοσμο της Αθήνας.
Το παρόν αφήγημα, μείγμα ιστορίας και μυθοπλασίας, διερευνά την πορεία του προς τον θάνατο, πέρα από τους αστικούς μύθους που συνοδεύουν την υστεροφημία του.
Η κατάσκοπος της Ταγγέρης / Μαρία Ντουένιας ; Μετάφραση: Χριστίνα Θεοδωροπούλου
Υπάρχουν βιβλία που γίνονται αμέσως κλασικά, γιατί αφηγούνται ιστορίες που μοιάζουν να περίμεναν πάντα τον συγκεκριμένο συγγραφέα να τις φέρει στο φως. Αυτό συνέβη με το βιβλίο αυτό, το πρώτο μυθιστόρημα της Μαρία Ντουένιας, ένα εκπληκτικό μυθιστόρημα που πιάνει ρίζες στην ψυχή του αναγνώστη σελίδα τη σελίδα, διασχίζοντας τις αρτηρίες της ευρωπαϊκής ιστορίας του εικοστού αιώνα μέσα από πρωτοφανέρωτες διαδρομές.
1935. Η Σίρα Κιρόγα, η νεαρή κόρη μιας μοδίστρας στη Μαδρίτη, ενώ ετοιμάζεται για τον γάμο της, ερωτεύεται παράφορα έναν χαρισματικό άνδρα, επιχειρηματία και κοσμοπολίτη, τον Ραμίρο Αρρίμπας. Τις ίδιες μέρες έρχεται αναπάντεχα αντιμέτωπη με μια συνταρακτική αποκάλυψη για την ίδια της την ύπαρξη: την πραγματική ταυτότητα του πατέρα της, που δεν είναι άλλος από τον Γκονθάλο Αλβαράδο, έναν από τους επιφανέστερους κατοίκους της πόλης… Κι ενώ οι δραματικές ανατροπές μοιάζουν να διαδέχονται η μία την άλλη, η Σίρα, λίγο πριν από το ξέσπασμα του εμφυλίου, εγκαταλείπει τα πάντα για να ακολουθήσει τον Ραμίρο στο Μαρόκο… Μαζί εγκαθίστανται στην Ταγγέρη, μια κοσμική και εξωτική πόλη όπου καθετί αδιανόητο μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Ακόμη και η προδοσία και η εγκατάλειψη…
Η “Κατάσκοπος της Ταγγέρης” είναι ένα υπέροχο μυθιστόρημα στο οποίο η λογοτεχνική μαεστρία συναντάει τη μεγάλη περιπέτεια, όπου τα ατελιέ υψηλής ραπτικής, η λάμψη των μεγάλων ξενοδοχείων, οι πολιτικές συνωμοσίες και οι σκοτεινές αποστολές των μυστικών υπηρεσιών συνυφαίνονται με την αφοσίωση προς όσους αγαπάμε και με την ασυγκράτητη δύναμη του έρωτα.
