Αποζημιώσεις για την ακαρπία στις δενδρώδεις καλλιέργειες και μάλιστα αναδρομικά από 1.1.2013 προβλέπονται στο νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του συστήματος ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής, που κατέθεσαν σήμερα στη Βουλή 52 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας με επικεφαλής τον Βουλευτή του Νομού μας κ. Γιώργο Καρασμάνη.
Στο νομοσχέδιο, που κατατέθηκε με τη μορφή τροπολογίας στο συζητούμενο σχέδιο νόμου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, περιέχονται ριζικές-δομικές αλλαγές στο ρόλο, τη φυσιογνωμία και τη λειτουργία του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ), με προεξέχουσα εκείνη της αλλαγής της είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών, ούτως ώστε όλοι οι αγρότες να πληρώνουν αφενός ασφαλιστικές εισφορές για τα προϊόντα που πραγματικά παρήγαγαν και διακίνησαν και αφετέρου η καταβολή των εισφορών να πραγματοποιείται κατά τη διαδικασία συμψηφισμού του αγροτικού ΦΠΑ.
Πρόκειται, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο κ. Καρασμάνης, για μια νομοθετική πρωτοβουλία που ανακουφίζει τους αγρότες στη δύσκολη σημερινή συγκυρία και προσδίδει νέα ώθηση στην ανάπτυξη της ελληνικής αγροτικής οικονομίας. Δεν είναι μια τυχαία πρωτοβουλία, ούτε αποτελεί προϊόν εντυπωσιασμού, καθώς έρχεται σε συνέχεια της προεργασίας που έχει γίνει εδώ και τρία χρόνια, με ολοκληρωμένη πρόταση νόμου, η οποία συντάχθηκε από την Γραμματεία Αγροτικού της Νέας Δημοκρατίας την περίοδο που προΐστατο ο κ. Καρασμάνης και αποτέλεσε προγραμματική θέση του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου και Ιουνίου 2012.
Οι κίνηση αυτή των 51 βουλευτών, υπογράμμισε ο βουλευτής Πέλλας, αποτελεί την «απάντηση» στο ατελέσφορο και ανεπαρκές, όπως αποδείχθηκε στην πράξη, θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του ΕΛΓΑ, όπως αυτό καθιερώθηκε με το νόμο 3877 του 2010, αλλά και στην ανεξήγητη ολιγωρία που επέδειξε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στις αιτιάσεις και ενστάσεις των αγροτών, των εκπροσώπων τους και βουλευτών για την αναποτελεσματικότητα του υφιστάμενου συστήματος ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας.
Για το λόγο αυτό στις δηλώσεις του ο κ. Καρασμάνης κάλεσε την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αλλά και όλες τις πολιτικές πτέρυγες του Κοινοβουλίου, να υποστηρίξουν τη νομοθετική αυτή πρωτοβουλία με την οποία :
* Εξασφαλίζονται οιαναγκαίοι πόροι για την εύρυθμη λειτουργία του ΕΛΓΑ και την καταβολή ικανοποιητικών αποζημιώσεων στους αγρότες.
* Διευρύνονται οι ασφαλιζόμενοι κίνδυνοι και παρέχονται πρόσθετες καλύψεις στη φυτική, ζωική και αλιευτική παραγωγή, όπως για παράδειγμα η ακαρπία από δυσμενείς καιρικές συνθήκες στις δενδρώδεις καλλιέργειες, ενώ χορηγούνται επαρκείς προκαταβολές για εκτεταμένες ζημιές σε πολλές περιοχές της χώρας.
* Αξιοποιούνται τακοινοτικά κονδύλια του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και θεσπίζεται ένα πάγιο και ικανοποιητικό ποσοστό κοινωνικών πόρων, εκφράζοντας με τον τρόπο αυτό την αλληλεγγύη της κοινωνίας προς τον αγροτικό παραγωγικό κόσμο και την ανάπτυξη της ελληνικής υπαίθρου.
* Παρέχονται προκαταβολέςτου μισού της αποζημίωσης στις περιπτώσεις που υποβάλλονται από τους αγρότες ενστάσεις στα πορίσματα-εκτιμήσεις για το ύψος των ζημιών.
* Καταργούνται τα άδικα όριαστις αποζημιώσεις των αγροτών, αίρεται το κλίμα καχυποψίας και ενισχύεται η εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτείας και αγροτικού κόσμου.
* Μεταφέρονται οι κρατικές ενισχύσειςΠΣΕΑ στον ΕΛΓΑ.
* Εξασφαλίζονται ηδιαφάνεια και η χρηστή διαχείριση της τριμερούς χρηματοδότησης του ΕΛΓΑ, ενώ η διεξαγωγή του συνόλου της διεκπεραίωσης των λειτουργιών του ΕΛΓΑ γίνεται ηλεκτρονικά.
Η εν λόγω πρόταση νόμου είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη, για όσους πραγματικά πιστεύουν στην πρωτογενή παραγωγή, σέβονται το μόχθο του Έλληνα αγρότη και θεωρούν ότι η ελληνική γεωργία μπορεί και πρέπει να παίξει τον καταλυτικό ρόλο που της ανήκει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, σε συνθήκες ιδιαίτερα κρίσιμες όπως οι σημερινές, επισήμανε ο κ. Καρασμάνης, δίνοντας στη δημοσιότητα τα πλήρη κείμενα της αιτιολογικής έκθεσης και τα 22 άρθρα του σχεδίου νόμου.
Παρατίθεται το πλήρες κείμενο της αιτιολογικής έκθεσης, καθώς και τα 22 άρθρα της πρότασης νόμου :
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ
του ΥΠ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ «ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣ»
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
«ΑΛΛΑΓΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΓΑ»
Η ασφάλιση της γεωργικής παραγωγής είναι μια βασική παράμετρος για τη στήριξη και την ανάπτυξη των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ιδιαίτερα σήμερα που οι κλιματικές αλλαγές, είναι ήδη ορατές και οι επιπτώσεις τους ειδικά στη γεωργία είναι ήδη εμφανείς, η ασφάλιση της παραγωγής καθίσταται «υποχρεωτική».
Η αγροτική παραγωγή γίνεται ολοένα και περισσότερο «υποχείριο» ακραίων καιρικών συνθηκών. Kάθε ευνομούμενη πολιτεία οφείλει επιπρόσθετα να προστατεύσει επαρκώς τόσο την παραγωγή, όσο και τα μέσα παραγωγής των αγροτών-παραγωγών της.
Στη χώρα μας η ασφαλιστική αυτή προστασία για να είναι ουσιαστική και αποτελεσματική πρέπει να παρέχεται από έναν Οργανισμό, που θα λειτουργεί σαν ένα ασφαλιστικό «δίχτυ» και θα στηρίζεται σε ένα ευέλικτο, ισχυρό και με κοινωνικά χαρακτηριστικά «Ταμείο».
Στη χώρα μας εδώ και δεκαετίες υπάρχει ο ΕΛΓΑ, ο Ελληνικός Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων. Ένας Οργανισμός, που παρά τις όποιες αδυναμίες και κακοδαιμονίες, στήριξε κατά το παρελθόν σε πολλές – και μάλιστα ορισμένες φορές κρίσιμες – περιπτώσεις τον Έλληνα αγρότη, την παραγωγή και το εισόδημά του. Σήμερα με θεσμική και οικονομική ισχυροποίησή του, μπορεί να καταστεί και πάλι ο πλέον κατάλληλος ασφαλιστικός Οργανισμός που θα ανταποκριθεί στις νέες ασφαλιστικές ανάγκες της ελληνικής γεωργίας.
Στο παρελθόν επιχειρήθηκενα μεταρρυθμιστεί το σύστημα ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής και της εν γένει λειτουργίας του ΕΛΓΑ. Μια προσπάθεια η οποία απέτυχε στη γέννηση της, αφού εστιάστηκε σε ταμειακούς-εισπρακτικούς σκοπούς, με την αλλαγή του τρόπου και τον άδικο υπολογισμό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, της διαδικασίας είσπραξής της και την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, τα οποία προκάλεσαν και προκαλούν έντονες αντιδράσεις από τους παραγωγούς. Από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας διαφαίνεται ότι τα πρώτα αποτελέσματα, όχι μόνο είναι απογοητευτικά, αλλά οδηγούν και σε πλήρη απαξίωση του όλου ασφαλιστικού συστήματος.
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση δεν μπορούμε να παραμείνουμε αδρανείς και απλοί παρατηρητές του αδιεξόδου. Και γιαυτό φέρνουμε σήμερα μια πρόταση νόμου, που αποσκοπεί στο να μετατρέψει τον ΕΛΓΑ σε έναν ισχυρό, δίκαιο, ευέλικτο και αποτελεσματικό Οργανισμό, προς το συμφέρον του Έλληνα αγρότη και της αγροτικής μας παραγωγής.
Βασική καινοτομία της πρότασης νόμου είναι η εξασφάλιση ικανών πόρων, προκειμένου ο ΕΛΓΑνα μπορεί να ανταποκρίνεται επαρκώς στο έργο του, που συν το χρόνο θα γίνεται ολοένα και πιο απαιτητικό. Έτσι λοιπόν, διασφαλίζουμε την τριμερή χρηματοδότησή της λειτουργίας του μέσω των ασφαλιστικών εισφορών των παραγωγών, της αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων και κοινωνικών πόρων.
Αλλάζουμε τον τρόπο είσπραξης της ασφαλιστικής εισφοράς, κάνοντάς την πιο δίκαιη και ανταποκρινόμενη στο πραγματικό όγκο της ασφαλιζόμενης παραγωγής. Προσδιορίζουμε τις εισφορές στο 4% για τη φυτική, στο 0,75% για τη ζωική παραγωγή και την ιχθυοπαραγωγή και 0,5 % για παραγωγή σε ελεγχόμενο περιβάλλον και καθορίζουμε ως τρόπο είσπραξής τους το συμψηφισμό με την επιστροφή του ΦΠΑ, η οποία γίνεται με βάση τα τιμολόγια πώλησης των αγροτικών προϊόντων καθώς επίσης και τον συμψηφισμό της καταβολής των επιδοτήσεων.
Ο αγρότης πλέον θα πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές για προϊόντα που πραγματικά παρήγαγε και διακίνησε και όχι όπως σήμερα για μια εκτιμώμενη παραγωγή, που μπορεί ποτέ να μην επιτευχθεί.
Διασταυρώνουμε την είσπραξη της ασφαλιστικής εισφοράς , κάνοντας χρήση τις δηλώσεις του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) των κοινοτικών ενισχύσεων και επιδοτήσεων και επίσης με μία αλληλουχία διασταυρωτικών ελέγχων, που προβλέπουμε, βάζουμε φρένο σε εισφοροδιαφυγή και εισφοροαποφυγή – που αποτελούσαν την «αχίλλειο πτέρνα» του παλαιού συστήματος – με αντικειμενικό σκοπό τη δημιουργία ενός σφριγηλού και υγιούς Ταμείου, που θα εκσυγχρονίζει και θα αναβαθμίζει τις υπηρεσίες του Οργανισμού και θα αποκαθιστά την αρμονική και ειλικρινή συνεργασία με όλους τους παραγωγικούς φορείς.
Δεν αδικούμε κανέναν με τον νέο τρόπο είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών. Προσδοκούμε υψηλότερα έσοδα για τον Οργανισμό, ενώ ταυτόχρονα διευρύνουμε τους ασφαλιζόμενους κινδύνους και προσθέτουμε, τόσο στη φυτική, όσο και στη ζωική παραγωγή, περισσότερες καλύψεις, πολλές εκ των οποίων έχουν να κάνουν με τιςκλιματικές αλλαγές.
Αξιοποιούμε τα κοινοτικά κονδύλια του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, που μπορούν να διατεθούν για την ασφάλιση της αγροτικής δραστηριότητας, ενώ θεσπίζουμε ένα πάγιο και ικανοποιητικό ποσοστό κοινωνικών πόρων επί των εσόδων του Οργανισμού, δείχνοντας με τον τρόπο αυτό τη συνοχή και αλληλεγγύη της κοινωνίας προς τον αγροτικό παραγωγικό κόσμο, τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας και την ανάπτυξη της υπαίθρου.
Ταυτόχρονα, αίρουμε το σημερινό κλίμα καχυποψίας και ενισχύουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτείας και αγροτών, παρέχοντας άμεσα προκαταβολές επί των αποζημιώσεων, μετά την εκδήλωση μεγάλων ζημιών, ενώ καταβάλουμε ως προκαταβολή το μισό της αποζημίωσης στις περιπτώσεις που υποβάλλονται ενστάσεις από τους αγρότες στα πορίσματα-εκτιμήσεις των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ για το ύψος των ζημιών. Αίρουμε με τον τρόπο αυτό τον καταναγκασμό του αγρότη να αποδεχθεί μικρότερες αποζημιώσεις και να μην κάνει ένσταση, γιατί η εξέτασή της είναι χρονοβόρα και στο μεταξύ δεν θα έχει χρήματα για να συνεχίσει την επαγγελματική του δραστηριότητα.
Μεταφέρουμε τις αρμοδιότητες των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΠΣΕΑ) στον ΕΛ.Γ.Α. Η άσκηση των αρμοδιοτήτων των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων από τον ΕΛ.Γ.Α. κατά την προηγούμενη δεκαετία, προσέδωσε σ’ αυτές την αξιοπιστία που απαιτείται τόσο στο εσωτερικό, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δίνουμε την δυνατότητα επέκτασης της εφαρμογής προγραμμάτων ενεργητικής προστασίας στο ζωικό κεφάλαιο και στην ιχθυοπαραγωγή των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων, για επιχορήγηση από τον ΕΛ.Γ.Α. και σκευασμάτων (π.χ. εμβολίων κ.τ.λ.) για πρόληψη και καταπολέμηση ασθενειών, κλπ. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομούμε χρήματα για το ταμείο του ΕΛ.ΓΑ., δίνοντας βαρύτητα στην πρόληψη και όχι στην καταστολή ζημιών που συνεπάγεται επιπλέον δαπάνες.
Επεκτείνουμε την υποχρεωτική ασφάλιση στην κάλυψη της ιχθυοπαραγωγής των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων των γλυκέων υδάτων και των λιμνοθαλασσών, εξαιρουμένων των μυδοκαλλιεργειών και γενικά των ιχθυογενετικών σταθμών, για ζημιές από τους κινδύνους που προβλέπει η παρούσα πρόταση νόμου.
Καταργούμε τα άδικα πλαφόν στις αποζημιώσεις, και δίνουμε στον καθένα αποζημίωση ανάλογα με το ύψος της πραγματικής παραγωγής του και την πραγματική ζημία που υπέστη.
Όλα γίνονται με διαφάνεια και εξασφάλιση της χρηστής διαχείρισης της τριμερούς χρηματοδότησης, καθώς το σύνολο της διεκπεραίωσης των λειτουργιών του ΕΛΓΑ γίνεται ηλεκτρονικά, με την αξιοποίηση τόσο υφιστάμενων εργαλείων, όπως η ηλεκτρονική ασφαλιστική κάρτα του αγρότη, το ηλεκτρονικό Μητρώο Αγροτών, το ΟΣΔΕ, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και το μηχανογραφικό σύστημα του ΕΛΓΑ, όσο και με νέα εργαλεία όπως οι ηλεκτρονικές δηλώσεις ζημιών.
Δεν «ανακαλύπτουμε την Αμερική» ! Βασιζόμαστε στην μέχρι τώρα εμπειρία και σε αντίστοιχα ασφαλιστικά συστήματα προηγμένων χωρών. Αντλούμε διδάγματα από τις αστοχίες του παρελθόντος,έχοντας πάντα κατά νου ένα δίκαιο, ισχυρό και αποτελεσματικό σύστημα ασφάλισης της αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής μιας χώρας, όπως η δική μας, με μικρό σχετικά κλήρο, περιορισμένες δυνατότητες μεγέθυνσης των εκμεταλλεύσεών της και με αποκλειστικό στόχο τη βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων.
Στοχεύουμε λοιπόν στη δημιουργία ενός Οργανισμού που αποστολή του είναι η διασφάλιση της παραγωγής από τους φυσικούς κινδύνους και συνεπώς του αγροτικού εισοδήματος. Οι προβλεπόμενες αντικειμενικές εκτιμήσεις και έγκαιρες πληρωμές θα αποτελέσουν προϋπόθεση για την παραμονή των αγροτών στην ύπαιθρο και τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας.
Εκείνο που θέλουμε, είναι εκείνο που θέλουν και οι Έλληνες αγρότες. Ένας ενιαίος, ισχυρός, ευέλικτος, αποτελεσματικός και δίκαιος κοινωνικός φορέας, αρμόδιος για όλους τους τομείς της προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας και ένα ρεαλιστικό, οικονομικά βιώσιμο και κοινωνικά αποδεκτό ασφαλιστικό σύστημα για την ελληνική γεωργία, με απλές και αυτοματοποιημένες διαδικασίες. Και με αυτή την πρόταση νόμου μπορούμε να το πετύχουμε.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ
«Σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Άρθρο 1
Προστασία και ασφάλιση της αγροτικής δραστηριότητας
1. Με τον παρόντα νόμο αναμορφώνεται και εκσυγχρονίζεται το εθνικό σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας, το οποίο οργανώνεται και λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
2. Κύριος φορέας παροχής των υπηρεσιών του συστήματος προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας είναι ο Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.), νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου κοινής ωφέλειας που ιδρύθηκε με το ν.1790/1988 (ΦΕΚ 134 Α’), ανήκει εξ ολοκλήρου στο Δημόσιο και εδρεύει στην Αθήνα.
3. Στον ΕΛ.Γ.Α. μεταφέρονται και ασκούνται απ’ αυτόν, σύμφωνα με το σχετικό περί κρατικών ενισχύσεων κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο, οι αρμοδιότητες που προβλέπονται από το ν.δ.131/1974 και αφορούν στην καταβολή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων στην αγροτική παραγωγή και το αγροτικό κεφάλαιο που έχουν υπαχθεί στη Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με το ν.3877/2010 (ΦΕΚ 160 Α’).
4. Επίσης στον ΕΛ.Γ.Α. ανατίθεται και ασκείται απ’ αυτόν το έργο της διαχείρισης της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης (προαιρετική ασφάλιση με επιδοτούμενο ασφάλιστρο), που καλύπτει κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) που δεν καλύπτονται ή καλύπτονται μερικώς από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α., η οποία παρέχεται από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τους αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς ή άλλους ασφαλιστικούς φορείς, μετά τη σύναψη ασφαλιστηρίων συμβολαίων με τους παραγωγούς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛ.Γ.Α.
Άρθρο 2
Σκοποί του ΕΛ.Γ.Α.
1. Στα πλαίσια της υποχρεωτικής ασφάλισης, ο ΕΛ.Γ.Α. έχει τους ακόλουθους σκοπούς:
α) την ασφάλιση της φυτικής και ζωικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και της ιχθυοπαραγωγής των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων των γλυκέων υδάτων και των λιμνοθαλασσών, εξαιρουμένων των μυδοκαλλιεργειών και γενικά των ιχθυογενετικών σταθμών (εφεξής για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου: ιχθυοπαραγωγής των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων), κατά ζημιών που προκαλούνται από φυσικούς κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) του άρθρου 5 του παρόντος νόμου.
β) την ενεργητική προστασία της αγροτικής παραγωγής, του φυτικού, ζωικού και εγγείου κεφαλαίου των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και της ιχθυοπαραγωγής, των εγκαταστάσεων και μέσων των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων, που ασκείται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2342/1995 «Ενεργητική προστασία της γεωργικής, κτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 208 Α’), όπως αυτός ο νόμος ισχύει κάθε φορά.
γ) τη διεξαγωγή ερευνών για τους φυσικούς κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) που απειλούν τις εκμεταλλεύσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου αυτής, καθώς και την επεξεργασία, αξιολόγηση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των ερευνών αυτών.
δ) την υποβολή προτάσεων στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, εκτροφών και ιχθυοκαλλιεργειών των περιπτώσεων α και β της παραγράφου αυτής και την προσαρμογή τους στο φυσικό περιβάλλον, με σκοπό την κατά το δυνατόν αποφυγή των καταστροφών, καθώς και την εφαρμογή τεχνικών για την ελαχιστοποίηση του αποτελέσματος των ζημιών.
ε) την παροχή τεχνικών συμβουλών στους αγρότες και ιχθυοκαλλιεργητές των περιπτώσεων α και β και στις οργανώσεις τους, σε θέματα πρόληψης, προστασίας και ασφάλισης κατά της επέλευσης φυσικών κινδύνων (ζημιογόνων αιτίων).
στ) την παροχή υπηρεσιών σε φορείς του Δημοσίου και τρίτους, στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των σκοπών του.
2. Στα πλαίσια των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων, ο ΕΛ.Γ.Α., μέσω των εγκεκριμένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγραμμάτων των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων, έχει τους ακόλουθους σκοπούς:
α) την καταγραφή, παρακολούθηση και αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης λόγω θεομηνιών, δυσμενών καιρικών συνθηκών, πυρκαγιών και άλλων εκτάκτων γεγονότων γενικά στην παραγωγή (φυτική, ζωική, αλιευτική και υδατοκαλλιεργητική) και το κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, αλιευτικό, υδατοκαλλιεργητικό και πάγιο) των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, την εισήγηση για τα κυβερνητικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την ανόρθωση της οικονομίας και τη συνέχιση της παραγωγικής δραστηριότητας των παραγωγών που πλήττονται και στην υλοποίηση των μέτρων που εγκρίνονται.
β) τη λήψη ειδικών μέτρων, σε συνεργασία με αρμόδια κοινοτικά όργανα – φορείς για τη μελέτη της πρόγνωσης – προειδοποίησης καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα, για την πρόληψη ή το μετριασμό των δυσμενών επιπτώσεων που προκαλούνται από τα φαινόμενα αυτά στην εν γένει γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή της χώρας.
3. Στα πλαίσια της διαχείρισης της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης (προαιρετική ασφάλιση με επιδοτούμενο ασφάλιστρο), ο ΕΛ.Γ.Α. έχει τους ακόλουθους σκοπούς: τη διαχείριση της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης της παραγράφου 4 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, δηλαδή την οργάνωση, λειτουργία, συντονισμό, παρακολούθηση και τον έλεγχο λειτουργίας των φορέων της ίδιας περίπτωσης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΛ.Γ.Α. – ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Άρθρο 3
Είδος και αντικείμενο ασφάλισης
1. Η ασφάλιση στον ΕΛ.Γ.Α. περιλαμβάνει:
α) την αυτοδίκαιη και υποχρεωτική ασφάλιση του συνόλου της φυτικής και ζωικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και της ιχθυοπαραγωγής των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων από τους φυσικούς κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) του άρθρου 5 του παρόντος νόμου.
Από την υποχρεωτική ασφάλιση μπορεί να εξαιρεθούν, ύστερα από αίτηση των ενδιαφερομένων παραγωγών, τα είδη των καλλιεργειών ή εκτροφών, τα οποία στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις καλλιεργούνται ή εκτρέφονται στο σύνολό τους (αμιγώς) και αποκλειστικά σε «ελεγχόμενο περιβάλλον» (όπως αυτό καθορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης), τα ανθοκομικά και καλλωπιστικά φυτά, τα φυτώρια και οι πτηνοτροφικές και χοιροτροφικές επιχειρήσεις.
Με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τη διαδικασία εξαίρεσης από την υποχρεωτική ασφάλιση των καλλιεργειών ή εκτροφών του «ελεγχόμενου περιβάλλοντος», των ανθοκομικών και καλλωπιστικών φυτών και των φυτωρίων, καθώς και οι όροι, οι προϋποθέσεις και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τη διαδικασία εκούσιας επανυπαγωγής τους στην υποχρεωτική ασφάλιση. Η ασφάλιση αρχίζει τριάντα μέρες μετά την υποβολή της αίτησης και ισχύει υποχρεωτικά για τρία τουλάχιστον έτη. Μέχρι την έκδοση της ανωτέρω απόφασης, οι πτηνοτροφικές και χοιροτροφικές επιχειρήσεις, καθώς και οι εκμεταλλεύσεις ανθοκομικών και καλλωπιστικών προϊόντων και τα φυτώρια, που δεν έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. ύστερα από αίτησή τους, συνεχίζουν να εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α..
β) την ενεργητική προστασία που ασκείται από τον Οργανισμό αυτόν σύμφωνα με το Ν.2342/1995 (ΦΕΚ 208 Α΄).
Άρθρο 4
Ασφαλιζόμενα πρόσωπα
Στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, καθώς και ενώσεις προσώπων που έχουν την πλήρη κυριότητα, την επικαρπία ή μόνο την εκμετάλλευση αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, πλην της περιοχής του Αγίου Όρους.
Άρθρο 5
Ασφαλιζόμενοι φυσικοί κίνδυνοι – ζημιογόνα αίτια
(φυσικά ζημιογόνα αίτια, ασθένειες, παθήσεις)
1. Στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται οι ακόλουθοι φυσικοί κίνδυνοι (ζημιογόνα αίτια), που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στη φυτική παραγωγή:
α) Χαλάζι.
β) Παγετός.
γ) Πλημμύρα.
δ) Ανεμοθύελλα.
ε) Χιόνι
στ) Καύσωνας.
ζ) Ηλιακή ακτινοβολία.
η) Υπερβολικές βροχοπτώσεις ή Άκαιρες βροχοπτώσεις.
θ) Θάλασσα.
ι) Ξηρασία.
ια) Ζημιές από αρκούδα.
ιβ) Ζημιές από αγριογούρουνα, στις περιοχές όπου προστατεύονται από τη συνθήκη RAMSAR.
ιγ) Ζημιές που από άγρια κουνέλια, στη φυτική παραγωγή της νήσου Λήμνου.
ιδ) Κατολίσθηση εδάφους.
ιε) Καθίζηση εδάφους.
ιστ) Επιφυτίες και καταστρεπτικού χαρακτήρα εντομολογικές, φυτοπαθολογικές, βακτηριολογικές και ιολογικές προσβολές.
ιζ) Λοιπές δυσμενείς καιρικές συνθήκες οι οποίες από κοινού ή μεμονωμένα επηρεάζουν μειωτικά την εξέλιξη της αναμενόμενης παραγωγής δενδρωδών καλλιεργειών, πάνω από ορισμένο ποσοστό κατά νομό. Για το σκοπό αυτό συγκροτείται με εντολή του ΥΠΑΤ Επιστημονική Επιτροπή για την τεκμηρίωση των ανωτέρω. Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του 2013.
2. Στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται επίσης οι ακόλουθοι φυσικοί κίνδυνοι (ζημιογόνα αίτια), που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στη ζωική παραγωγή και στο ζωικό κεφάλαιο:
α) Χαλάζι.
β) Υπερβολικό ψύχος.
γ) Πλημμύρα.
δ) Ανεμοθύελλα.
ε) Χιόνι
στ) Υψηλές θερμοκρασίες.
ζ) Κεραυνός και η πυρκαγιά που προκαλείται από αυτόν.
η) Ζημιά από άγρια ζώα
θ) Πυρκαγιά από ανωτέρα βία.
ι) Σεισμός.
ια) Κατολίσθηση εδάφους.
ιβ) Καθίζηση εδάφους.
ιγ) Επιπλοκές τοκετού (παθολογικές καταστάσεις τοκετού βοοειδών) βοοειδών.
ιδ) μετατόπιση ηνύστρου δεξιά με στροφή των βοοειδών.
ιε) ειλεός των βοοειδών.
ιστ) ατυχήματα (κατάγματα εκτός περιόδου τοκετού) των βοοειδών
ιζ) άνθρακας.
ιη) πνευματάνθρακας.
ιθ) ιογενής διάρροια – νόσος των βλεννογόνων.
κ) κακοήθης καταρροϊκός πυρετός (γαγγραινώδης κόρυζα) των βοοειδών.
κα) γαγγραινώδης μαστίτιδα των αιγών και των προβάτων.
κβ) λοιμώδης αγαλαξία των αιγών και των προβάτων.
κγ) παραφυματίωση των αιγών και των προβάτων.
κδ) προϊούσα πνευμονία των αιγών και των προβάτων.
κε) λιστερίαση των αιγών και των προβάτων.
κστ) λοιμώδης πλευροπνευμονία των αιγών.
κζ) νόσος οιδήματος των αιγών.
κη) γαγγραινώδης μαστίτιδα των βοοειδών.
κθ) κολιβακιλλική μαστίτιδα των βοοειδών.
λ) νοζεμίαση των μελισσοσμηνών.
λα) σηψηγονία (αμερικάνικη) των μελισσοσμηνών.
λβ) λοιποί νόσοι επιζωοτικής μορφής.
Ασθένειες της παραγράφου αυτής που περιλαμβάνονται στους ασφαλιζόμενους κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) του ισχύοντος Κανονισμού Ασφάλισης Ζωικού Κεφαλαίου από τον ΕΛ.Γ.Α., παύουν αυτομάτως να αποτελούν ασφαλιζόμενους κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) στην περίπτωση ενεργοποίησης προγραμμάτων εκρίζωσής των από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
3. Στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται ακόμη οι φυσικοί κίνδυνοι (ζημιογόνα αίτια) των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου, που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στην ιχθυοπαραγωγή των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων.
4. Η ασφαλιστική κάλυψη των φυσικών κινδύνων (ζημιογόνων αιτίων), που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου, ενεργοποιείται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του αντίστοιχου Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. στον οποίο περιλαμβάνονται.
5. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να επεκτείνεται σταδιακά η ασφάλιση και στους λοιπούς φυσικούς κινδύνους (ζημιογόνα αίτια) του παρόντος άρθρου που δεν καλύπτονται από τον ΕΛ.Γ.Α. κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. Οι κοινές αποφάσεις του προηγούμενου εδαφίου εκδίδονται μετά από πλήρη αναλογιστική μελέτη και πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α.. Καθώς επίσης και η τροποποίηση των όρων κάλυψης των κινδύνων που περιγράφονται στο άρθρο 5.
Άρθρο 6
Ελάχιστα όρια απαλλαγών – Καλυπτόμενες ζημιές
1. Στα πλαίσια της ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. καλύπτονται οι άμεσες ζημιές στη φυτική και ζωική παραγωγή, στο ζωικό κεφάλαιο, καθώς και στην ιχθυοπαραγωγή των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων που είναι ίσες ή μεγαλύτερες από ένα ελάχιστο ποσοστό ζημιάς ή από ένα ελάχιστο απόλυτο μέγεθος, όπως αυτά καθορίζονται στους εκάστοτε ισχύοντες Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α.. Τα ποσοστά αυτά ή τα απόλυτα μεγέθη αποτελούν τα ελάχιστα όρια απαλλαγής. Ζημιές ίσες ή κατώτερες από τα όρια αυτά, όπως αυτά καθορίζονται στους εκάστοτε ισχύοντες Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α., δεν βαρύνουν τον ΕΛ.Γ.Α.. Η απαλλαγή στη φυτική παραγωγή υπολογίζεται ως ποσοστό επί της συνολικής παραγωγής του αγροτεμαχίου που ζημιώθηκε, κατ’ είδος και ποικιλία καλλιέργειας. Η απαλλαγή στη ζωική παραγωγή και στο ζωικό κεφάλαιο υπολογίζεται ως ποσοστό επί του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων κατά αυτοτελή εκτροφή ή ως απόλυτο μέγεθος του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων κατά αυτοτελή εκτροφή, όπως ο αντίστοιχος Κανονισμός Ασφάλισης ορίζει σχετικά. Η απαλλαγή στην ιχθυοπαραγωγή των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων υπολογίζεται ως ποσοστό επί του αριθμού των εκτρεφόμενων ιχθύων ή επί της ποσότητας των ιχθύων κατά αυτοτελή εκτροφή, όπως ο αντίστοιχος Κανονισμός Ασφάλισης ορίζει σχετικά.
2. Στους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α., τα ποσοστά απαλλαγής στη φυτική παραγωγή, καθώς και τα ποσοστά απαλλαγής ή τα απόλυτα μεγέθη απαλλαγής στη ζωική παραγωγή, στο ζωικό κεφάλαιο και στην ιχθυοπαραγωγή των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων μπορεί να ορίζονται ενιαία για σύνολο των κινδύνων των καλλιεργειών ή εκτροφών ή ανά κατηγορία κινδύνου ή ανά κατηγορία ειδών καλλιεργειών ή εκτροφών.
Άρθρο 7
Πόροι και αποθεματικά του ΕΛ.Γ.Α.
1. Πόροι του ΕΛ.Γ.Α. είναι:
α) τα έσοδα από την ειδική ασφαλιστική εισφορά που προβλέπεται στο άρθρο 8 του παρόντος νόμου.
β) η ετήσια επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του ΕΛ.Γ.Α. και τη συνεισφορά του κράτους στις ασφαλιστικές παροχές προς τους ασφαλισμένους. Το ύψος της ετήσιας επιχορήγησης της περίπτωσης αυτής καλύπτει συνολικά (αθροιστικά) τα ποσά που αντιστοιχούν στην κάλυψη όλων των λειτουργικών δαπανών του ΕΛ.Γ.Α. και επιπλέων το 20% των ετήσιων εισπραχθέντων εσόδων της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς από τον ΕΛ.Γ.Α..
γ) οι λοιπές κρατικές επιχορηγήσεις προς τον ΕΛ.Γ.Α. που έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε., οι επιχορηγήσεις από την ένταξη δράσεων του ΕΛ.Γ.Α. σε αναπτυξιακά προγράμματα, οι επιχορηγήσεις που αφορούν το μη ασφαλιστικό αντικείμενο, όπως η ενεργητική προστασία, καθώς και οι αμοιβές για παροχή υπηρεσιών προς το Δημόσιο και τρίτους,
δ) τα τέλη εκτίμησης ζημιών, οι αμοιβές και τα έσοδα από τις υπηρεσίες που παρέχει ο ΕΛ.Γ.Α. προς τρίτους,
ε) επιχορηγήσεις από ειδικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) και άλλων διεθνών οργανισμών,
στ) οι αποδόσεις των κεφαλαίων του, οι δωρεές, τα κληροδοτήματα και οι κάθε είδους εισφορές φυσικών ή νομικών προσώπων,
ζ) οι αποδόσεις από την επένδυση των αποθεματικών.
2. Σε περιόδους κατά τις οποίες τα συνολικά από κάθε πηγή και αιτία έσοδα του ΕΛ.Γ.Α. υπερβαίνουν τα συνολικά του έξοδα, ο ΕΛ.Γ.Α. σχηματίζει αποθεματικό. Με αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία, το ύψος, τη διάθεση και την επένδυση του αποθεματικού που σχηματίζεται καθώς και κάθε λεπτομέρεια σχετική με την εφαρμογή του άρθρου αυτού.
Άρθρο 8
Ειδική ασφαλιστική εισφορά υπέρ ΕΛ.Γ.Α.
1. Στην ειδική ασφαλιστική εισφορά υπέρ του ΕΛ.Γ.Α. υπόκεινται τα εξής εγχωρίως παραγόμενα αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα:
α) φυτικής, και ζωικής προέλευσης, καθώς και ιχθυοπαραγωγικής προέλευσης των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων. Από τα προϊόντα και υποπροϊόντα φυτικής προέλευσης δεν υπόκεινται στην εισφορά αυτή τα δασικά προϊόντα, εκτός από τα δενδρύλλια των φυτωριακών επιχειρήσεων.
β) φυτικής και ζωικής προέλευσης, καθώς και ιχθυοπαραγωγικής προέλευσης των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων που προέρχονται από την αμοιβή σε είδος των απασχολούμενων στη γεωργία και κτηνοτροφία κατά κύριο επάγγελμα με μισθό ή ημερομίσθιο.
γ) φυτικής προέλευσης, που προέρχονται από αλωνιστικά, εκθλιπτικά και λοιπά συναφή σε είδος δικαιώματα των εκμεταλλευόμενων αλωνιστικών συγκροτημάτων, ελαιοτριβείων και άλλων.
δ) τα προερχόμενα από τη βιομηχανική ή βιοτεχνική επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων και υποπροϊόντων των περιπτώσεων α΄, β΄ και γ΄, η οποία ενεργείται από τους παραγωγούς ή τρίτους για λογαριασμό των παραγωγών.
2. Στην ειδική ασφαλιστική εισφορά δεν υπόκεινται:
α) τα φυτικής, και ζωικής προέλευσης, καθώς και ιχθυοπαραγωγικής προέλευσης των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων προϊόντα και υποπροϊόντα που παράγονται στην περιοχή του Αγίου Όρους, ανεξάρτητα αν αυτά ανήκουν στις Ιερές Μονές ή σε τρίτους, φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
β) τα φυτικής, ζωικής και ιχθυοπαραγωγικής προέλευσης προϊόντα των ειδών των καλλιεργειών ή εκτροφών των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που καλλιεργούνται ή εκτρέφονται στο σύνολό τους (αμιγώς) και αποκλειστικά σε «ελεγχόμενο περιβάλλον», όπως αυτό καθορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης και τα οποία ύστερα από αίτηση των παραγωγών έχουν εξαιρεθεί από την υποχρεωτική ασφάλιση, καθώς και τα ανθοκομικά και καλλωπιστικά φυτά, τα φυτώρια και οι πτηνοτροφικές και χοιροτροφικές επιχειρήσεις που επίσης ύστερα από αίτηση των παραγωγών έχουν εξαιρεθεί από την υποχρεωτική ασφάλιση.
γ) τα προϊόντα που εξαιρούνται από την ασφαλιστική κάλυψη, σύμφωνα με τους Κανονισμούς Ασφάλισης που ισχύουν.
δ) οι ενισχύσεις που χορηγούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στους δικαιούχους αυτών δυνάμει των καθεστώτων στήριξης, που προβλέπονται στο παράρτημα του Καν (ΕΚ) 1259/1999.
3. Η ειδική ασφαλιστική εισφορά ορίζεται σε ποσοστό:
α) τέσσερα τοις εκατό (4%) για τα προϊόντα φυτικής προέλευσης.
β) μηδέν εβδομήντα πέντε τοις εκατό (0,75%) για τα προϊόντα ζωικής προέλευσης, καθώς και για τα προϊόντα ιχθυοπαραγωγικής προέλευσης των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων.
γ) μισό τοις εκατό (0,5%) για τα προϊόντα φυτικής προέλευσης των καλλιεργειών που παράγονται στο σύνολό τους (αμιγώς) και αποκλειστικά σε «ελεγχόμενο περιβάλλον» μιας γεωργικής εκμετάλλευσης, όπως αυτό καθορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α.. Τα πρόσωπα που υπάγονται στη διάταξη αυτή μπορούν με αίτησή τους να ζητήσουν την εξαίρεσή τους από την ασφάλιση αυτή.
Τα ποσοστά αυτά υπολογίζονται επί της αξίας των αγροτικών προϊόντων, όπως αυτή καθορίζεται στην επόμενη παράγραφο 4. Τα ανωτέρω ποσοστά μπορεί να αναπροσαρμόζονται για όλα τα παραπάνω προϊόντα ή για μια κατηγορία προϊόντων με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
4. Η αξία των αγροτικών προϊόντων και υποπροϊόντων, επί της οποίας επιβάλλεται η ειδική ασφαλιστική εισφορά, υπολογίζεται:
α) για τα αυτούσια αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που πωλούνται χονδρικά στην ημεδαπή από τους παραγωγούς ή εξάγονται απευθείας από αυτούς στην αλλοδαπή με βάση την τιμή της χονδρικής πώλησής των.
β) για τα αυτούσια αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που πωλούνται χονδρικά ή λιανικά ή χονδρικά και λιανικά στην ημεδαπή από τρίτους, με προμήθεια για λογαριασμό των παραγωγών ή εξάγονται από αυτούς στην αλλοδαπή, επίσης για λογαριασμό των παραγωγών, με βάση την τιμή της πώλησής των, αφού πρώτα αφαιρεθούν από τη συνολική αξία η προμήθεια ή η αμοιβή του τρίτου και οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από αυτόν για λογαριασμό του παραγωγού.
γ) για τα μετά προηγούμενη βιομηχανική ή βιοτεχνική επεξεργασία σε φυσική κατάσταση κατά το χρόνο της συγκομιδής τους στον τόπο της παραγωγής αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που πωλούνται χονδρικά στην ημεδαπή από τους παραγωγούς ή εξάγονται απευθείας από αυτούς στην αλλοδαπή με βάση τη μέση τιμή της χονδρικής πώλησης.
δ) για τα μετά προηγούμενη βιομηχανική ή βιοτεχνική επεξεργασία σε φυσική κατάσταση κατά το χρόνο της συγκομιδής τους στον τόπο της παραγωγής αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που πωλούνται χονδρικά ή λιανικά ή χονδρικά και λιανικά στην ημεδαπή ή εξάγονται στην αλλοδαπή από τρίτους με προμήθεια για λογαριασμό των παραγωγών, με βάση τη μέση τιμή της χονδρικής πώλησης, αφαιρουμένων από την αξία της προμήθειας ή της αμοιβής του τρίτου και των δαπανών, που πραγματοποιήθηκαν από αυτόν για λογαριασμό του παραγωγού.
ε) για τα αυτούσια ή μετά προηγούμενη βιομηχανική ή βιοτεχνική επεξεργασία σε φυσική κατάσταση κατά το χρόνο της συγκομιδής τους στον τόπο της παραγωγής αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που πωλούνται λιανικά από τους παραγωγούς από δικό τους κατάστημα ή πρατήριο, με εξαίρεση αυτά που πωλούνται στις κατά τόπους λαϊκές αγορές, με βάση τη μέση τιμή της χονδρικής πώλησης.
στ) για τα σε φυσική κατάσταση αγροτικά προϊόντα, τα οποία προέρχονται από αλωνιστικά, εκθλιπτικά και λοιπά συναφή σε είδος δικαιώματα κατά το χρόνο αλωνισμού των σιτηρών, της έκθλιψης των ελαιών και άλλων προϊόντων, προκειμένου για τα μετά προηγούμενη βιομηχανική ή βιοτεχνική επεξεργασία αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που πωλούνται χονδρικά ή λιανικά από τους εκμεταλλευομένους τα αλωνιστικά συγκροτήματα, ελαιοτριβεία και λοιπά, με βάση τη μέση τιμή της χονδρικής πώλησης.
ζ) για τα αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα που παράγονται στη γεωργική εκμετάλλευση των παραγωγών – πωλητών λαϊκών αγορών και πωλούνται από τους ίδιους στις κατά τόπους λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή που εξάγονται ή παραδίνονται σε άλλο κράτος – μέλος, με βάση την τιμή της πώλησης των προϊόντων αυτών.
η) για την πώληση εκτρεφόμενων ζώων από εκμεταλλεύσεις εκτροφής τους ή για την πώληση ιχθυοπαραγωγής των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων, ως αξία στην περίπτωση αυτή είναι η αξία που προκύπτει μετά την αφαίρεση από τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα της εκμετάλλευσης που προέρχονται από την πώληση των εκτρεφόμενων ζώων ή της ιχθυοπαραγωγής αντίστοιχα, της αξίας των αγορασθέντων στο εσωτερικό για πάχυνση ζώων ή για ανάπτυξη ιχθυδίων, εφόσον στην αξία αυτών έχει επιβληθεί αποδεδειγμένα η εισφορά αυτή.
5. Αγροτικά προϊόντα και υποπροϊόντα, που βρίσκονται στα καταστήματα, αποθήκες ή άλλους χώρους επιτηδευματία ή που πωλήθηκαν από αυτόν και των οποίων η προέλευση δεν αποδεικνύεται με τιμολόγια ή άλλα στοιχεία του Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων, θεωρούνται για την επιβολή της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, κατ’ αμάχητο τεκμήριο, ως αγορασθέντα από παραγωγό και οφείλεται, στην αξία της αγοράς των προϊόντων αυτών, η κατά τα ανωτέρω ασφαλιστική εισφορά.
6. Η ειδική ασφαλιστική εισφορά βαρύνει πάντοτε τον πωλητή των αγροτικών προϊόντων ή υποπροϊόντων παραγωγό, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου. Παραγωγός, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, θεωρείται και:
α) ο απασχολούμενος κατά κύριο επάγγελμα στη γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία και δάση με μισθό ή ημερομίσθιο, που λαμβάνει την αμοιβή του σε είδος.
β) ο εκμεταλλευόμενος αλωνιστικά συγκροτήματα, ελαιοτριβεία και άλλα, που λαμβάνει την αμοιβή του σε είδος αλωνιστικού, εκθλιπτικού και συναφούς δικαιώματος, που προέρχεται από προϊόντα και υποπροϊόντα φυτικής προέλευσης.
7. Υπόχρεοι καταβολής ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς είναι όλοι οι παραγωγοί που πωλούν αγροτικά προϊόντα, εξαιρουμένων φυσικά των προϊόντων που χρησιμοποιούνται για ιδιοκατανάλωση στην γεωργική τους εκμετάλλευση.
8. Η είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς γίνεται από την αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.), στην οποία και υποβάλλονται τα σχετικά για την είσπραξή της παραστατικά στοιχεία. Αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς είναι εκείνη η οποία παραλαμβάνει και τα άλλα φορολογικά στοιχεία (τιμολόγια, εκκαθαρίσεις ή άλλα έγγραφα) που υποβάλλονται, κατά περίπτωση, από τους κατά τα ανωτέρω υπόχρεους.
9. Οι υπόχρεοι καταβολής ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, υποβάλουν τα σχετικά παραστατικά στοιχεία στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., ως ακολούθως:
α) οι παραγωγοί – αγρότες του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ υποβάλουν, όπως κάθε φορά ορίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών, την αίτηση – αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών για την επιστροφή του ΦΠΑ και την είσπραξη – παρακράτηση από τη Δ.Ο.Υ. της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς με συνημμένα τα πρωτότυπα παραστατικά (τιμολόγια, εκκαθαρίσεις, κλπ) των πωλήσεων αγροτικών προϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης και της παροχής υπηρεσιών προς άλλους υποκείμενους στο φόρο.
β) οι παραγωγοί – αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ συνυποβάλουν, όπως κάθε φορά ορίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών, με τα παραστατικά για την καταβολή του ΦΠΑ την αίτηση – αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών για την επιστροφή του ΦΠΑ και την είσπραξη – παρακράτηση από τη Δ.Ο.Υ. της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς με συνημμένα τα πρωτότυπα παραστατικά (τιμολόγια, εκκαθαρίσεις, κλπ) των πωλήσεων αγροτικών προϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης. Οι παραγωγοί – αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ ως προς τις άλλες δραστηριότητες της εκμετάλλευσής τους, οι οποίοι ως προς τη γεωργική τους δραστηριότητα είναι ενταγμένοι στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ, υποβάλλουν ξεχωριστά τα παραστατικά για την καταβολή του ΦΠΑ που αφορούν στη δραστηριότητα του κανονικού καθεστώτος και ξεχωριστά την αίτηση – αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών για την επιστροφή του ΦΠΑ και την είσπραξη – παρακράτηση από τη Δ.Ο.Υ. της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς με συνημμένα τα πρωτότυπα παραστατικά που αφορούν στη δραστηριότητα του ειδικού καθεστώτος.
γ) οι μη δικαιούμενοι επιστροφής ΦΠΑ παραγωγοί, συνυποβάλουν με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης (ΕΝΤΥΠΟ Ε1) την αίτηση – αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών για την επιστροφή του ΦΠΑ και την είσπραξη – παρακράτηση από τη Δ.Ο.Υ. της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς με συνημμένα τα πρωτότυπα παραστατικά (τιμολόγια, εκκαθαρίσεις, κλπ) των πωλήσεων αγροτικών προϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης.
δ) οι παραγωγοί – πωλητές των αγροτικών προϊόντων και υποπροϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης στις κατά τόπους λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή που εξάγουν ή παραδίνουν τα προϊόντα αυτά σε άλλο κράτος – μέλος, υποβάλουν, όπως κάθε φορά ορίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών, με τα παραστατικά για την επιστροφή και συμψηφισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, την αίτηση – αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών για την επιστροφή του ΦΠΑ και την είσπραξη – παρακράτηση από τη Δ.Ο.Υ. της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς με συνημμένα τα πρωτότυπα παραστατικά (τιμολόγια, εκκαθαρίσεις, κλπ) των πωλήσεων αγροτικών προϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης.
. ε) οι παραγωγοί – αγρότες του ειδικού, αλλά και κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ, που ασκούν παράλληλα και τη δραστηριότητα των παραγωγών – πωλητών αγροτικών προϊόντων και υποπροϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης στις κατά τόπους λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή που εξάγουν ή παραδίνουν τα προϊόντα αυτά σε άλλο κράτος – μέλος, υποβάλουν ξεχωριστή αίτηση και αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών με τα πρωτότυπα σχετικά παραστατικά για κάθε μια από τις διαφορετικές δραστηριότητες που ασκούν, σύμφωνα με τις αντίστοιχες διαδικασίες που προβλέπονται στις περιπτώσεις αυτές.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο των αιτήσεων και καταστάσεων των ανωτέρω περιπτώσεων της παρούσας παραγράφου, στις οποίες προβλέπονται στήλες για το αντίστοιχο επιβαλλόμενο ποσοστό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς και του αναλογούντος ποσού της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, οι διαδικασίες που απαιτούνται για την βεβαίωση και είσπραξη της εισφοράς αυτής από την αρμόδια Δ.Ο.Υ., καθώς και κάθε άλλη σχετική αναγκαία λεπτομέρεια.
10. Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. μετά από σχετικό έλεγχο των επιμέρους και του συνολικού ποσού της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς που αναγράφονται στην αναλυτική κατάσταση δικαιολογητικών κάθε υπόχρεου, βεβαιώνει το συνολικό ποσό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς του υπόχρεου. Η είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς γίνεται ως ακολούθως:
α) για τους παραγωγούς του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ, με παρακράτηση του συνολικού ετήσιου ποσού της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς από το προς επιστροφή ποσό του ΦΠΑ πριν την έναρξη της διαδικασίας επιστροφής του.
β) για τους παραγωγούς του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ, με παρακράτηση του συνολικού ετήσιου ποσού της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς από το προς επιστροφή ποσό του ΦΠΑ πριν την έναρξη της διαδικασίας επιστροφής του και εάν το ποσό της επιστροφής δεν επαρκεί, το υπόλοιπο μεταφέρεται σε ειδική στήλη της φορολογικής δήλωσης (έντυπο Ε1) και παρακρατείται από το ποσό της τυχόν επιστροφής φόρου ή άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τις διαδικασίες είσπραξης των φόρων.
γ) για τους μη δικαιούμενους επιστροφής ΦΠΑ παραγωγούς, το συνολικό ετήσιο ποσό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς μεταφέρεται σε ειδική στήλη της φορολογικής δήλωσης (έντυπο Ε1) και παρακρατείται από το ποσό της τυχόν επιστροφής φόρου ή άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τις διαδικασίες είσπραξης των φόρων.
δ) για τους παραγωγούς – πωλητές των αγροτικών προϊόντων και υποπροϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης στις κατά τόπους λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή που εξάγουν ή παραδίνουν τα προϊόντα αυτά σε άλλο κράτος – μέλος, με παρακράτηση του συνολικού ετήσιου ποσού της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς από το προς επιστροφή ποσό του ΦΠΑ πριν την έναρξη της διαδικασίας επιστροφής του και εάν το ποσό της επιστροφής δεν επαρκεί, το υπόλοιπο μεταφέρεται σε ειδική στήλη της φορολογικής δήλωσης (έντυπο Ε1) και παρακρατείται από το ποσό της τυχόν επιστροφής φόρου ή άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τις διαδικασίες είσπραξης των φόρων.
ε) για τους παραγωγούς – αγρότες του ειδικού, αλλά και του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ, που ασκούν παράλληλα και τη δραστηριότητα των παραγωγών – πωλητών αγροτικών προϊόντων και υποπροϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης στις κατά τόπους λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή που εξάγουν ή παραδίνουν τα προϊόντα αυτά σε άλλο κράτος – μέλος, με παρακράτηση του συνολικού ετήσιου ποσού της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς από το προς επιστροφή ποσό του ΦΠΑ πριν την έναρξη της διαδικασίας επιστροφής του και εάν το ποσό της επιστροφής δεν επαρκεί, το υπόλοιπο μεταφέρεται σε ειδική στήλη της φορολογικής δήλωσης (έντυπο Ε1) και παρακρατείται από το ποσό της τυχόν επιστροφής φόρου ή άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τις διαδικασίες είσπραξης των φόρων.
στ) για τους μη δικαιούμενους επιστροφής ΦΠΑ παραγωγούς, στην περίπτωση μη υποβολής αίτησης – αναλυτικής κατάστασης δικαιολογητικών με τα πρωτότυπα παραστατικά (τιμολόγια πώλησης ή αγοράς, εκκαθαρίσεις, κλπ) των αγροτικών προϊόντων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης, η αρμόδια Δ.Ο.Υ. καθορίζει το συνολικό ετήσιο ποσό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς ως ποσοστό 15% επί του τεκμαρτού γεωργικού εισοδήματος των παραγωγών, για τις καλλιέργειες και τις εκτροφές της γεωργικής εκμετάλλευσης, όπως αυτό προκύπτει από τους πίνακες αντικειμενικού προσδιορισμού του γεωργικού εισοδήματος του Υπουργείου Οικονομικών και το ποσό αυτό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς μεταφέρεται σε ειδική στήλη της φορολογικής δήλωσης (έντυπο Ε1) και παρακρατείται από το ποσό της τυχόν επιστροφής φόρου ή άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τις διαδικασίες είσπραξης των φόρων.
11. Σε περίπτωση που ο υπόχρεος της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς δεν υποβάλει ή υποβάλει ελλειπώς (αντικειμενικά ανειλικρινώς και ανακριβώς) τα σχετικά παραστατικά, καταλογίζονται σε βάρος του, πλην της εισφοράς και οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα που ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 67 του ν.δ. 3323/1955 (ΦΕΚ 214 Α΄), όπως ισχύουν κάθε φορά. Ο καταλογισμός ενεργείται με πράξη του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., κατά της οποίας επιτρέπονται τα ένδικα μέσα και βοηθήματα, που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Δικονομίας, εφαρμοζόμενων επίσης ανάλογα και των διατάξεων του άρθρου 65 του ως άνω νομοθετικού διατάγματος.
12. Οι διατάξεις του ν.δ. 3323/1955, όπως ισχύουν κάθε φορά, οι οποίες αφορούν την παραγραφή, τη διοικητική επίλυση της διαφοράς και τη λοιπή εν γένει διαδικασία, καθώς και οι διατάξεις του άρθρου 18 του ν.δ. 4242/1962 (ΦΕΚ 135 Α΄), εφαρμόζονται ανάλογα και στην ως άνω ειδική ασφαλιστική εισφορά. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς και της πράξης καταλογισμού της εισφοράς αυτής, καθώς και κάθε άλλη σχετική αναγκαία λεπτομέρεια.
13. Τα έσοδα του ΕΛ.Γ.Α. από την ειδική ασφαλιστική εισφορά, που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ., εισάγονται στον κρατικό προϋπολογισμό ως έσοδα του Δημοσίου και εμφανίζονται με ίδιο κωδικό αριθμό εσόδου. Τα έσοδα αυτά αποδίδονται στον ΕΛ.Γ.Α. μέσω του προϋπολογισμού του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την εγγραφή κατ’ έτος ισόποσης πίστωσης, ύστερα από πρόταση του ΕΛ.Γ.Α. προς το Υπουργείο αυτό. Από τα ανωτέρω ποσά της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ. υπέρ του ΕΛ.Γ.Α., παρακρατείται υπέρ του Δημοσίου ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) ως ποσοστό είσπραξης και βεβαίωσης. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τα ανωτέρω ποσοστά μπορεί να αναπροσαρμόζονται και να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου αυτής.
14. Η ειδική ασφαλιστική εισφορά που εισπράττεται υπέρ του ΕΛ.Γ.Α. απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος χαρτοσήμου και κάθε άλλη επιβάρυνση υπέρ του Δημοσίου.
15. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου τίθενται σε εφαρμογή την 1-1-2014, με εξαίρεση την εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν στα προϊόντα και υποπροϊόντα της ιχθυοπαραγωγής των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων, των οποίων η ημερομηνία έναρξης ισχύος ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Άρθρο 9
Καταβολή αποζημιώσεων
1. Οι αποζημιώσεις καταβάλλονται στους δικαιούχους μετά τη διαπίστωση της ζημιάς και την οριστικοποίηση του πορίσματος εκτίμησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στους σχετικούς Κανονισμούς του ΕΛ.Γ.Α..
2. Σε περιπτώσεις ασφαλιστικά καλυπτόμενων ζημιών, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛ.Γ.Α. και προ της οριστικοποίησης του πορίσματος εκτίμησης με απόφασή του μπορεί να χορηγεί στους δικαιούχους προκαταβολή έναντι της αποζημίωσης που δικαιούνται. Μπορεί επίσης να καθορίζει, με όμοια απόφαση, ποσοστό προκαταβολής διαφορετικό κατά ζημιογόνο αίτιο ή κατά προϊόν.
3. Ο ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να διενεργεί ελέγχους σχετικά με την καταβολή των αποζημιώσεων σε παραγωγούς. Σε περίπτωση που από τους ελέγχους αυτούς προκύψει ότι έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν τις δικαιούνται σύμφωνα με το νόμο και τους Κανονισμούς του ΕΛ.Γ.Α., με απόφαση του προέδρου του ΕΛ.Γ.Α. τα μη δικαιούμενα ποσά αποζημίωσης καταλογίζονται σε βάρος αυτών που τα εισέπραξαν αδικαιολογήτως και εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων. Για τη διεξαγωγή των ελέγχων αυτών, ο ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να ζητά από φορείς του Δημοσίου, συνεταιρισμούς και ενώσεις αυτών, καθώς και από επιχειρήσεις, οποιοδήποτε στοιχείο ή πληροφορία θεωρεί απαραίτητη και οι φορείς αυτοί οφείλουν να παρέχουν τα σχετικά στοιχεία ή πληροφορίες εντός εύλογης προθεσμίας. Ειδικότερα για τη διενέργεια των παραπάνω ελέγχων από τον ΕΛ.Γ.Α., το Υπουργείο Οικονομικών αποστέλλει στον ΕΛ.Γ.Α. τα σχετικά με την είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς στοιχεία κατά παραγωγό, εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος από της είσπραξής της.
4. Κατά την καταβολή των αποζημιώσεων ή και πριν από αυτή ο ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να δημοσιοποιεί τις καταστάσεις με τα ονόματα των δικαιούχων, καθώς και το ύψος της αποζημίωσης που καταβλήθηκε ή θα καταβληθεί σε καθέναν από αυτούς και για την άσκηση αυτού του δικαιώματος του ΕΛ.Γ.Α. στη δήλωση ζημιάς του παραγωγού θα περιέχεται εξουσιοδότηση προς τον ΕΛΓΑ δημοσιοποίηση του αποτελέσματος της εκτίμησης και του δικαιούμενου ποσού με βάση το πόρισμα εκτίμησης.
5. Δεν καταβάλλεται από τον ΕΛ.Γ.Α. αποζημίωση για τη ζημιωθείσα παραγωγή παραγωγών, για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι δεν έχουν υποβάλει στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. παραστατικά στοιχεία για την είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς ή δεν κατέβαλαν την ασφαλιστική του εισφορά για οποιονδήποτε λόγο και στην περίπτωση που η αποζημίωση έχει ήδη καταβληθεί ζητείται να επιστραφεί και εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων. Επίσης με απόφαση του προέδρου του ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να μειώνεται μέχρι ποσοστού 50% η αποζημίωση της ζημιωθείσας παραγωγής παραγωγών, για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι έχουν υποβάλει στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. ελλειπώς (αντικειμενικά ανειλικρινώς και ανακριβώς) παραστατικά στοιχεία για την είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς ή δεν κατέβαλαν την ασφαλιστική του εισφορά για οποιονδήποτε λόγο.
6. Οι αποζημιώσεις που καταβάλλει ο ΕΛ.Γ.Α. στους παραγωγούς είναι ακατάσχετες και ανεκχώρητες, εκτός εάν πρόκειται για απαιτήσεις για νόμιμη διατροφή, οπότε έχουν εφαρμογή οι ισχύουσες κάθε φορά σχετικές διατάξεις ή για συμψηφισμό των αποζημιώσεων αυτών με οφειλές του παραγωγού προς τον ΕΛ.Γ.Α..
7. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛΓΑ μπορεί να καταβάλλεται σε περίπτωση άσκησης ένστασης, το 50% της αποζημίωσης που δικαιούται ο παραγωγός με βάση το πόρισμα εκτίμησης, όταν καταβάλλεται η αποζημίωση στους παραγωγούς που δεν άσκησαν ένσταση.
Άρθρο 10
Κανονισμοί Ασφάλισης – Όροι και διαδικασία ασφάλισης
1. Με τους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. που εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., καθορίζονται:
α) οι κίνδυνοι και τα αντικείμενα ασφάλισης που καλύπτει ο ΕΛ.Γ.Α., καθώς και οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι περιορισμοί με τους οποίους παρέχεται η ασφάλιση.
β) Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ασφαλισμένων, καθώς και οι συνέπειες από τη μη εκπλήρωσή τους.
γ) Οι απαλλαγές.
δ) Το ανώτατο ποσοστό μέχρι το οποίο θα ανέρχεται η κάλυψη της ζημιάς.
ε) Η διαδικασία αναγγελίας της ζημιάς, υποβολής της σχετικής δήλωσης ζημιάς, κλπ.
στ) Ο τρόπος και η διαδικασία εξακρίβωσης της ζημιάς και εκτίμησης του ύψους αυτής.
ζ) Τα αρμόδια όργανα και η διαδικασία επίλυσης αμφισβητήσεων σχετικά με τα πορίσματα πραγματογνωμοσυνών, καθώς και η διαδικασία αμοιβής των οργάνων αυτών.
η) Ο τρόπος υπολογισμού και καθορισμού του ύψους της καταβλητέας αποζημίωσης.
θ) Κάθε άλλο σχετικό θέμα
2. Ο ασφαλισμένος ή αντιπρόσωπός του, καθώς επίσης και εκπρόσωπος των Οργανώσεων των παραγωγών καλούνται να παρίστανται κατά τη διενέργεια εκτίμησης της ζημιάς και να εκθέτουν τις απόψεις τους ή να παρέχουν κάθε σχετική πληροφορία ή στοιχεία για τη ζημιά. Επίσης ο ασφαλισμένος ή ο αντιπρόσωπός του είναι υποχρεωμένοι να παραδίδουν στον εκτιμητή κάθε έγγραφο που είναι σχετικό με την εκτίμηση και κάθε πληροφορία για την καλλιέργεια ή το ζωικό κεφάλαιο που ζημιώθηκαν από τα αίτια του άρθρου 5 του παρόντος Νόμου.
3. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να καθορίζονται ευνοϊκότεροι όροι ασφάλισης, από εκείνους των Κανονισμών Ασφάλισης για ασφαλιζόμενα πρόσωπα που κατοικούν σε ορεινές, μειονεκτικές νησιωτικές περιοχές μέχρι 100.000 κατοίκους και με ειδικά προβλήματα περιοχές, που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Οδηγίας 85/148 Ε.Ε. (L-56) όπως ισχύει για την Ελλάδα. Στην περίπτωση αυτή η απόφαση υποχρεωτικά θα αναφέρει και τον τρόπο κάλυψης της επιπλέον σχετικής δαπάνης.
Άρθρο 11
Εκτιμητές
1. Η εκτίμηση των ζημιών διενεργείται από Γεωπόνους ή Κτηνιάτρους ή Ιχθυολόγους, υπαλλήλους του ΕΛ.Γ.Α., Πτυχιούχους ΑΕΙ.
2. Στο εκτιμητικό έργο συμμετέχουν και οι Τεχνολόγοι Γεωπονίας Πτυχιούχοι των Σχολών Τεχνολογίας των Τ.Ε.Ι., υπάλληλοι του ΕΛ.Γ.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 109/1989, όπως ισχύουν κάθε φορά.
3. Σε περίπτωση εκτεταμένων ζημιών για την εκτίμηση των οποίων το προσωπικό του ΕΛ.Γ.Α. δεν επαρκεί, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., καθήκοντα εκτιμητή ανατίθενται και σε Γεωπόνους ή Κτηνιάτρους ή Ιχθυολόγους, Πτυχιούχους ΑΕΙ από πίνακα που καταρτίζεται για το σκοπό αυτόν από το ΑΣΕΠ και ισχύει για ένα χρόνο. Οι γεωτεχνικοί αυτοί για όσο χρόνο παρέχουν τις υπηρεσίες τους στον Οργανισμό συνδέονται μ’ αυτόν με σύμβαση εξηρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, σύμφωνα με την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία.
4. Σε περίπτωση μη επάρκειας του προσωπικού των προηγούμενων παραγράφων του παρόντος άρθρου, καθήκοντα εκτιμητή μπορεί να ανατίθενται και σε Γεωπόνους ή Κτηνιάτρους ή Ιχθυολόγους, Πτυχιούχους ΑΕΙ, υπαλλήλους του δημόσιου τομέα μετά από έγκριση των υπηρεσιών τους.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’
ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ
Άρθρο 12
Αρμοδιότητες Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων
1. Οι αρμοδιότητες που προβλέπονται από το ν.δ.131/1974 (ΦΕΚ 320 Α΄) και αφορούν στην καταβολή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων στην αγροτική παραγωγή και το αγροτικό κεφάλαιο που έχουν υπαχθεί στη Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μεταφέρονται και ασκούνται από τον ΕΛ.Γ.Α. σύμφωνα με το σχετικό περί κρατικών ενισχύσεων κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο και τον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων.
2. Οι αρμοδιότητες αυτές αφορούν κυρίως:
α) στην καταγραφή, παρακολούθηση και αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης λόγω θεομηνιών, δυσμενών καιρικών συνθηκών, πυρκαγιών και άλλων εκτάκτων γεγονότων γενικά στην παραγωγή (φυτική, ζωική, αλιευτική και υδατοκαλλιεργητική) και το κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, αλιευτικό, υδατοκαλλιεργητικό και πάγιο) των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, στη μελέτη και αξιολόγηση αυτών και την εισήγηση αρμοδίως για τα κυβερνητικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την ανόρθωση της οικονομίας και τη συνέχιση της παραγωγικής δραστηριότητας των παραγωγών που πλήττονται και στην υλοποίηση των μέτρων που εγκρίνονται,
β) στη λήψη ειδικών μέτρων, σε συνεργασία με αρμόδια κοινοτικά όργανα – φορείς για τη μελέτη της πρόγνωσης – προειδοποίησης καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα, για την πρόληψη ή το μετριασμό των δυσμενών επιπτώσεων που προκαλούνται από τα φαινόμενα αυτά στην εν γένει γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή της χώρας.
3. Η εισήγηση για ένταξη, σε προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, των προς αποκατάσταση ζημιών που αναφέρονται στο εδάφιο α’ της προηγούμενης παραγράφου, προς το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γίνεται από τον ΕΛ.Γ.Α..
4. Προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, για την αντιστάθμιση των ζημιών στη γεωργία, υποβάλλονται προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εφόσον οφείλονται σε θεομηνίες, έκτακτα γεγονότα και δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
5. Οι πόροι που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση του έργου των προγραμμάτων των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (καταβολή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων και λειτουργικά – διοικητικά έξοδα), βαρύνουν το ελληνικό δημόσιο, εγγράφονται στον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μεταφέρονται σε ταμείο του ΕΛΓΑ που είναι σαφώς διαχωρισμένο από το ταμείο καταβολής των αποζημιώσεων.
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Οικονομικών, εργασίες που αφορούν ευρύτερα σε θέματα διαχείρισης στον αγροτικό τομέα, μπορεί να ανατίθεται στον ΕΛ.Γ.Α. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται οι όροι ανάθεσης και το ύψος της απαιτούμενης δαπάνης, που βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Άρθρο 13
Αρμοδιότητες Διαχείρισης Επιδοτούμενης Προαιρετικής Ασφάλισης
1. Οι υπηρεσίες διαχείρισης της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας παρέχονται από τον ΕΛ.Γ.Α.. Οι υπηρεσίες της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης παρέχονται από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τους αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς και τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας.
2. Για τη διεκπεραίωση του έργου της διαχείρισης της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης, συνιστάται στον ΕΛ.Γ.Α. Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης, επιπέδου ανώτερης υπηρεσιακής οργανικής μονάδας του ΕΛ.Γ.Α., υπαγόμενη απ’ ευθείας στη Διοίκηση του ΕΛ.Γ.Α., η οποία στελεχώνεται με το αναγκαίο προσωπικό του ΕΛ.Γ.Α. ή και με προσωπικό αποσπώμενο ή μετατασσόμενο από άλλη υπηρεσία του δημόσιου εν γένει τομέα.
Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Εσωτερικών, εγκρίνονται οι σχετικές με τον Κανονισμό Οργανωτικής Διάρθρωσης και Λειτουργίας των Υπηρεσιών του ΕΛ.Γ.Α. και τον Κανονισμό Κατάστασης Προσωπικού του ΕΛ.Γ.Α. διατάξεις, που συντάσσονται από τον ΕΛ.Γ.Α και αφορούν στην Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης.
3. Στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης υπάγεται:
α) η κατάρτιση και η υποβολή προς έγκριση στους Υπουργούς Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του ετήσιου προγράμματος προαιρετικής ασφάλισης του επόμενου έτους, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 14 στο οποίο προσδιορίζονται κυρίως οι προς κάλυψη κίνδυνοι, οι απαλλαγές και οι λοιποί όροι κάλυψης, οι πόροι που προορίζονται για την επιδότηση του ασφαλίστρου, τα ποσοστά επιδότησης του ασφαλίστρου, οι τιμές αποζημίωσης των προϊόντων και τα λοιπά τεχνικοασφαλιστικά ή γεωργοτεχνικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την εφαρμογή των σχετικών ασφαλιστικών προγραμμάτων.
β) Η κατάρτιση πρότυπων βασικών όρων ασφαλιστηρίων συμβολαίων, οι οποίοι εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
γ) Ο έλεγχος των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, όπου αυτά απαιτούνται, για τους φορείς της περίπτωσης β΄ του άρθρου 2 του παρόντος νόμου, ως προς τη συμβατότητά τους με τους βασικούς όρους της προηγούμενης περίπτωσης β΄ του παρόντος άρθρου, ο έλεγχος της επιλεξιμότητας των φορέων που υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στο ετήσιο πρόγραμμα προαιρετικής ασφάλισης και ο έλεγχος της επιδότησης του ασφαλίστρου.
δ) Η συγκέντρωση και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων, η εκπόνηση αναλογιστικών μελετών και ο προσδιορισμός του τεχνικού ασφαλίστρου, καθώς και η παρακολούθηση της απορρόφησης και αξιοποίησης του συνόλου των πόρων των φορέων της περίπτωσης β΄ του άρθρου 2 του παρόντος νόμου.
ζ. Η κατάρτιση απολογιστικών εκθέσεων για την προηγούμενη διαχειριστική χρήση και η υποβολή τους στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με τη λειτουργία των φορέων της περίπτωσης β΄ του άρθρου 2 του παρόντος νόμου και τις βελτιώσεις που απαιτούνται.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οικονομικών, Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
α) εγκρίνονται τα προγράμματα της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, και
β) καθορίζονται οι διαδικασίες ελέγχου και επιδότησης του ασφαλίστρου, καθώς και κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή των διατάξεων της προαιρετικής ασφάλισης με επιδοτούμενο ασφάλιστρο.
5. Οι πόροι που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση του έργου της Διεύθυνσης Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης για τα προγράμματα της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης (καταβολή επιδότησης ασφαλίστρου λειτουργικά – διοικητικά έξοδα της Διεύθυνσης Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης), μεταφέρονται από τον κρατικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε ξεχωριστό ταμείο του ΕΛ.Γ.Α..
Άρθρο 14
Προαιρετική επιδοτούμενη ασφάλιση
1. Στην περίπτωση της προαιρετικής ασφάλισης των παραγωγών σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις, αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς ή άλλους ασφαλιστικούς φορείς για κινδύνους ή μέρος αυτών, που δεν καλύπτονται από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α., μπορεί να χορηγείται ενίσχυση, ως επιδότηση ασφαλίστρου, για την ασφάλιση καλλιεργειών, ζώων και φυτών έναντι οικονομικών απωλειών που προκαλούνται από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των ζώων ή των φυτών ή εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών.
2. Η επιδότηση του ασφαλίστρου χορηγείται για ασφαλίσεις που περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων που καταρτίζει η Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. και εγκρίνεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συνάπτονται αφενός μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων, στα οποία ανήκει η κυριότητα και η εκμετάλλευση ή η εκμετάλλευση γεωργικών, κτηνοτροφικών, αλιευτικών ή άλλων συναφών εκμεταλλεύσεων και αφετέρου ασφαλιστικών επιχειρήσεων ή αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών ή ενώσεων αυτών, που συμμετέχουν στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων. Δικαιούχοι της επιδότησης είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οι ενώσεις προσώπων, που συνάπτουν την ασφάλιση με τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τους αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς ή τις ενώσεις αυτών.
3. Η επιδότηση του ασφαλίστρου μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τον ασφαλιζόμενο κίνδυνο, τη γεωγραφική περιοχή που βρίσκεται η εκμετάλλευση, το ύψος του εισοδήματος του ασφαλιζόμενου προσώπου, το είδος της καλλιέργειας ή εκτροφής και το χαρακτηρισμό του ως αγρότη ή κατόχου γεωργικής εκμετάλλευσης. Η επιδότηση ασφαλίστρου μπορεί επίσης να διαφοροποιείται μεταξύ φυσικών και νομικών ασφαλιζόμενων προσώπων.
4. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τηρούν, εκτός από τα αποθεματικά που προβλέπονται από το νόμο και ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό γεωργικών κινδύνων, ο τρόπος υπολογισμού και το ύψος του οποίου καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η ενεργοποίηση του εδαφίου αυτού είναι δυνητική, η δε υποχρέωση αυτή αρχίζει από την ημερομηνία που θα ορίζεται στην προαναφερθείσα κοινή υπουργική απόφαση.
5. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τηρούν και παρέχουν στη Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α., ύστερα από αίτημα του ΕΛ.Γ.Α., ασφαλιστικά έγγραφα, καθώς και στατιστικά στοιχεία που σχετίζονται με το ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων. Ο ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να δημοσιοποιεί ενοποιημένα για όλες τις επιχειρήσεις και τους συνεταιρισμούς τα ανωτέρω στοιχεία.
6. Η μη τήρηση των βασικών όρων και προϋποθέσεων του ετήσιου προγράμματος γεωργικών ασφαλίσεων, καθώς και η μη τήρηση των υποχρεώσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών, που προσδιορίζονται με τις διατάξεις του νόμου αυτού, συνεπάγονται την επιβολή, σε βάρος των υπαιτίων, των διοικητικών κυρώσεων που καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
7. Για οικονομικές απώλειες που προκαλούνται από την εμφάνιση ασθενειών ζώων και φυτών και περιβαλλοντικών συμβάντων, το Κράτος μπορεί να προβλέπει την καταβολή οικονομικής αποζημίωσης στους πληττόμενους γεωργούς, μέσω χρηματοδοτικής συνεισφοράς στα Ταμεία Αλληλοβοήθειας για τις ασθένειες ζώων και φυτών και τα περιβαλλοντικά συμβάντα, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στα άρθρα 68 παρ. 1 εδάφιο ε’ και 71 του Κανονισμού 73/2009 του Συμβουλίου της 19ης/1/2009 και στο άρθρο 14 του Κανονισμού 639/2009 της Επιτροπής της 22ας/7/2009.
8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εγκρίνεται ο τρόπος, τα ποσοστά επιδότησης, οι ασφαλίσεις στις οποίες επιδοτείται το ασφάλιστρο, η συνολική δαπάνη για επιδοτήσεις και τα λοιπά στοιχεία, που είναι απαραίτητα για τη σωστή και απρόσκοπτη διεκπεραίωση των εργασιών επιδότησης του ασφαλίστρου, η διαδικασία καταβολής του επιδοτούμενου ασφαλίστρου στους δικαιούχους, το ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων που καταρτίζει η Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. και εγκρίνεται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι συμπληρωματικοί όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής στο παραπάνω πρόγραμμα της παραγράφου 1 για τη φερεγγυότητα και την τεχνική και οργανωτική υποδομή των παραπάνω νομικών προσώπων, οι επιλέξιμοι από τους φορείς που έχουν υποβάλει αίτηση συμμετοχής στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων, το ύψος της αποζημίωσης, οι προϋποθέσεις, ο τρόπος και η διαδικασία καταβολής της δημόσιας χρηματοδοτικής συνεισφοράς στα Ταμεία Αλληλοβοήθειας της παραγράφου 7 του παρόντος άρθρου,καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος άρθρου.
9. Ως επιλέξιμες ασφαλιστικές επιχειρήσεις και αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί, θεωρούνται οι φορείς οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις, όπως αυτές ορίζονται σε κοινές αποφάσεις των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οικονομικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Άρθρο 15
Υποχρεώσεις ασφαλιστικών επιχειρήσεων και αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών
1. Η συμμετοχή των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων είναι προαιρετική.
2. Οι παραπάνω ασφαλιστικές επιχειρήσεις και αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί αναλαμβάνουν τους ασφαλιστικούς κινδύνους ενός ή περισσοτέρων ασφαλιστικών προγραμμάτων που περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων και υποχρεούνται να τηρούν τους βασικούς όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο ετήσιο πρόγραμμα.
3. Στο ασφαλιστήριο μπορεί να προστίθενται ειδικοί όροι για πρόσθετες καλύψεις ή ρυθμίσεις, εκτός από εκείνες που αναφέρονται στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων, με την προϋπόθεση ότι η κάλυψη δεν γίνεται δυσμενέστερη για τον ασφαλισμένο. Επιδότηση ασφαλίστρου δεν χορηγείται για τις παραπάνω πρόσθετες καλύψεις.
Άρθρο 16
Λοιπά θέματα λειτουργίας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών
Οι εκτιμήσεις και επανεκτιμήσεις ζημιών, καθώς και η καταβολή αποζημιώσεων, γίνεται εντός των προθεσμιών που ορίζει η Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. και οι οποίες περιλαμβάνονται στους βασικούς όρους ασφάλισης. Η τήρηση των προθεσμιών αυτών είναι υποχρεωτική για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τους αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς που συμμετέχουν στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων. Η μη τήρηση των προθεσμιών του προηγούμενου εδαφίου, συνεπάγεται την επιβολή, σε βάρος του υπαιτίου, των διοικητικών κυρώσεων που καθορίζονται με τον κανονισμό που προβλέπεται στο άρθρο 17 του παρόντος νόμου.
Άρθρο 17
Κυρώσεις
Με κανονισμό, που καταρτίζεται από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Προαιρετικής Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. και εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται διοικητικές κυρώσεις και πρόστιμα που επιβάλλονται για τις παραβάσεις των διατάξεων που αφορούν στην προαιρετική ασφάλιση του νόμου αυτού.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’
Τροποποίηση διατάξεων του ν.2342/1995 (2342/Δ’Α/208/1995)
Άρθρο 18
Τροποποίηση διατάξεων του ν.2342/1995 (2342/Δ’Α/208/1995)
1. Ο τίτλος του ν.2342/1995 (ΦΕΚ 134 Α’), αντικαθίστανται ως εξής:
«Ενεργητική προστασία της γεωργικής παραγωγής, του φυτικού, ζωικού, ιχθυοκαλλιεργητικού και εγγείου κεφαλαίου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και άλλες διατάξεις.».
2. Η παράγραφος 1 του άρθρου 1 του ν.2342/1995, αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Ενεργητική προστασία κατά την έννοια του παρόντος νόμου είναι η λήψη προληπτικών μέτρων, η χρησιμοποίηση τεχνολογικών μέσων και η εφαρμογή προγραμμάτων τροποποίησης καιρού και οποιουδήποτε άλλου μέσου ή άλλης μεθόδου, που στο εξής θα αποκαλούνται μέσα ενεργητικής προστασίας, για την αποτροπή ή μείωση των ζημιών που προξενούνται στη φυτική και ζωική παραγωγή, στο φυτικό, ζωικό και έγγειο κεφάλαιο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και στην ιχθυοπαραγωγή, τις εγκαταστάσεις και μέσα των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων των γλυκέων υδάτων και των λιμνοθαλασσών, από φυσικούς κινδύνους, όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 5 του παρόντος νόμου, όπως κάθε φορά ισχύει. Από την ενεργητική προστασία εξαιρούνται οι μυδοκαλλιέργειες και γενικά οι ιχθυογενετικοί σταθμοί, καθώς και οι εγκαταστάσεις και τα μέσα των μυδοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων και των ιχθυογενετικών σταθμών.
Ειδικότερα για τη ζωική παραγωγή, το ζωικό και έγγειο κεφάλαιο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και την ιχθυοπαραγωγή, τις εγκαταστάσεις και μέσα των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων των γλυκέων υδάτων και των λιμνοθαλασσών, η κατά τα ανωτέρω έννοια της ενεργητικής προστασίας περιλαμβάνει επιπλέον και τη λήψη προληπτικών μέτρων για κινδύνους μη ασφαλιζόμενους από τον ΕΛΓΑ, η εμφάνιση των οποίων σε συνέργεια με ασφαλιζόμενους κινδύνους, προκαλεί ζημιά είτε στη ζωική ή ιχθυοκαλλιεργητική παραγωγή, είτε στο ζωικό ή ιχθυοκαλλιεργητικό κεφάλαιο.».
3. Η περίπτωση β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν.2342/1995, αντικαθίσταται ως εξής:
«β) Με την επιχορήγηση φορέων, δηλαδή αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων, αναγνωρισμένων ενδοσυνεταιριστικών ομάδων παραγωγών, νόμιμα συγκροτημένων ομάδων παραγωγών, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και φυσικών ή νομικών προσώπων, όπως ορίζονται στο άρθρο 4 του ν. 1790/1988, όπως κάθε φορά ισχύει, για την προμήθεια και εφαρμογή ή για την προμήθεια και εγκατάσταση μέσων ενεργητικής προστασίας.».
4. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ν.2342/1995, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Το ύψος της επιχορήγησης του ΕΛ.Γ.Α. στη συνολική αξία αγοράς και εφαρμογής ή αγοράς και εγκατάστασης μέσων ενεργητικής προστασίας καθορίζεται σε ποσοστό μέχρι εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) για επιχορηγήσεις προς τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, τις αναγνωρισμένες ενδοσυνεταιριστικές ομάδες παραγωγών, τις νόμιμα συγκροτημένες ομάδες παραγωγών και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και σε ποσοστό μέχρι εξήντα τοις εκατό (60%) για επιχορηγήσεις προς τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ορίζονται στο άρθρο 4 του ν. 1790/1988, όπως κάθε φορά ισχύει.».
5. Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ν.2342/1995 προστίθεται εδάφιο, ως εξής:
«Ειδικότερα για τη ζωική παραγωγή, το ζωικό και έγγειο κεφάλαιο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και την ιχθυοπαραγωγή, τις εγκαταστάσεις και μέσα των ιχθυοκαλλιεργητικών εκμεταλλεύσεων των γλυκέων υδάτων και των λιμνοθαλασσών, ο χρόνος κάλυψης των ζημιών από τους ασφαλιζόμενους κινδύνους μετά την προμήθεια των μέσων ενεργητικής προστασίας, καθορίζεται κάθε φορά με αποφάσεις του ΔΣ του ΕΛΓΑ».
6. Η παράγραφος 2 του άρθρου 3 του ν.2342/1995, αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Τα ποσοστά των δαπανών που δεν καλύπτονται από της παραπάνω επιχορηγήσεις, καθώς και, όπου αυτό απαιτείται, οι δαπάνες λειτουργίας, συντήρησης, φύλαξης και ασφάλισης των μέσων ενεργητικής προστασίας που επιχορηγούνται από τον ΕΛ.Γ.Α. καλύπτονται από τους φορείς ή τα πρόσωπα που επιχορηγούνται.».
7. Η παράγραφος 1 του άρθρου 4 του Ν.2342/1995, αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Οι φορείς και τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που επιχορηγούνται από τον ΕΛ.Γ.Α. για την απόκτηση μέσων ενεργητικής προστασίας προβαίνουν οι ίδιοι στην προμήθεια και εφαρμογή ή στην προμήθεια και εγκατάσταση των μέσων αυτών και όπου αυτό καθορίζεται, αποκτούν την κυριότητα, νομή και κατοχή των μέσων αυτών.».
8. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν.2342/1995, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Όσοι αποκτούν ή έχουν αποκτήσει επιχορηγούμενα από τον ΕΛ.Γ.Α. μέσα ενεργητικής προστασίας υποχρεούνται, όπου αυτό απαιτείται, να τα φυλάσσουν, ασφαλίζουν, συντηρούν, διατηρούν σε πλήρη ετοιμότητα και να τα θέτουν σε λειτουργία, όταν αυτό είναι αναγκαίο, στα πλαίσια του σκοπού για τον οποίο αποκτήθηκαν.».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’
ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 19
Ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών ή μη αποδοθέντων εσόδων του ΕΛ.Γ.Α.
από κάθε αιτία
1. Νομικά ή φυσικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων, που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από την ειδική εισφορά του άρθρου 5α του ν.1790/1988 ή άλλες βεβαιωμένες από το δημόσιο οφειλές προς τον ΕΛ.Γ.Α. από οποιαδήποτε αιτία και δεν έχουν ρυθμισθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, μπορούν με αίτησή τους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. να καταβάλουν τα οφειλόμενα ποσά είτε εφάπαξ είτε σε μηνιαίες ισόποσες δόσεις.
2. Τα πρόσωπα της παραγράφου 1, που έχουν βεβαιωμένες από το δημόσιο οφειλές προς τον ΕΛ.Γ.Α. από οποιαδήποτε αιτία ή έχουν παρακρατήσει από αγρότες του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ ασφαλιστική εισφορά υπέρ ΕΛ.Γ.Α. και δεν την έχουν αποδώσει, ή προκειμένου για αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ που δεν έχουν αποδώσει τα οφειλόμενα ποσά της εισφοράς που προκύπτουν από τα ειλικρινή βιβλία και στοιχεία τους, μπορούν με δήλωση που υποβάλλεται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. να καταβάλλουν τα ποσά αυτά, είτε εφάπαξ είτε σε μηνιαίες δόσεις.
3. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής των οφειλών των παραγράφων 1 και 2, διαγράφονται τυχόν πρόστιμα ή προσαυξήσεις. Εάν η οφειλή καταβληθεί σε δόσεις, οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα περιορίζονται στο ήμισυ. Στην περίπτωση αυτή ο αριθμός των δόσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δώδεκα (12) και το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των διακοσίων (200) ευρώ. Στην περίπτωση που δεν καταβληθούν τρεις συνεχόμενες δόσεις, το χρέος αναβιώνει και υπολογίζεται επ’ αυτού η νόμιμη προσαύξηση.
4. Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 μπορούν να υπαχθούν στις ρυθμίσεις του άρθρου αυτού, εφόσον υποβάλλουν την προβλεπόμενη στην παράγραφο αυτή αίτηση ή την προβλεπόμενη στην παράγραφο 2 δήλωση, το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο της αίτησης ή της δήλωσης των παραγράφων 1 και 2, καθώς και η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής.
5. Τα έσοδα των ληξιπρόθεσμων οφειλών ή μη αποδοθέντων εσόδων του ΕΛΓΑ από κάθε αιτία των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου, που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ. σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, αποδίδονται στον ΕΛ.Γ.Α. μέσω του προϋπολογισμού του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Άρθρο 20
Μεταβατικές διατάξεις
1. Οι Κανονισμοί Κατάστασης Προσωπικού του ΕΛ.Γ.Α. και Οργανωτικής Διάρθρωσης και Λειτουργίας των Υπηρεσιών του ΕΛ.Γ.Α. ισχύουν μέχρι τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως νέων επικαιροποιημένων Κανονισμών.
2. Η μεταφορά στον ΕΛ.Γ.Α. των αρμοδιοτήτων των κρατικών οικονομικών ενισχύσεων του άρθρου 12λαμβάνει χώρα από την ημερομηνία ισχύος της Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
3. Η ανάθεση του έργου της διαχείρισης της επιδοτούμενης προαιρετικής ασφάλισης στον ΕΛ.Γ.Α. λαμβάνει χώρα από την ημερομηνία ισχύος της κοινής απόφασης των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οικονομικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Άρθρο 21
Καταργούμενες διατάξεις
Ο ν.3877/2010 καταργείται, όπως καταργείται και οποιαδήποτε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που αναφέρεται σε θέματα που ρυθμίζονται με τον παρόντα νόμο.
Άρθρο 22
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει με την ψήφισή του, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις.
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.
Οι προτείνοντες βουλευτές:
-
Γιώργος Καρασμάνης, Βουλευτής Ν. Πέλλας
-
Γιώργος Στύλιος, Βουλευτής Ν. Άρτας
-
Δημήτρης Τσουμάνης, Βουλευτής Ν. Πρέβεζας
-
Ανδρέας Κουτσουμπάς, Βουλευτής Ν. Βοιωτίας
-
Μιχάλης Ταμήλος, Βουλευτής Ν. Τρικάλων
-
Κώστας Κοντογιώργος, Βουλευτής Ν. Ευρυτανίας
-
Μαρία Αντωνίου, Βουλευτής Ν. Καστοριάς
-
Τιμολέων Κοψαχείλης, Βουλευτής Ν. Γρεβενά
-
Ευστάθιος Κωνσταντινίδης, Βουλευτής Ν. Φλώρινας
-
Λευτέρης Αυγενάκης, Βουλευτής Ν. Ηράκλειο
-
Δημήτριος Χριστογιάννης, Βουλευτής Ν. Πιερίας
-
Θεόδωρος Σολδάτος, Βουλευτής Ν. Λευκάδας
-
Γεωργία Μπατσάρα, Βουλευτής Ν. Ημαθίας
-
Χρήστος Κέλλας, Βουλευτής Ν. Λάρισας
-
Παύλος Σιούφας, Βουλευτής Ν. Καρδίτσας
-
Θεόφιλος Λεονταρίδης, Βουλευτής Ν. Σερρών
-
Βασίλειος Ν. Υψηλάντης, Βουλευτής Ν. Δωδεκάνησα
-
Ανδρέας Μαρίνος, Βουλευτής Ν. Ηλείας
-
Ιωάννης Κεφαλογιάννης, Βουλευτής Ν. Ρεθύμνου
-
Ελένη Μακρή-Θεοδώρου, Βουλευτής Ν. Φθιώτιδας
-
Χρίστος Δήμας, Βουλευτής Ν. Κορινθίας
-
Γιάννης Καράμπελας, Βουλευτής Ν. Βοιωτίας
-
Ιωάννης Πασχαλίδης, Βουλευτής Ν. Καβάλας
-
Λάζαρος Τσαβδαρίδης, Βουλευτής Ν. Ημαθίας
-
Γιώργος Κοντογιάννης, Βουλευτής Ν. Ηλείας
-
Ευθύμης Καρανάσιος, Βουλευτής Ν. Χαλκιδικής
-
Γεώργιος Π. Γεωργαντάς, Βουλευτής Ν. Κιλκίς
-
Σάββας Αναστασιάδης, Βουλευτής Ν. Β΄ Θεσσαλονίκης
-
Κωνσταντίνος Κλειτσιώτης, Βουλευτής Ν. Καβάλας
-
Κωνσταντίνος Κουκοδήμος, Βουλευτής Ν. Πιερίας
-
Γεώργιος Ορφανός, Βουλευτής Ν. Α΄ Θεσσαλονίκης
-
Δημήτριος Κυριαζίδης, Βουλευτής Ν. Δράμας
-
Ασημίνα Σκόνδρα, Βουλευτής Ν. Καρδίτσας
-
Απόστολος Βεσυρόπουλος, Βουλευτής Ν. Ημαθίας
-
Γεώργιος Κωνσταντόπουλος, Βουλευτής Ν. Πιερίας
-
Κωνσταντίνος Κουτσογιαννακόπουλος, Βουλευτής Ν. Φθιώτιδος
-
Αθανάσιος Νταβλούρος, Βουλευτής Ν. Αχαΐας
-
Αλέξανδρος Δερμεντζόπουλος, Βουλευτής Ν. Έβρου
-
Παύλος Βογιατζής, Βουλευτής Ν. Λέσβου
-
Φωτεινή Αραμπατζή, Βουλευτής Ν. Σερρών
-
Ηλίας Βλαχογιάννης, Βουλευτής Ν. Τρικάλων
-
Άννα Μάνη-Παπαδημητρίου, Βουλευτής Ν. Πιερίας
-
Φεβρωνία Πατριανάκου, Βουλευτής Ν. Λακωνίας
-
Ιωάννης Λαμπρόπουλος, Βουλευτής Ν. Μεσσηνίας
-
Νίκος Ταγάρας, Βουλευτής Ν. Κορινθίας
-
Αλέξανδρος Κοντος, Βουλευτής Ν. Ξάνθης
-
Κωνσταντίνος Σκρέκας, Βουλευτής Ν. Τρικάλων
-
Ευάγγελος Μπασιάκος, Βουλευτής Ν. Βοιωτίας
-
Κωνσταντίνος Κόλλιας, Βουλευτής Ν. Κορινθίας
-
Κωνσταντίνος Τσιάρας, Βουλευτής Ν. Καρδίτσας
-
Γιώργος Βλάχος, Βουλευτής Ν. Τρικάλων
-
Ευριπίδης Στυλιαννίδης, Βουλευτής Ν. Ροδόπης
