Στην… κάλαθο των αχρήστων έχει εγκαταλείψει η κυβέρνηση το πόρισμα της μελέτης αποτίμησης της Δράσης των Κοινωνικών Δομών Άμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας, που διενεργήθηκε από ανεξάρτητη εταιρεία αξιολόγησης, και η οποία κατέδειξε και ανέδειξε τη σημαντικότητα και τη χρησιμότητά τους. Μαζί της, και στην ίδια κάλαθο, εγκατέλειψε τις τύχες και τις ελπίδες δεκάδων χιλιάδων ανέργων, αστέγων, απόρων και ανασφάλιστων πολιτών για μια αξιοπρεπή διαβίωση εν μέσω σκληρής οικονομικής κρίσης και ύφεσης, όπως επίσης και τους εκατοντάδες νέους επιστήμονες που εργάζονται σε αυτές.
Αυτό προκύπτει από την επιμονή της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου Εργασίας να προχωρήσει στην κατάργηση των κρίσιμων Κοινωνικών Δομών κατά της φτώχειας, παρά του ότι έχουν αποτιμηθεί θετικά από τη μελέτη, προκειμένου να υλοποιήσει τα σχέδιά της για τη συρρίκνωσή τους μέσω μιας «αναδιάρθρωσης» του προγράμματος που επιφέρει ριζικές αρνητικές αλλαγές και καταστροφικές ανατροπές.
Το γεγονός αυτό συνεχίζει να προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με το ανώτερο συλλογικό όργανο, την ΚΕΔΕ, να επαναφέρει για μια ακόμη φορά το θέμα στην κορυφή της ατζέντας και να ζητά την πλήρη χρηματοδότηση των Κοινωνικών Δομών και τη μεταφορά τους στους δήμους και τα Νομικά τους Πρόσωπα. Αυτό συνέβη και στη χθεσινή συνεδρίαση του Δ.Σ. μετά από εισήγηση του δημάρχου Νεάπολης-Συκεών, και αντιπροέδρου της Επιτροπής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας της ΚΕΔΕ, Σίμου Δανιηλίδη, η οποία έγινε ομόφωνα δεκτή.
«Αναμφίβολα, η συνέχιση της λειτουργίας των δομών αυτών είναι άκρως αναγκαία για την υποστήριξη και στήριξη των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, πρέπει όμως να λειτουργήσει πλήρως στο σύνολό τους ώστε να αναπτύσσονται συνέργειες σε τοπικό επίπεδο. Η χρηματοδότησή τους μπορεί να γίνει στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, TEBA και εθνικών πόρων», ανέφερε μεταξύ άλλων στην εισήγησή του ο Σ.Δανιηλίδης, έχοντας αποστείλει νωρίτερα και σχετική επιστολή στον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Γιώργο Πατούλη, για να ακολουθήσει για μια ακόμη φορά ΟΜΟΦΩΝΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ. Να σημειωθεί ότι με άλλες τρεις ομόφωνες αποφάσεις της η ΚΕΔΕ (162/13-5-2015, 226/9-6-2015, 308/2-9-2015), ζητούσε τη συνέχιση της χρηματοδότησης των Δομών αυτών και μετά και την τελευταία παράταση που δόθηκε έως τις 30 Ιουνίου, όπως επίσης και σχετική νομοθετική ρύθμιση για την απρόσκοπτη λειτουργία τους προς όφελος των 118.000 ωφελούμενων πολιτών.
Τινάζονται όλα στον αέρα…
Παρά τις αγωνιώδεις επισημάνσεις των δημάρχων, η κυβέρνηση συνεχίζει να επιμένει στην «αναδιάρθρωση» του προγράμματος προκειμένου να επιφέρει ένα δήθεν «καινοτόμο» σχέδιο, αγνοώντας πλήρως το πόρισμα της ανεξάρτητης εταιρείας αξιολόγησης που διενήργησε τη μελέτη-αξιολόγηση για λογαριασμό της κυβέρνησης.
Έτσι, βρισκόμαστε σε αντίστροφη μέτρηση που με τη λήξη της θα παραδοθούν στην πλήρη εγκατάλειψη και εξαθλίωση δεκάδες χιλιάδες άποροι και ανασφάλιστοι συνάνθρωποί μας, οι οποίοι βιώνουν σκληρότερα από όλους τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης, αλλά και 1.112 εργαζόμενοι θα οδηγηθούν στην ανεργία.
Συγκεκριμένα, από τις 30 Ιουνίου, που λήγει και η τελευταία παράταση της λειτουργίας των Κοινωνικών Δομών για την αντιμετώπιση της φτώχειας (Κοινωνικό Παντοπωλείο, Κοινωνικό Συσσίτιο, Κοινωνικό Φαρμακείο, Δημοτικοί Λαχανόκηποι, Γραφείο διαμεσολάβησης, Τράπεζα Χρόνου, Ανοιχτό Κέντρο Ημερήσιας Υποδοχής Αστέγων και υπνωτήριο), 256 δομές σε όλη τη χώρα θα βρεθούν κυριολεκτικά στον αέρα, και μαζί τους 118.000 φτωχοί, άποροι, άστεγοι και ανασφάλιστοι άνθρωποι, όπως επίσης και 1.112 εργαζόμενοι και νέοι επιστήμονες.
Κι αυτό πρόκειται να συμβεί με την υλοποίηση του προωθούμενου σχεδίου της αναπληρώτριας υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανούς Φωτίου, το οποίο καταργεί δομές και άλλες τις συρρικνώνει σε βαθμό που στερεί δραματικά τις υπηρεσίες σε δεκάδες χιλιάδες ωφελούμενους, όπως δραματικά μειώνει και τις θέσεις εργασίας στα προγράμματα. Σύμφωνα με το σχέδιο:
Θα δημιουργηθούν Κέντρα Κοινότητας, που θα αντικαταστήσουν τα Γραφεία Διαμεσολάβησης και προβλέπονται να λειτουργήσουν με ελάχιστο προσωπικό,
Οι Κοινωνικές Δομές Άμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας θα περιλαμβάνουν μόνο τη Δομή παροχής βασικών αγαθών και Δομές για αστέγους.
Παράλληλα, στο νέο πρόγραμμα εντάσσονται, βαφτιζόμενα ως νέα και καινοτόμα προγράμματα, τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΚΗΦΗ), τα Κέντρα Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρία, και οι Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης ατόμων με αναπηρία, δομές που ο δήμος Νεάπολης-Συκεών και πολλοί άλλοι δήμοι στη χώρα λειτουργούν εδώ και 15 και πλέον χρόνια προσφέροντας κρίσιμες υπηρεσίες σε χιλιάδες πολίτες, με τη υποστήριξη πολλών επιστημονικών στελεχών και εργαζόμενων, που λειτουργούν με πλήρη στελέχωση και εξοπλισμό.
Θετική αξιολόγηση, αλλά…
Κι οι δραματικές αυτές εξελίξεις καταγράφονται τη στιγμή που οι αναγκαίες αυτές Κοινωνικές Δομές έχουν αξιολογηθεί θετικά όχι μόνο από το σύνολο της κοινωνίας, αλλά και από αξιολογική έρευνα-έκθεση που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων-ΕΣΠΑ και της Ειδικής Υπηρεσίας Στρατηγικής, Σχεδιασμού & Αξιολόγησης (ΕΥΣΣΑ) του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού (Νοέμβριος 2015).
Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές της έκθεσης (Μελέτη αποτίμησης της Δράσης των κοινωνικών δομών άμεσης αντιμετώπισης της φτώχειας) για δομές που καταργούνται, όπως είναι οι Δημοτικοί Λαχανόκηποι και η Τράπεζα Χρόνου.
«Η λειτουργία των Λαχανόκηπων αποτελεί θετικό παράδειγμα της προσπάθειας δραστηριοποίησης στη θεματική ενότητα ‘‘εργασία’’. Το σύνολο της πρωτογενούς έρευνας στο πλαίσιο του παρόντος καταδεικνύει την ανάγκη ή/και διάθεση των ωφελούμενων να ενεργοποιηθούν, να δραστηριοποιηθούν και να προσφέρουν. Οι ίδιοι οι ωφελούμενοι αναφέρουν προσωπικά οφέλη από τη Δομή καταγράφουν την κοινωνικοποίηση, τη βελτίωση της ψυχολογικής τους κατάστασης, τη δημιουργία, τη συνεργατικότητα και την επαφή με τη φύση. Όσον αφορά τα οφέλη για τη κοινότητα, η πλειοψηφία των ερωτώμενων απάντησαν ότι μέσω της Δράσης αυτής ενισχύονται οι δράσεις του Κοινωνικού Παντοπωλείου και της δομής παροχής συσσιτίου και το αίσθημα της αλληλεγγύης. Αν και η κάλυψη μέρους των διατροφικών αναγκών σε λαχανικά και φρούτα και η ενίσχυση του Κοινωνικού Παντοπωλείου και συσσιτίου καταγράφονται στα θετικά της Δομής, έρχονται σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με την διάστασή της ως μέσο ψυχοκοινωνικής υποστήριξης», αναφέρεται στην Αξιολογική Παρατήρηση 28.
Σύμφωνα με την ίδια την έκθεση (Διαπίστωση Έρευνας 21), «οι Τράπεζες Χρόνου αποτέλεσαν την πλέον δημοφιλή και μαζική Δομή που λειτούργησε στο πλαίσιο του Σχεδίου, αποτελώντας έμπρακτο παράδειγμα αλληλεγγύης αλλά και τρόπο ψυχολογικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης των ωφελουμένων, μέσω της ενεργοποίησης».
«Μόνο δεινά…»
«Οι κοινωνικές δομές για την αντιμετώπιση της φτώχειας, στο πλαίσιο ενός διευρυμένου δικτύου κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης, ήταν αποτέλεσμα αγώνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που μόνο αυτή μπορεί να λειτουργήσει με αξιοπιστία και φερεγγυότητα. Οι δήμοι είναι οι κατ’ εξοχήν φορείς εγγύτητας και επικουρικότητας, κι έχει αποδειχθεί ο ρόλος και η προσφορά τους. Έτσι, αυτό που χρειάζεται δεν είναι η κατάργηση δομών ή η συρρίκνωσή τους, αλλά η ενίσχυση και η διεύρυνσή τους. Η αρμόδια υπουργός οφείλει να αντιληφθεί επιτέλους ότι ο σχεδιασμός της κινείται σε λάθος κατεύθυνση και μόνο δεινά μπορεί να προκαλέσει στους χιλιάδες συνανθρώπους μας που πλήττονται τραγικά από την κρίση. Πρέπει να εγκαταλείψει τα σχέδια αυτά της υποβάθμισης, αναλογιζόμενη τα πραγματικά στοιχεία που καθιστούν τις δομές αυτές όλο και περισσότερο αναγκαίες», δηλώνει ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών Σίμος Δανιηλίδης.
Όπως τονίζει, «οι υπηρεσίες και οι αρμοδιότητες που προβλέπονται για τα Κέντρα Κοινότητας δεν αφορούν στην άσκηση νέων αρμοδιοτήτων αλλά στην υλοποίηση όσων είχαν θεσμοθετηθεί από τον Ν. 3463/2006 (ΚΔΚ) και πολύ περισσότερο από τον Ν.3852/2010 (Καλλικράτης), και η λειτουργία τους εντάσσεται τόσο στις υπηρεσίες και στον ΟΕΥ των δήμων όσο και στα υπόλοιπα δημοτικά Νομικά Πρόσωπα», και «δεν πρόκειται για νέες, καινοτόμες δομές, όπως υποστηρίζει η αν. υπουργός», κι αναφέρει χαρακτηριστικά το παράδειγμα του δήμου Νεάπολης-Συκεών, όπου από το 1995 έως σήμερα υπάρχει «μια σταθερή ανάπτυξη υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας για τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και το σύνολο του πληθυσμού».
«Σήμερα το δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου Νεάπολης-Συκεών περιλαμβάνει πληθώρα δομών και προγραμμάτων που επιδιώκουν να στηρίξουν όσο το δυνατό περισσότερες πληθυσμιακές ομάδες είτε προληπτικά, είτε ανακουφίζοντας υπαρκτά προβλήματα, χωρίς να έχει μεταφερθεί ούτε ένας υπάλληλος από την πρώην ΝΑΘ (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Θεσσαλονίκης) ή τον ΟΑΕΔ. Μεταξύ αυτών, το δίκτυο περιλαμβάνει Συμβουλευτικούς Σταθμούς σε κάθε Δημοτική Ενότητα (συνολικά τέσσερις) που λειτουργούν ως χώροι υποδοχής σε όλα τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα των κατοίκων, με διευρυμένο ωράριο λειτουργίας από τις 8 π.μ.-9 μ.μ., παρέχοντας πληροφορίες συμβουλευτικής στήριξης στα εξής αντικείμενα: εύρεση εργασίας, κοινωνική στήριξη, ψυχολογική στήριξη, νομική πληροφόρηση, Γραφείο Ενημέρωσης του Καταναλωτή, δράσεις για ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (ΑμεΑ, Τρίτη Ηλικία, Μετανάστες), Δημοτική Τράπεζα Αίματος, Δίκτυο Δοτών Αιμοπεταλίων, Ενημέρωση για Δωρεά Οργάνων και Βλαστοκυττάρων, παιδική προστασία, στέγαση και επανένταξη».
Αξίζει να σημειωθεί, πως κάθε χρόνο στους Συμβουλευτικούς Σταθμούς απευθύνονται πάνω από 10.000 πολίτες για ενημέρωση και πληροφόρηση, για βοήθεια στην πρόσβαση σε Υπηρεσίες (αιτήσεις για το πρόγραμμα «Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής», κ.λπ.) και την παραπομπή τους στις κατάλληλες υπηρεσίες, ενώ συστηματικά υποστηρίζονται κάθε χρόνο 2.500-3.000 συνανθρώπους μας.
«Ακατάσχετη παραφιλολογία…»
Την ίδια ώρα, ο Σ.Δανιηλίδης καταρρίπτει κι έναν ακόμη ισχυρισμό της αναπληρώτριας υπουργού κας. Φωτίου, η οποία συνεχίζει να δηλώνει ότι με το προωθούμενο σχέδιο «ανοίγει ο κύκλος για τη συμμετοχή περισσότερων δήμων και φορέων στο πρόγραμμα», σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι σήμερα με τη δήθεν «επικυριαρχία ημέτερων δήμων».
«Αυτό για τους ημέτερους δήμους και δημάρχους, που δήθεν είχαν προνομιακή μεταχείριση, αποτελεί ένα ασύστολο ψεύδος, μια ακατάσχετη παραφιλολογία κι ένα κατασκευασμένο πρόσχημα για να στηριχθούν οι επιδιώξεις της κυβέρνησης. Είναι έωλες δικαιολογίες και κατασκευασμένες από τα κέντρα προπαγάνδας, και καμιά απολύτως ισχύ δεν έχουν», τονίζει ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών.
Όπως αναφέρει, «από την πρώτη ημέρα που άνοιξε το πρόγραμμα των Κοινωνικών Δομών κατά της φτώχειας και ιδρύθηκαν 256 δομές σε όλη την επικράτεια, η προκήρυξη ήταν ανοικτή για να δηλώσουν συμμετοχή οι πάντες. Μάλιστα, υπήρχε η δυνατότητα συμμετοχής και άλλων φορέων, κάτι που δυστυχώς δεν έγινε με αποτέλεσμα να υπάρχουν δομές που περίσσεψαν και κονδύλια που έμειναν αδιάθετα».
