Σημαντικές απώλειες στα εισοδήματα τους, θα υποστούν οι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι του δημοσίου από την ψήφιση των νέων μέτρων του ασφαλιστικού νομοσχεδίου.
Μείωση μηνιαίων αποδοχών
Μείωση αποδοχών που σε ετήσια βάση φθάνουν και τα 360 ευρώ για τους υψηλόμισθους και 41 ευρώ για όσους αμείβονται με τα κατώτατα όρια των 586 ευρώ, προκαλεί η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών που θα ισχύσει από τον επόμενο μήνα.
Στις αποδοχές Ιουνίου οι εργαζόμενοι του Δημοσίου θα δουν τις ασφαλιστικές τους κρατήσεις να αυξάνονται κατά 0,5% λόγω της αναπροσαρμογής των εισφορών επικουρικής ασφάλισης από 3% σε 3,5%.
Οι 600.000 υπάλληλοι του Δημοσίου και περίπου 130.000 μισθωτοί σε ΔΕΚΟ και τράπεζες θα έχουν έμμεση μείωση αποδοχών που κυμαίνεται από 5 έως 30 ευρώ το μήνα και φθάνει τα 60 έως 360 ευρώ το χρόνο.
Περικοπές στις συντάξεις
Σημαντικές μειώσεις θα υποστούν οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, μετά την ψήφιση των μέτρων. Οι αναπροσαρμογές πχ στις επικουρικές συντάξεις που προβλέπονται στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο (365 εκατ. ευρώ ή 12,5% της συνολικής εξοικονόμησης) με μόνη ασπίδα τα 1300 ευρώ (άθροισμα κύριας και επικουρικής) θα πλήξουν κατά βάση τους συνταξιούχους δημόσιους υπάλληλους και εργαζομένους των πρώην ΔΕΚΟ, οι οποίοι –βάσει των στοιχείων του υπουργείου Εργασίας- κινούνται εισοδηματικά σε αυτά τα όρια.
Σύμφωνα με την αναλογιστική μελέτη για το ασφαλιστικό που κατέθεσε η κυβέρνηση, από το «κούρεμα» των επικουρικών συντάξεων που θα γίνει σε όσους έχουν άθροισμα κύριας και επικουρικής, άνω των 1.300 ευρώ, θα εξοικονομηθούν 174 εκ. το 2016, 291 εκ. το 2017, 284 εκ. το 2018 και 277 εκ. ευρώ το 2019. Επιπλέον, 36 εκ. ευρώ θα κοστίσει και ο μηχανισμός αυτόματης εξισορρόπησης, που ουσιαστικά είναι η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές.
Μαχαίρι στα εφάπαξ μέχρι 27%
Μεγάλο μαχαίρι θα πέσει και στα εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων. Οι απώλειες θα ξεκινούν από 13,26% και θα φτάνουν έως και 27% για όσους αποχώρησαν με σύνταξη ως 1/9/2013 και μετά. Λιγότερα θα χάσουν όσοι πρόλαβαν την έξοδο ως τις 31/12/2013, ενώ όσοι αποχώρησαν από 1/1/2014 και μετά και κυρίως όσοι θα αποχωρούν στα επόμενα έτη (2016, 2017, 2018, 2019) θα έχουν τις μεγαλύτερες απώλειες.
Από τις περικοπές στο εφάπαξ θα εξοικονομηθούν 97 εκ. το 2016, περίπου 6 εκ. το 2017 και 15 εκ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2018 και 2019.
Τι θα ισχύει για τους μελλοντικούς συνταξιούχους
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που θα βγουν στη σύνταξη μετά την έναρξη ισχύος του επικείμενου νόμου και συγκεκριμένα φέτος, το 2017 και το 2018: Προβλέπεται σταδιακή κάλυψη της “προσωπικής διαφοράς” στις κύριες συντάξεις τους.
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που έχουν βγει στη σύνταξη μετά 1.1.2015 αλλά πριν την έναρξη ισχύος του επικείμενου ασφαλιστικού νόμου: Θα ισχύσουν για αυτούς τα παλιά ποσοστά αναπλήρωσης (δηλαδή εκείνα που θα ισχύουν μέχρι την έναρξη ισχύος του επικείμενου νόμου).
Παραδείγματα:
-Για έναν δημόσιο υπάλληλο με 20 έτη ασφάλισης και συντάξιμο μισθό στα 1.020 ευρώ η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 548 ευρώ καθαρά.
-Ένας με 35 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1.646 ευρώ θα πάρει σύνταξη 830 ευρώ καθαρά ενώ με το παλιό σύστημα θα έπαιρνε σύνταξη 1.344 ευρώ.
-Ένας στρατιωτικός με συντάξιμο μισθό 1.600 ευρώ θα έπαιρνε σύνταξη με το παλιό σύστημα 1.240 ευρώ, ενώ με το νέο σύστημα θα πάρει 1.170 ευρώ.
Πρακτικά, με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων στο δημόσιο οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι όλοι οι δημόσιοι λειτουργοί τακτικοί και μετακλητοί, όλων των βαθμίδων, είτε υπηρετούν στον στενό πυρήνα του Δημοσίου, είτε στη Βουλή, είτε σε ΝΠΔΔ, είτε στους ΟΤΑ.
Εν τω μεταξύ, η ανασφάλεια που έχει δημιουργηθεί στους κόλπους των δημοσίων υπαλλήλων έχει οδηγήσει χιλιάδες ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα σε μια… βιομηχανία υποβολής και απόσυρσης συνταξιοδοτικών αιτήσεων.
Η θέση της ΑΔΕΔΥ
Σε πέντε σημεία επικεντρώνει την κριτική της (έγγραφο) για το νέο ασφαλιστικό η ΑΔΕΔΥ τονίζοντας ότι «πρόκειται για μια συνολική αντεργατική – αντιασφαλιστική αναδιάρθρωση, όχι απλά για κάποια νέα μέτρα που προστίθενται στα προηγούμενα, που διαλύει ότι έμεινε όρθιο από το Δημόσιο αλληλέγγυο ασφαλιστικό σύστημα, μετατρέποντάς το σε ανταποδοτικό με κατεύθυνση να γίνει πλήρως κεφαλοποιητικό».
Συγκεκριμένα
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων
Οι συντάξεις που θα αποδίδονται στο εξής, θα είναι μειωμένες σε σχέση με τις σημερινές κατά 15% με 30%, αλλά και σε σχέση με εκείνες που θα δίνονταν με το Ν3863/2010. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους:
Χαντάκωμα για τη νέα γενιά και για συντάξεις αναπηρίας
Τα επίπεδα συντάξεων που περιγράφονται πιο πάνω, προκύπτουν σε εργαζόμενους με 35 χρόνια Ασφάλισης. Η εικόνα γίνεται ακόμα χειρότερη για εργαζόμενους που δεν θα μπορούν να εξασφαλίζουν αυτά τα ένσημα. Ειδικά για τις νέες γενιές, που εργάζονται σε συνθήκες «ευελιξίας», το τμήμα της «ανταποδοτικής σύνταξης» θα είναι μηδαμινό.
Επανυπολογισμός των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων
Αν μετά τον επανυπολογισμό των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων προκύψει μείωση κάτω ακόμα και από τα σημερινά άθλια επίπεδα, η σύνταξη θα συνεχίσει να αποδίδεται στο σημερινό της ύψος, το οποίο να σημειωθεί ότι είναι μειωμένο κατά 40% σε σχέση με το 2009. Η Κυβέρνηση ονομάζει αυτό το τρικ «προσωπική διαφορά», η οποία όμως παύει σταδιακά να υπάρχει μετά τον Ιούλιο του 2018, οπότε οι μειώσεις που προκύπτουν από τον επανυπολογισμό θα ενσωματωθούν κανονικά στις ήδη αποδιδόμενες συντάξεις.
Υποτίθεται ότι, μετά τον Ιούλιο του 2018, θ’ αρχίσει να καταβάλλεται η προσωπική διαφορά και ο εναρμονισμός με τις νέες συντάξεις, θα πραγματοποιηθεί σταδιακά μέσω των αυξήσεων που θα λαμβάνουν οι τελευταίες μετά τη λήξη του μεσοπρόθεσμου, κατά τα πρότυπα του νέου μισθολογίου.
Επίσης, αν οι νέες συντάξεις που θα δοθούν την τριετία 2016 – 2018 είναι μικρότερες από αυτές που δίνει το ισχύον σύστημα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20%, η Κυβέρνηση «κάνει σκόντο» και βάσει του σχεδίου της δεσμεύεται να καταβάλλει μέρος αυτής της διαφοράς ως «προσωπική διαφορά», μέχρι και το 2018. Με αυτόν τον τρόπο πάει να «μαλακώσει» τις μεγάλες μειώσεις που συνεπάγεται για τους νέους συνταξιούχους το νέο σύστημα. Μετά τον Ιούλιο του 2018, η σύνταξη θα δίνεται στα επίπεδα που προβλέπει ο νέος δυσμενέστερος υπολογισμός.
Παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι ένας ασφαλισμένος θα βγει στη σύνταξη μέσα στο 2016. Αν με το παλιό σύστημα δικαιούνταν σύνταξη 1.000 ευρώ και με το νέο 800 ευρώ (μείωση 20%), τότε μέχρι και το 2018 θα παίρνει 900 ευρώ (το μισό της διαφοράς του 20%). Από εκεί και πέρα, η σύνταξή του θα προσαρμοστεί στα 800 ευρώ. Ανάλογα «τρικ», με μικρότερη όμως «προσωπική διαφορά» (1/3 και 1/4 αντίστοιχα), προβλέπονται για όσους βγουν στη σύνταξη το 2017 και το 2018.
Σε κάθε περίπτωση, με το σχέδιό της, η Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ. μονιμοποιεί, αλλά και νομιμοποιεί όλες τις μέχρι τώρα αυθαίρετες περικοπές που είχαν επιβάλλει οι κυβερνήσεις ΠΑ.ΣΟ.Κ – Ν.Δ., και ταυτόχρονα «χτίζει» έναν νέο μηχανισμό για την παραπέρα μείωση όλων των συντάξεων.
Επικουρικές: Αύξηση εισφορών για αμφίβολες συντάξεις
Με το σχέδιο της Κυβέρνησης επιβάλλεται αύξηση των εισφορών στον κλάδο της επικουρικής σύνταξης κατά 1,5 μονάδα. Έτσι, από 1/1/2016 και μέχρι την 31/12/2018, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλων των μισθωτών ασφαλισμένων, καθορίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 4% για τον εργοδότη, από 3% και 3% σήμερα. Παραμερίζεται η αρχική κυβερνητική πρόταση για αύξηση εισφορών και στις κύριες συντάξεις.
Σφαγή σε ΕΚΑΣ – Εφάπαξ – ΜΤΠΥ – παροχές Ταμείων
Μαζί με τον επανυπολογισμό των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων, η Κυβέρνηση προχωρά και στη σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ. Μετά το 2019 δεν θα καταβάλλεται σε κανέναν συνταξιούχο και συνολικά οι χαμηλοσυνταξιούχοι χάνουν περίπου 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Για τις εφάπαξ παροχές καθιερώνεται νέος μαθηματικός τύπος, σύμφωνα με τον οποίο οι μειώσεις θα κυμανθούν από 10% έως 15%, ενώ για τα μερίσματα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων αυτές θα υπερβούν το 30%.
Όσον αφορά την οργανωτική δομή, η Κυβέρνηση προχωρά στη δημιουργία ενός υπερ-Ταμείου, αναδρομικά από 1/1/2016, όπου υπάγονται όλα τα Ταμεία κύριων συντάξεων, μαζί με τα Ταμεία Πρόνοιας που απέδιδαν τα εφάπαξ, τα οποία και αυτά θα μειωθούν. Ταυτόχρονα, στο ίδιο Ταμείο υπάγονται και τα Ταμεία και οι κλάδοι που δίνουν παροχές σε χρήμα λόγω ασθένειας ή άλλα βοηθήματα.
Στο νέο υπερ-Ταμείο κύριας Ασφάλισης, που θα εμπεριέχει ως ξεχωριστές διευθύνσεις και τους τομείς παροχής εφάπαξ, θα ισχύουν στο εξής κοινοί κανόνες υπολογισμού των συντάξεων. Εννοείται, βέβαια, ότι μέσω αυτής της τεχνητής ενοποίησης – μαμούθ, πέραν των προβλημάτων λειτουργικότητας, το κύριο είναι ότι θα επιδιωχθεί η αποψίλωση όλων των παροχών προς τους ασφαλισμένους που έδιναν μέχρι τώρα τα Ταμεία, με τη δημιουργία νέων κανονισμών παροχών.
Συνέπεια της δημιουργίας του νέου υπερ-Ταμείου θα είναι η λεηλασία όσων αποθεματικών έχουν απομείνει σε κάποια επιμέρους Ταμεία και η σταδιακή μετατροπή του νέου φορέα σε μια υποτυπώδη, υποβαθμισμένη κρατική δομή αφού πλέον η ιδιωτική ασφάλιση θα κληθεί να υποκαταστήσει την Κοινωνική Ασφάλιση.
