Είχαμε την τιμή να παρευρεθούμε αυτήν την εβδομάδα σε γνωστή καφετέρια της Έδεσσας με τον Πρόεδρο της Προστασίας Βεγορίτιδας Νίκο Μούλα όπου και συζητήσαμε για τη λίμνη και την τρέχουσα επικαιρότητα. Περπατήσαμε μαζί για ώρες σε διάφορα σημεία της πόλης κι έπειτα από πρόσκληση πήγαμε στην Άρνισσα και είδαμε από κοντά τους προβληματισμούς αλλά και τις προτάσεις σε διάφορα θέματα.
Ο Πρόεδρος της Προστασίας Βεγορίτιδας Νίκος Μούλας είναι γεννημένος στην Έδεσσα, μεγάλωσε μέχρι και τις τάξεις του Γυμνασίου στην Άρνισσα, ενώ έπειτα μετακόμισε στην Έδεσσα για να ολοκληρώσει τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του στο Γενικό Λύκειο της πόλης μας. Σπούδασε Μηχανικός Τηλεπικοινωνιακών Δικτύων, μιλά δυο ξένες γλώσσες, έχει συμμετάσχει σε πολλά σεμινάρια για το περιβάλλον, πρόσφατα διορίστηκε τακτικό μέλος του ΦΔΠΠ Δυτικής Μακεδονίας όπου και εμπίμπτει η Λίμνη Βεγορίτιδα. Έχει αποδεδειγμένη ακτιβιστική και ουσιαστική δράση στο περιβάλλον με έμφαση το νερό και ομολογουμένως πολλές επιτυχίες. Παράλληλα έχει αναπτύξει αθλητικές, φιλανθρωπικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Ο κ. Μούλας με χαρά μας ανακοίνωσε πως ετοιμάζεται για μεταπτυχιακές σπουδές στον κλάδο της Λιμνολογίας και βιοοικονομίας.
Ακολουθεί η συνέντευξη.
Τ. Δ. : – Νίκο από πού πηγάζει αυτή η αφοσίωση όλα αυτά τα χρόνια όσον αφορά την Προστασία της Λίμνης Βεγορίτιδας;
Νϊκος Μούλας: Γεννήθηκα σ αυτόν τον τόπο με τη λίμνη πάντα και παντού παρούσα. Από τον προπάππο μου Μπόγια Βασίλη γνωστό ψαρά της Άρνισσας κληρονόμησα τη μεγάλη του αγάπη για τη λίμνη και τους ανθρώπους, που αυτή στη γενιά του, τους έθρεψε και μεγάλωσε. Από τα εφηβικά μου χρόνια, όταν ζήσαμε όλοι μας τη δραματική συρρίκνωση της λίμνης, συνηδειτοποίησα πως μόνο η οργή μας δεν φτάνει. Πως υπάρχουν οργανωμένα συμφέροντα πίσω από τα προβλήματα και πως μόνο οργανωμένα μπορούν να αντιμετωπιστούν. Έτσι ήρθα σε επαφή με τον ιστορικό πια Σύλλογο Προστασίας Βεγορίτιδας και έκτοτε, πορεύομαι με αυτόν και τις αποτελεσματικές του παρεμβάσεις μέχρι σήμερα.
Τ. Δ. : – Τι προβλήματα υπάρχουν αυτήν τη στιγμή και τι θεωρείς ότι πρέπει να γίνει έτσι ώστε να μην αντιμετωπίσουμε τα ίδια προβλήματα;
Νίκος Μούλας: Το μεγαλύτερο πρόβλημα μετά το κλοφέν και τη μείωση της στάθμης, το αντιμετωπίσαμε πέρυσι με τη ρύπανση της λίμνης. Για πρώτη φορά στην ιστορία της λίμνης, εκδίδεται απαγορευτικό κολύμβησης με τις αρχές όταν δεν είναι αδιάφορες να συσκοτίζουν τα στοιχεία γύρω από το πρόβλημα.
Κάθε πρόβλημα μοιάζει με την ασθένεια. Για να την καταπολεμήσεις πρέπει πρώτα να γνωρίζεις τις αιτίες. Τρείς είναι οι βασικές αιτίες της ρύπανσης της Βεγορίτιδας. Η εισροή λυμάτων μεγάλου αριθμού οικισμών γύρω από τον Περδίκκα, η εισδοχή τοξικών κυανοβακτηρίων από τη λίμνη Πετρών και τρίτον τα φυτοφάρμακα. Χρειάζεται άμεση δημιουργία βιολογικών καθαρισμών στους οικισμούς, πράγμα το οποίο και με τη δική μας πίεση καταφέραμε φέτος η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας να ανακοινώσει σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, τη δημιουργία τους. Στο ίδιο πλαίσιο και με τους δικούς μας αγώνες καταφέραμε να προγραμματιστεί και η δημιουργία του Βιολογικού Καθαρισμού Άρνισσας. Όσον αφορά την εισροή ρύπων από τη λίμνη Πετρών στη Βεγορίτιδα έχωντας υπόψιν μας το πολύ αποτελεσματικό και χωρίς κανένα ιδιαίτερο υψηλό κόστος πρόγραμμα του ΑΠΘ στη λίμνη Καστοριάς, στόχος μας είναι να το εντάξουμε στα μέτρα για την προστασία της λίμνης Βεγορίτιδας.
Τ. Δ. : Θεωρείτε πως υπάρχει κάποιος τομέας ανάπτυξης που πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας ή να εστιάσουμε, για υπηρεσίες πάνω από τις προσδοκίες σας;
Νίκος Μούλας: Το τελευταίο χρονικό διάστημα σαν Σύλλογος Προστασίας Βεγορίτιδας, επεξεργαστήκαμε, σχεδιάσαμε και προτείναμε μια σειρά έργων στην Άρνισσα όπως Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Βεγορίτιδας και Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης με ταυτόχρονη λειτουργία Χημείου. Το πρώτο έχει σαν στόχο την ποιοτική τουριστική ανάπτυξη του τόπου μας και το δεύτερο, να γίνει αρωγός των αγροτών μας στην παραγωγή προϊόντων υψηλών προδιαγραφών γιατί σήμερα ο ανταγωνισμός που επικρατεί στον χώρο της γεωργικής παραγωγής επιβάλλει να υπάρχουν καλά ενημερωμένοι και επαγγελματικά αναπτυγμένοι καλλιεργητές.
Τ. Δ. : – Κατά τη διάρκεια της κουβέντας που είχαμε μας είπες ότι κατεβαίνεις ως υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τη Δημοτική Παράταξη του Γιάννη Τσεπκεντσή «Κοινωνία σε Κίνηση». Τι ήταν αυτό που σε ώθησε να συνταχθείς με τον Γιάννη Τσεπκεντσή κι όχι με κάποιον άλλον επικεφαλής;
Νίκος Μούλας: Μου έκανε την τιμή να μου προτείνει να συνταχθώ μαζί του στον αγώνα για μια ανανέωση στον Δήμο Έδεσσας για μια συμπόρευση σε έναν αγώνα που η προστασία του περιβάλλοντος από τον Δήμο μας, θα είναι σε πρώτη πρωτεραιότητα και ο μοχλός ανάπτυξης του τουρισμού και κατ επέκταση της τοπικής κοινωνίας. Κατεβαίνω με τον Γιάννη Τσεκπεντζή γιατί στον συνδυασμό του, συμπορεύονται άνθρωποι που εκτιμώ και με τιμούν με τη φιλία τους.
Τ. Δ. : Αν είχες ένα μαγικό μολύβι και μια σβήστρα τι θα προσέθετες στην Άρνισσα και τι θα έσβηνες από αυτή για το ευρύτερο καλό του τόπου;
Ν.Μ. : Η Άρνισσα, είναι τμήμα του Δήμου Έδεσσας. Και ως κομμάτι ενός συνόλου ότι θα ήθελα για την κωμόπολή μου την Άρνισσα, θα ήθελα και για κάθε άλλο χωριό ή κωμόπολη αλλά και την πόλη της Έδεσσας. Αυτό που θα πρόσθετα, θα ήταν ένας Δήμος πεντακάθαρος από σκουπίδια, με πολίτες ενεργούς και συμμετέχοντες. Θα πρόσθετα δομές κοινωνικές για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, που η κρίση δραματικά έχει αυξήσει τον αριθμό τους. Θα πρόσθετα σχολεία σύγχρονα με τις ανάγκες τους να εκπληρούνται από τον Δήμο και τους υπεύθυνους κρατικούς φορείς. Θα πρόσθετα πολιτισμό, πολύ πολιτισμό. Γιατί αυτό αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της ευρύτερης παιδείας. Με το μαγικό μου μολύβι, θα σχεδίαζα ασφαλείς δρόμους που θα οδηγούν τους μελλοντικούς τουρίστες στα τουριστικά μας αξιοθέατα. Θα πρόσθετα παντού σε όλο τον Δήμο υπηρεσίες οι οποίες θα λειτουργούν στην εξυπηρέτηση των δημοτών, υπηρεσίες που θα είναι εκεί σε ήρεμους αλλά και δύσκολους καιρούς. Με το μαγικό μου μολύβι θα σχεδίαζα όλα εκείνα τα μέτρα που θα παρείχαν ασφάλεια στον δημότη και την περιουσία του.
Με την μαγική μου σβήστρα πρώτα απ όλα θα έσβηνα όλα τα σκουπίδια που ασυνηδείτητοι πετάνε στη λίμνη Βεγορίτιδα, στα χωριά μας παντού, στους δρόμους και στην πόλη προωθώντας προγράμματα ανακύκλωσης και εκπαίδευσης των πολιτών με οικολογική συνείδηση. Θα έσβηνα ανεξέλεγκτους σκουπιδότοπους, θα έσβηνα εγκατελλειμένα σπίτια και δημόσια κτίρια που δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αλλιώς και θα έσβηνα όλα εκείνα τα κακώς κείμενα που διαχρονικά μας έχουν αφήσει οι προηγούμενες δημοτικές αρχές για να κάνουμε μια νέα αρχή στον Δήμο Έδεσσας.
Τ. Δ. : Κατά τη διάρκεια της οδοιπορίας μας στην Έδεσσα προβληματίστηκες όταν είδες ένα ασθενοφόρο να δυσκολεύεται να περάσει τον δρόμο λόγω κωλύματος οχημάτων. Πιστεύεις ότι η Έδεσσα έχει κυκλοφοριακό πρόβλημα και αν ναι πως αντιμετωπίζεται;
Νίκος Μούλας: Το πρόβλημα με το κυκλοφοριακό, ξεκινάει από την τεράστια έλλειψη χώρων στάθμευσης. Τα ακαλαίσθητα πλαστικά κωλονάκια που έχουν φυτευτεί σε ολόκληρη την πόλη, δεν λύνουν το πρόβλημα παρά υπηρετούν τη λογική της απόκρυψης του προβλήματος και της απουσίας εκείνων των σχεδιασμών που θα έδιναν λύση στο πρόβλημα. Η δημιουργία άμεσα χώρων στάθμευσης θα συμβάλλει στην ανακούφιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης της πόλης. Και εδώ διερωτάται κανείς μα που θα βρεθούν οι χώροι; Σαν μια γενική προσέγγιση θα ήταν δυνατό να σας πώ πως η αξιοποίηση τμήματος του χώρου του γηπέδου και συγκεκριμμένων πάρκων θα ήταν μια καλή λύση. Φυσικά σε αυτό το σημείο δεν εννοώ να καταστρέψουμε κάποιο πάρκο αλλά να το εκσυγχρονίσουμε, φτιάχνοντας από κάτω υπόγειο πάρκιν και από πάνω πολύ πράσινο, που απ’ τη μια έχει μεγάλο κόστος αλλά απ’ την άλλη θα μας λύσει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της πόλης. Θεωρώ δε τη μεταφορά του γηπέδου εκτός αστικού ιστού επιβεβλημμένη. Μια ακόμη καλή λύση θα ήταν η χρήση ποδηλάτων και η δημιουργία ποδηλατόδρομων ενώ θα μπορούσε να σχεδιαστεί χώρος στάθμευσης στην άκρη της πόλης αρκεί να προβλεφθεί μικρού τύπου ηλεκτρική συγκοινωνία από και προς αυτόν. Ακόμη θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε κάποιο κτίριο πλησίον του κέντρου όπου θα ήταν δυνατή η κατασκευή πάρκιν σε επίπεδα. Σε κάθε περίπτωση όμως υπάρχουν και οι ειδικοί, οι οποίοι θα μπορούσαν να μας λύσουν το πρόβλημα. Και λέγονται συγκοινωνιολόγοι.
Τ. Δ. : Εδώ και πολύ καιρό οι ως επί το πλείστον συμπολίτες μας θεωρούν ότι η Εθνική πολιτική και οι πολιτικοί γενικότερα είναι κατώτεροι των περιστάσεων. Ενστερνίζεσαι αυτήν την άποψη;
Νίκος Μούλας: Η Πελλα τις προηγουμενες δεκαετίες είχε συνηθίσει σε πολιτικούς που όχι μόνον δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων αλλά συνέβαλαν και στην επέλαση της κρίσης, συμμετείχαν ενεργά σε σκάνδαλα τα οποία έχουν συνταράξει το πανελλήνιο, με αποτέλεσμα να έχει εκλείψει παντελώς σε ένα μεγάλο μέρος, η ηθική στην πολιτική. Φαινεται οτι σε κάποιον βαθμό το φαινόμενο αυτό αλλάζει, με ανθρώπους που ασχολούνται με την πολιτική μήν ακολουθώντας την παλαιά περπατησιά (μόνο των προσωπικών εξυπηρετήσεων και των φωτογραφιών χωρίς ουσία) που είναι στο πλευρό της τοπικής κοινωνίας και μάχονται γι’ αυτήν. Είναι απαραίτητο η νέα γενιά με οράματα και μεθοδικότητα, η γενιά με την καλύτερη μόρφωση και προσόντα και χωρίς να έχει ποτιστεί με τις παθογενείες του παρελθόντος να μπει μπροστά, να διεκδικήσει ρόλο. Εξάλλου το βλέπουμε αυτό και στην τάση στην κεντρική πολιτική σκηνή. Οι καιροί είναι χαλεποί. Και σε χαλεπούς καιρούς φυτρώνουν πάντοτε οι αμφισβητίες της δημοκρατίας και του πολιτικού κόσμου. Σε τέτοιους καιρούς, χρειάζονται άνθρωποι με ήθος, συνέπεια, αγάπη για τον τόπο και απέχθεια για κάθε είδους συναλλαγή.
Τ.Δ.: Κε Μούλα.Ένα πρόβλημα που απασχολεί την Χώρα είναι και η συμφωνία των Πρεσπών. Ποια η άποψή σας στο ζήτημα αυτό;
Νίκος Μούλας: Η αλήθεια είναι πως ζούμε περίεργες καταστάσεις στη χώρα. Ένας διχασμός πλανάται πάνω από την κοινωνία. Κάθε διαφορετική άποψη μπορεί να καταστήσει κάποιον πολύ εύλολα σε “εθνικό προδότη”. Η χώρα, με τη γνωστή εθνική θέση για σύνθετο όνομα του γειτονικού κράτους διεκδικούσε λύση επί 25 χρόνια. Λύθηκε ένα μεγάλο εθνικό θέμα και τώρα πρέπει να δούμε, να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που δημιουργεί η λύση του για την φιλία και την συνανάπτυξη των δύο λαών. Για παράδειγμα η συνοριακή διάβαση από την Πέλλα προς Βορρά που δεν μπορούσε να γίνει λόγω των κακών σχέσεων των δύο χωρών τώρα μπορεί να προχωρήσει και να βοηθήσει την τοπική οικονομία. Θα γλυτώσουμε 100 χιλιόμετρα για τα αγροτικά προϊόντα αλλά και για τους πολίτες προς τον άξονα 10 για την Ευρώπη. Ο διχασμός και το μίσος που προσπαθούν να καλλιεργήσουν ακόμη ακραία στοιχεία θα πέσει στο κενό, κανέναν δεν βοηθά. Και για να προλάβω όλους αυτούς που πρόθυμα ρίχνουν στην πυρά κάθε διαφορετική άποψη, θέλω να ξεκαθαρίσω μονάχα ετούτο. Αγάπη για τον τόπο μας, τη Μακεδονία, την Ελλάδα δεν σημαίνει πάντα να καθοδηγούμαστε από καιροσκόπους πολιτικάντηδες, ανιστόρητους ως επί τω πλείστον, ούτε από ανθρώπους που σπέρνουν διχασμό μίσος και ρατσισμό. Εμείς που βρισκόμαστε στην παραμεθόριο της χώρας, τόσο κοντά στην τέως ακατανόμαστη χώρα (που τη λέγαμε με το όνομα της πρωτεύουσάς της αντί με το συνταγματικό της όνομα που ήταν σκέτο Μακεδονία το οποίο τώρα άλλαξε), μπορούμε να γίνουμε γέφυρα φιλίας και ειρήνης στα Βαλκάνια. Και αυτή η γέφυρα μπορεί να κτιστεί και μέσα απ τον πολιτισμό. Λίγα χιλιόμετρα από τον τόπο μας είναι τα Μπίτολα-Μοναστήρι. Εκεί κάθε χρόνο διεξάγεται ένα σπουδαίο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου. Ας γνωρίσουμε τον γείτονα μέσα από τον πολιτισμό και όχι μόνο το καζίνο, τα βενζινάδικα και τα σούπερμάρκετ. Θα πρότεινα ο δήμος Έδεσσας να συνεργαστεί με το φεστιβάλ και να προβάλλει τις ταινίες του στην πόλη μας. Όλοι μας αγαπάμε τον τόπο μας και την ιστορία του. Στα λόγια όμως! Στα συνθήματα! Ποια είναι η τύχη των βυζαντινών λουτρών και των άλλων αρχαιολογικών ευρυμάτων; Το μοναδικό σωζόμενο τζαμί στην περιοχή της Βεγορίτιδας και ένα απ τα ελάχιστα στον Δήμο μας; Στον Άγιο Παντελεήμονα ανακαλύφθηκε η μεγαλύτερη ίσως νεκρόπολη της εποχής του σιδήρου στα Βαλκάνια. Αντίστοιχα το νεκροταφείο της εποχής του σιδήρου στην Άρνισσα; Ο Λόγγος; Ποιά η τύχη όλων αυτών των αρχαιολογικών χώρων; ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ επί δεκαετίες. Καλά οι φωνές για την κλοπή της κληρονομιάς μας. Το ερώτημα που θέτω εγώ είναι, εμείς τι την κάνουμε αυτή την κληρονομιά;;; Την απαξιώνουμε διαρκώς! Να παλέψουμε για την ανάδειξή της.
